Dula Sa Panahon Ng Hapones 6k1h16

PASOL, JOHN JARREM

IV-A2 FILIPINO

DULA SA PANAHON NG HAPONES

A. LARAWAN NG PANAHON Digmaan. Ika-2 Digmaang Pandaigdig Ang yugtong ito ng panitikan ay sinasakop ng mga taong 1942-1945. Itinuturing ito ng marami na gintong panahon ng maikling kwento at dulang Tagalog. Ang wikang Ingles na nakuhang maipasok ng mga AmeriKano hanggang sa kamalayan ng mga Pilipino ay ipinagbawal ng mga Hapones kung kaya’t ang mga nag tamasa ng bunga ng pagbabawal na ito ay ang panitikang Pilipino sa Wikang Taglaog. Ang isang manunulat ay likas na manunulat, kaya’t nang ipinagbawal ang pagsusulat ng Ingles siya’y napilitang gumamit ng wikang Tagalog upang makapagsulat lamang. Ang isang naging bunga nito ay ang paglitaw ng isang uri ng pamamaraan sa pagsusulat na gagad sa Ingles, maging sa pagbubuo ng mga pangungusap hanggang sa istilo ng pagsusulat. Nabigyang sigla ang Pambansang Wika dahil na rin sa pagtataguyod ng mananakop. Binigyan pa nila ng pagkakataon ang isang Pilipino, si Jose P. Laurel upang mangulo sa bayan sa kanilang pamamatnubay. Nasangkot ang Pilipinas. Nasakop ng mga Hapones. ANG MGA PAKSANG TINATALAKAY Mapapansing ang mga nasulat nang panahon ng Hapones na maikling katha, tula, dula at nobela ay karaniwang may damdaming makabayan ngunit ang mga manunulat ay ingat na ingat na hindi ito mahalata ng mga mananakop. Nabigyan ng diin ng mga manunulat ang katutubong kulay, ang uri ng buhay ng panahong iyon, ang pananalat at ang kadahupan ng pang-araw-araw na buhay. ANG DULA Bunga sa kahirapan ng buhay na dulot ng kahit na anong uri ng digmaan, ang mga tao’y humanap ng kahit na kaunting mapaglilibangan sa mga dulaan. Natigil ang pagsasapelikula dahil sa giyera at ang mga artista ng putting tabing ay lumikpat sa pagtatanghal sa mga dulaan. Ang malalaki’t maliliit na teatro tuloy ay nagsipaglabas sa dula. Natatag ang Dramatic Philipppines ni Francisco Sycip at kabilang dito sina Narciso Pimentel, Francisco Rodrigo, Albert Canio at iba pa. Isa sa mga sinulat ni Francisco Soc Rodrigo na maituturi ng na higit na kinagiliwan noong panahong iyon ay ang dramang Sa Pula, Sa Puti. Ito ay tungkol sa isang karaniwang mag-asawa. Ang lalaki’y isang sabungero. Dumating sa puntong halos manok na lang ang naaasikaso kayat gumawa ng paraan ang asawang si Celing upang maputol ang bisyong ito. Ang may isang yugtong dramang ito ay naglalarawan ng mga nakakatuwa at nakakainis na mga pangyayari sa buhay ng mag-asawang ito. Sinsabing ang halakhak ay panakip sa kalungkutan. Kayat maaasahang ang karaniwang itinatanghal noomng panahon ng Hapones ay pawing katatawanan; pampalimot kahit pansamantala sa dinadalang kalungkutan ng mga tao. Kung may mga drama mang doble kara ang mga ito’y hindi napakalinaw o napakabulgar upang ganap na mahalata ng mga Hapon. Di tulad ng mga dramang itinatanghal noong panahon ng Americano na naging dahilan ng pagkabilanggo ng mga makabayang mandudula. Ang ilan sa mga dula ng panahon ng Hapones ay ang mga sumusunod: Sino ba Kayo?, Dahil sa Anak, Ang Palabas ni Suwan, Higanti ng Patay at ang Libingan ng mga Bayani na pawing isinulat ni Julian Cruz Balmaceda. Nagtanghal sila sa Metropolitan Theater at sa ilang palabasan sa Maynila. ANG DULA NG PAKIKIBAKA Noong Enero, 1943 si Juan Feleo, katulong si Alex Sunga, ay naglunsad ng grupong pangkultura na nagpapalabas ng iba’t ibang pagtatanghal sa kanayunan. Nueva Ecija Cultural and dramatic Association (NECDA) ang tawag sa grupo. Ang paksa ng mga palabas na itinatanghal ay ukol sa kasaysayan ng Pilipinas at panganagilangan sa pakikipaglaban. Ang Malayang Pilipinas ang kauna-unahang