Feng Shui - Lillian Too l6r1h

Lillian Too Przełożyli Jacek Kryg i Edyta Wittchen W przygotowaniu tej autorki MAGIA SMOKA. MOJE OPOWIEŚCI O FENG SHUI PRAKTYCZNE ZASTOSOWANIE FENG SHUI FENG SHUI SZKOŁY KOMPASU

FENG SHUI

Dom Wydawniczy REBIS Poznań 1999

Tytuł oryginału Feng S/i ui Copyright © Konsep Lagenda Sdn Bhd Ali rights reserved Copyright © for the Polish edition by REBIS Publishing House Ltd. Poznań 1998 Redaktor merytoryczny Jacek Kryg'- konsultant feng shui Opracowanie graficzne Jacek Pietrzyński

Wydanie I ISBN 83-7120-651-8

Dom Wydawniczy REBIS Sp. z o.o. ul. Żmigrodzka 41/49, 60-171 Poznań tel. 867-47-08, 867-81-40; fax 867-37-74 e-mail: [email protected] http://www.rebis.comp! Fotoskład: Z.P. Akapit, Poznań, ul. Czernichowska 50B, tel. 87-93-888

Książkę tę dedykuję rodzinie... mojej córce, Jennifer, mojemu mężowi, Wan Jinowi mojemu nieżyjącemu ojcu, Lim Bór Yee, mojej matce, Nancy moim braciom, Phillipowi iAlexowi, mojej siostrzenicy, lloney, i mojemu siostrzeńcowi, Han Jinowi

Spis treści

Przedmowa do wydania polskiego . . . . . . . . .

9

Dlaczego feng shui?. . . . . . . . . . . . . . . .

13

Część I. Co to jest feng shui . . . . . . . . . . . .

15

1. Co to jest feng shui . . . . . . . . . . . . . . 2. Tło historyczne . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Zastosowania feng shui . . . . . . . . . . . .

17 19 36

Część II. Najlepsze lokalizacje według feng shui . . .

43

4. Najlepsze lokalizacje według feng shui . . . . . .

45

Część III. Feng shui dla mieszkańców miast . . . . .

59

5. Feng shui dla mieszkańców miast . . . . . . . . 6. Rozważania nad lokalizacją . . . . . . . . . . . 7. Feng shui domu . . . . . . . . . . . . . . . . 8. Pa kua i osiem sytuacji życiowych . . . . . . . .

61 63 77 99

Część IV. Feng shui dla mieszkańców bloków . . . .

103

9. Feng shui dla mieszkańców bloków . . . . . . . 10. Aranżacja i układ pomieszczeń . . . . . . . . . 11. Rozmieszczenie mebli . . . . . . . . . . . . .

105 122 125

Część V. Feng shui biznesu . . . . . . . . . . . .

131

12. Feng shui biznesu . . . . . . . . . . . . . . . 13. Wnętrza firm . . . . . . . . . . . . . . . . .

133 158

Część VI. Sposoby rozwiązywania problemów feng shui

169

14. Sposoby rozwiązywania problemów feng shui . . . 15. Środki zaradcze na problemy płynące z zewnątrz . . 16. Środki zaradcze feng shui wnętrz . . . . . . . .

171 175 185

Część VII. Symbole i znaki szczęścia . . . . . . . .

205

17. Symbole i znaki szczęścia………………………………207

Część VIII.-Chiński panteon . . .

219

18. Chiński panteon . . . . . . 19. Bogowie zapewniający ochronę 20. Mędrcy . . . . . . . . . .

221 228 230

Uwagi końcowe autorki . . . . . . . . . . . . . .

Przedmowa do wydania polskiego

233

W ostatnich latach znacznie zwiększyło się zainteresowanie dziedziną zwaną po chińsku feng shui. Zajmuje się ona świadomym kształtowaniem otoczenia, w którym przyszło nam żyć. Umyślnie używam tutaj wieloznacznego słowa „otoczenie", na które składa się wszystko - od natury począwszy, a na deseniu obicia mebli skończywszy. Otoczenie oddziałuje na człowieka globalnie, całą swoją strukturą, a pozbawienie go choćby jednego elementu wprowadza odczuwalne zmiany. Niech przykładem będzie tutaj bogato umeblowany pokój dzienny. Zmienienie w nim choćby jednego tylko elementu, na przykład splotu dywanu, bardziej lub mniej znacząco wpłynie na atmosferę pomieszczenia. Największe znaczenie dla człowieka mają oczywiście te czynniki, które towarzyszą mu stale, od których nie może on uciec. Dlatego też na Wschodzie rozwinęło się wiele metod poprawiających oddychanie, sposób odżywania się czy poruszania. Zadbano o te codzienne czynności przede wszystkim dlatego, że służą one aktywnemu i szczęśliwemu życiu. Oczywiście istnieją i inne sfery życia człowieka, którymi zajęcie się poprawia ogólną jakość życia. Do nich należy między innymi zamieszkiwanie czy też może raczej przebywanie w bardziej lub mniej uporządkowanej przestrzeni. Można powiedzieć, że feng shui jest dla przestrzeni, w której żyjemy, tym, czym joga dla oddychania, dietetyka dla naszego sposobu odżywiania się czy wschodnia gimnastyka taiji dla sprawnego poruszania się. Feng shui narodziło się wiele wieków temu w Chinach, lecz ponieważ dotyczy otoczenia w ogóle, a nie jakiegoś szczególnego środowiska, ta starożytna chińska dziedzina wiedzy może być przydatna także u nas - pod warunkiem jednak że zostanie rozumnie przyswojona, bez niernego optymizmu, lecz także bez wielkiego sceptycyzmu, który grozi negacją. Na temat feng shui mamy już w Polsce około dwudziestu opracowań. Autorka tej pracy, Lillan Too, jest uczennicą jed-

10

Przedmowa do wydania polskiego

nego z Wielkich Mistrzów feng shui, uczennicą błyskotliwą i odważną, która nie boi się pisać o sprawach często kontrowersyjnych nie tylko dla ludzi Zachodu. Jest w tej chwili najpłodniejszą autorką książek na temat feng shui nie tylko na Wschodzie, lecz także na Zachodzie. W swoich pracach często odwołuje się do takich dyscyplin wiedzy, jak astrologia i numerologia. Jest pomysłodawczynią i dobrym duchem pierwszego i obecnie największego czasopisma poświęconego feng shui „Feng Shui For Modern Living" (Feng shui we współczesnym życiu), które ukazuje się od kwietnia 1998 roku. Interesujące w jej karierze pisarskiej jest to, że dopiero po wydaniu przez nią siedmiu książek (Lillian Too jest także właścicielką wydawnictwa) znaczące wydawnictwo angielskie zwróciło się do niej z propozycją, by napisała książkę na temat feng shui dla europejskiego czytelnika. Nasuwa się pytanie, dlaczego Lillian Too zasiadła do pracy nad nową książką, a nie odstąpiła prawa do opublikowania jednej z już wydanych. Otóż wydawnictwo, które zaproponowało Lillian Too współpracę, postawiło pewne warunki. Przede wszystkim praca ta miała być przystępna dla zachodniego czytelnika, a także wychodzić naprzeciw jego oczekiwaniom. Poproszono też, by przykłady dotyczyły miejsc i osób wywodzących się z naszej kultury, a nie obiektów znajdujących się na Wschodzie. Uznano zatem, że inaczej pisze się dla ludzi Wschodu, inaczej dla ludzi Zachodu. My zaś tak nie uważamy, dlatego Dom Wydawniczy RE-BIS postanowił wydać cztery książki Lillian Too w wersji i kolejności, w jakiej pojawiły się na Wschodzie, uznając, że będzie to najlepszy sposób przedstawienia tej intrygującej sztuki wpływania na otoczenie. Dzięki temu zachowana zostanie metodyka wprowadzania w zagadnienia feng shui, jaką wypracowała Lillian Too. Po raz pierwszy także polski czytelnik będzie miał okazję zapoznać się z dwiema szkołami, jakie wyodrębnia się w nauce feng shui - Szkołą Formy i Szkołą Kompasu - opisanymi z jednego punktu widzenia. Pozwoli to na rozwianie wielu wątpliwości, jakie rodzą się po lekturze innych prac na ten temat. Warto w tym miejscu przypomnieć, że Dom Wydawniczy REBIS już w 1993 roku wydał książkę chińskiego nauczyciela Kwok Mań Ho (napisaną przy współudziale Joannę O'Brien), zatytułowaną Elementy feng shui. Była to pierwsza książka, jaka ukazała się na ten temat w Polsce.

Przedmowa do wydania polskiego

11

Zanim zaproszę Państwa do lektury nie tylko tej, lecz i innych prac Lillian Too w „wersji oryginalnej", chciałbym zwrócić uwagę wszystkich czytelników właśnie na te elementy jej twórczości, które przesądzają o jej wschodnim uroku. Przede wszystkim Lillian Too dużo pisze o tak zwanym feng shui krajobrazowym, czyli o tym, jak widok roztaczający się z okien domu lub mieszkania w bloku wpływa na los mieszkających w nim ludzi. Nie tylko nam nie jest łatwo przyjąć uwagę eksperta feng shui, że na przykład widoczna w oddali góra kształtem swym wywiera niekorzystny wpływ na nasze życie. Jeszcze trudniej jest zdecydować się na wykonanie jego zalecenia, by zamurować dane okno czy też przenieść drzwi wejściowe na inną stronę domu. Czy jednak będziemy mogli stworzyć dobre feng shui domu, jeśli nie wprowadzimy tak radykalnych zmian? Innym, jakże fascynującym elementem wschodnim tej pracy jest nawiązywanie do chińskiego języka, do jego wymowy i ideogramów. Lillian Too bardzo często stwierdza, iż coś jest dobre lub służy feng shui jedynie dlatego, że przypomina zapis lub dźwięk czegoś innego, co niesie korzyści. Mówi na przykład, że kształty niektórych domów są korzystne przede wszystkim dlatego, że przypominają ide-ogram długowieczność lub szczęście. W innym miejscu zaleca stosowanie jakiegoś środka zaradczego przeciw wpływowi niekorzystnej energii tylko dlatego, że dźwięk nazwy tego przedmiotu podobny jest do dźwięku nazwy czegoś uznanego za pomyślne. Na przykład dźwięk słowa „ryba" podobny jest do dźwięku słowa „pieniądz", jakże przez wszystkich cenionego. Mimo że nie posługujemy się językiem chińskim, nie powinniśmy zaniechać lektury fragmentów mu poświęconych, gdyż poznanie i zrozumienie zasad tworzenia „lekarstw" feng shui w Chinach pozwoli nam na wypracowanie własnych. Lillian Too w Feng shui nawiązuje też do symboli religijnych Chin, które z czasem stały się środkami zaradczymi stosowanymi do rozwiązywania problemów feng shui. Nie ulega wątpliwości, że warto poznać symbole, z jakich korzystają twórcy i spadkobiercy tej starożytnej dyscypliny wiedzy, gdyż ułatwia to opracowanie rodzimych środków zaradczych feng shui, opartych na symbolach przemawiających do naszej wyobraźni. Właśnie to między innymi miałem na myśli, pisząc o rozumnym przyswojeniu sobie tej sztuki.

12

13

Przedmowa do wydania polskiego Jest jeszcze jedna cecha, która odróżnia książki Lillian Too od prac autorów urodzonych w Europie i Ameryce. Kto wie, czy nie najważniejsza. Otóż autorka nawet wówczas, gdy daje nam przykłady twórczego wpływania na otoczenie, zawsze robi to z przekonaniem, że tak zwane feng shui defensywne ważniejsze jest od feng shui agresywnego, które niestety jest popularniejsze w Europie. Uważa, że w praktyce feng shui przede wszystkim powinniśmy chronić przestrzeń przed zagrożeniami, a dopiero później podejmować działania, które służą realizacji naszych zamierzeń. Przedstawia zatem szczególny system wartości, jaki od wieków obowiązuje w tej dyscyplinie wiedzy; informuje nas, które wartości feng shui są pierwszoplanowe, a które mniej istotne. Mam nadzieję, że przedstawione tutaj „wschodnie" cechy prac Lillian Too, z całą pewnością kobiety sukcesu, zwiększają ich atrakcyjność paradoksalnie właśnie dla nas, ludzi Zachodu. Przecież nie możemy być pewni, które z działań feng shui są dla nas dobre, a które w całości należy odrzucić. Musimy sami wypracować dla siebie najbardziej efektywny sposób dbania o własne otoczenie, a dokonać tego możemy, zapoznając się z oryginalnymi, już sprawdzonymi metodami postępowania. Oby życie w szczęściu, które, jak pisze Lillian Too, dzięki feng shui stało się jej udziałem, nie omijało także nas. Czego życzę wszystkim czytelnikom, jak również i sobie. Jacek Kryg Poznań, wrzesień 1998

Dlaczego feng shui? Dlaczego niektórym rodzinom powodzi się lepiej niż innym? Dlaczego niektóre firmy prężnie się rozwijają, podczas gdy inne słabną i podupadają? Dlaczego jedna restauracja świetnie prosperuje, a inna nie? Dlaczego niektórym ludziom wszystko przychodzi łatwo, inni zaś nie mogą związać końca z końcem? Chińczycy wierzą, że feng shui daje przekonywające odpowiedzi na te pytania; wierzą, że dobry lub zły los zależny jest od korzystnego lub niekorzystnego feng shui. Dzięki dzisiejszej fascynacji i zainteresowaniu tą starą chińską wiedzą i praktyką przeżywa ona spektakularne odrodzenie. W Hongkongu, Singapurze i Tajpej, trzech miastach, które odniosły największy na świecie sukces gospodarczy, biznesmeni, budując domy lub biura, największy nacisk kładą na feng shui. Wierzą, że dzięki temu zapewnią sobie i swoim następcom dostatek i powodzenie... Czy można nie zgłębiać feng shui, wiedząc, jakie niesie obietnice?

CZĘŚĆ PIERWSZA

Co to jest feng shui

17

1. Co to jest feng shui

Z chińskiej ziemi unosi się tysiąc cudownych aromatów, a najbardziej fascynujące z nich to nauki wróżebne i metafizyczne. Feng shui jest prawdopodobnie jedyną metafizyczną nauką niosącą człowiekowi niezwykłe i ekscytujące możliwości świadomej przemiany przestrzeni, w której żyje, co pozwala przyciągnąć wszelkie powodzenie, jakie można osiągnąć na ziemi. Praktykę feng shui otacza aura mistycyzmu. Wkraczamy w tajemnice chińskiego symbolizmu, wróżbiarstwa i astrologii, kryjące całą garnę praktyk poświęconych związkom człowieka z kosmosem, w dziedzinę, która kładzie nacisk na konieczność zachowania równowagi i harmonii. Feng shui jest nauką o życiu w harmonii z zamieszkiwanym terenem, która człowiekowi pozostającemu w równowadze z naturą pozwala osiągnąć najwspanialsze korzyści, spokój i powodzenie. Feng shui niesie obietnicę życia w pełnym dostatku tym, którzy budując swe domy i miejsca pracy, postępują zgodnie z jej zasadami i zaleceniami. W dosłownym tłumaczeniu feng shui znaczy „wiatr i woda". Wiele osób mówiło mi: „Feng shui to wiatr, którego nie jesteś zdolny ogarnąć, i woda, której nie możesz pochwycić". Wiatr i woda mówią o potędze pozostających w ruchu żywiołów natury oraz o ich wpływie na kształtowanie się krajobrazu. Feng shui zakłada, że wiatr i woda rzeźbią powierzchnię ziemi. Podkreśla, że jeśli chcemy, aby wiatry i wody ziemi tworzyły strumienie pozytywnej energii, która będzie nam przynosiła korzyści, powinniśmy żyć w harmonii z tymi żywiołami. Aby to osiągnąć, potrzebujemy takiego miejsca do zamieszkania i do pracy, którego lokalizacja z punktu widzenia feng shui będzie najlepsza. Jeśli nam się to uda, takie

18

19

Część I. Co to jest feng shui

otoczenie wniesie w nasze życie pomyślność, pokój, powodzenie oraz pełnię szczęścia. Nie należy traktować feng shui jedynie jako nauki rządzącej się magicznymi prawami czy też wyłącznie jako sztuki opartej na intuicji. Feng shui łączy je obie, elastycznie do tego podchodząc. Aby praktykowanie feng shui przynosiło efekty, zastosowanie teoretycznych zasad zaczerpniętych z klasycznych, starożytnych podręczników musimy połączyć z przemyśleniami opartymi zarówno na wyczuciu, jak i racjonalnym osądzie. Praktykę jeszcze bardziej komplikują nakładające się na całokształt reguł zabobonne wierzenia. Nie można ich ignorować ani zapominać o nich. W rzeczywistości współcześni doświadczeni eksperci feng shui w swych diagnozach często odwołują się do symbolizmu i wiejskich przesądów - głównie dlatego, że tak zwane zabobony w istocie są częścią ustnego przekazu, który w wypadku feng shui trwał przez całe wieki, poczynając od czasów starożytnych. Znaczna część prostych elementów praktyki przekazywana była z ojca na syna i przez wieki narastały w niej naleciałości, także kulturowe, o charakterze zabobonów. Dogłębne zrozumienie feng shui wymaga jednak przede wszystkim wszechstronnej znajomości filozoficznych podstaw chińskiej wiedzy i kultury, to znaczy: koncepcji harmonii i równowagi, yin i yang, I Ching, pa kua, Pięciu Żywiołów, a przede wszystkim zrozumienia koncepcji chi - życiodajnego kosmicznego oddechu smoka.

2. Tło historyczne

Feng shui jest praktykowane w Chinach co najmniej od czasów dynastii Tang. Powszechnie za jego twórcę uznaje się najstarszego mistrza tej sztuki - Yang Yun San-ga. Mistrz Yang pozostawił po sobie klasyczne teksty, które studiuje się do dziś. Był głównym doradcą na dworze cesarza Hi Tsanga (2 pół. IX w. n.e.), a jego prace na temat feng shui stanowiły podstawę wiedzy następnych pokoleń praktyków. Mistrz Yang szczególną uwagę poświęcał kształtom gór, kierunkom przepływu wody, a nade wszystko określeniu i zrozumieniu wpływów smoka -niebiańskiego stworzenia otaczanego w Chinach najwyższą czcią. Teorie mistrza Yanga zostały przedstawione w trzech słynnych klasycznych pracach. Opisują one praktyki feng shui za pomocą barwnych metafor odnoszących się do smoka. Pierwsza praca to Han Lung Ching, czyli Sztuka budzenia smoka, drugą jest Ching Nang Ao Chih, przedstawiająca metody ustalania położenia jego legowiska, trzecią zaś - / Lung Ching, co znaczy Zasady poszukiwania smoków - zbiór rad, jak odnaleźć smoka w rejonach, gdzie trudno go dostrzec. Wiele współczesnych wypisów z tych ksiąg i objaśnień można znaleźć na Tajwanie, gdzie feng shui jest najbardziej rozpowszechniona, a także w Hongkongu. W tych rejonach świata stosuje się różne odmiany tej wiedzy, a metody opierają się na odmiennych szkołach myślenia. Nikogo nie powinno zaskakiwać, że na praktykę, która korzeniami sięga czasów odległych o trzy tysiące lat, składa się kilka odmian i szkół. Najbardziej jednak przydatne będzie podzielenie feng shui na dwa główne nurty - Szkołę Formy i Szkołę Kompasu.

Część I. Co to jest feng shui

SZKOŁA FORMY LSZKOŁA KOMPASU Zespół prawideł mistrza Yanga, znany jako Szkoła Formy feng shui, opisuje dobre i złe usytuowanie, posługując się smoczą symboliką. Wedle tej szkoły dobre usytuowanie wymaga obecności smoka, a tam, gdzie jest prawdziwy smok, musi się także znajdować biały tygrys. Dlatego też reprezentujący Szkołę Formy mistrzowie feng shui, rozpoczynając poszukiwania dobrej lokalizacji, starają się najpierw odnaleźć smoka. Kładą więc nacisk na formy krajobrazu, kształty wzniesień i gór, na orientację według stron świata i kierunek przepływu cieków wodnych. W tym okresie, kiedy smocza symbolika stała się podstawą Szkoły Formy, wyłonił się także drugi główny system, powszechnie znany jako Szkoła Kompasu. Opierał się on na metafizycznych spekulacjach i korzystał z Ośmiu Trygramów I Ching, z ośmiokątnego symbolu pa kua opartego na tychże trygramach, z dziewięcioliczbowego magicznego kwadratu lo shu oraz chińskiego kalendarza ghanzhi, co wymagało znajomości zarówno „niebiańskich pni" i „ziemskich konarów", jak i wyimaginowanych konstelacji gwiazd, które ściśle wiążą się z naukami metafizycznymi. Szkoła Kompasu feng shui kładzie nacisk na wpływ i rolę, jaką odgrywają strony świata i orientacja według nich. Dobre lub złe feng shui definiowano w terminach korzystnych kierunków odpowiadających określonej osobie, a ustalanych na podstawie daty jej urodzin, oraz przypisanych tej osobie żywiołów kierujących jej życiem. Szkoła Kompasu, używając magicznego kwadratu lo shu, który jest podstawą kalkulacji numerologicznych, wprowadziła do tej sztuki, opierającej się dotąd głównie na koncepcji przestrzeni, ideę wartości czasowych. W odróżnieniu od Szkoły Formy przywiązuje ona mniejszą wagę do bezpośredniej analizy konfiguracji terenu i opiera się głównie na złożonych mechanicznych obliczeniach. Pierwszą osobą związaną ze Szkołą Formy był Wang Chih, który pochodził z prowincji Fukien i żył za pano-

2. Tło historyczne

21

wania dynastii Sung. Także on pozostawił po sobie księgi, które studiuje się do dziś. Najbardziej znane z nich, Zasada rdzenia lub środka oraz Rozprawa o wątpliwościach i pytaniach, zostały przechowane i opublikowane przez jego ucznia, Yeh Shui Lianga. Mimo istotnych różnic do przełomu XIX i XX wieku szkoły te niemalże całkowicie się połączyły. Teorie Szkoły Formy, zawierające wierzenia związane z symboliką smoka, upowszechniły się szerzej, chociaż zasady obu tych szkół przez stulecia były analizowane, omawiane i porównywane. Współcześni eksperci feng shui w Hongkongu i na Tajwanie zwyczajowo praktykują trudne do rozdzielenia hybrydy obu tych szkół. Generalnie Szkoła Formy, kładąca duży nacisk na analizę terenu i krajobrazu, wymaga większego udziału intuicji, a zatem uznaje się ją za trudniejszą w praktyce, pomimo że symbolika zielonego smoka i białego tygrysa jest dość łatwa do zrozumienia. Metodę Szkoły Kompasu trudniej sobie przyswoić i pojąć, lecz kiedy już się tego dokona, okazuje się łatwiejsza w praktyce, a to dzięki bardziej precyzyjnym metodom. W feng shui Szkoły Formy najważniejsza jest koncepcja CHI - KOSMICZNY ODDECH życiodajnego oddechu smoka - kosmicznego chi. Feng shui, zarówno praktykowane dziś, jak i w ciągu minionych stuleci, wszystkie swe wysiłki skupia na pochwyceniu życiodajnego chi.

22

Część I. Co to jest feng shui

Chi jest energią, siłą życiową, która towarzyszy każdej ludzkiej aktywności. Pojawia się, kiedy mnich pogrąża się w medytacji i zaczyna prawidłowo oddychać, kiedy adept kung-fu zadaje dobrze wymierzony cios, kiedy mistrz malarstwa lub kaligrafii wykonuje pociągnięcie pędzlem. Chi jest także tworzone przez naturę - przez łagodnie wijące się cieki wodne lub kształt góry. Kosmiczne chi zielonego smoka, jego drogocenny oddech, należy kreować i gromadzić, by otworzyć drzwi wspaniałemu losowi. Jest ono źródłem spokoju ducha i pomyślności, wielkiego bogactwa, zaszczytów i pełni zdrowia. W rejonach, gdzie istnieje i gromadzi się chi, domy lub mieszkania będą źródłem dobrodziejstw dla wielu pokoleń zamieszkujących je ludzi. Chi jest niewidzialne. Niedostrzegalnie i bezgłośnie porusza się w atmosferze. A jednak istnieje i jest pełne mocy. W realiach współczesnego świata chi można porównać do fal energii, na przykład radiowych, które, jak wiemy, nieustannie są wokół nas obecne. Nasze otoczenie jest ich pełne, a wśród nich są także te, które starożytni Chińczycy nazywali kosmicznym oddechem smoka. Feng shui skupia się na uchwyceniu tego dobroczynnego i niosącego pomyślność tchnienia. Zatem chi, oddech smoka, nie powinno zostać rozproszone lub rozwiane. Jeśli jednak tak się stanie, może dojść do nieszczęścia. W miejscach, gdzie wieją gwałtowne, silne wiatry, chi rozprasza się i ulatuje. Mówi się, że gdy chi dosiada wiatrów, znika. Pozbawione ochrony, wystawione na działanie wiatrów domy uznaje się za złe. Tam zaś, gdzie płynie woda, chi jest zatrzymywane i gromadzone, a więc rejony, w których występuje woda, zwykle uznawane są za korzystne. Ważny jest też jednak rodzaj cieku wodnego, gdyż płynące szybko prostym korytem rzeki również mogą odprowadzać chi, i to niemal natychmiast, gdy się ono pojawi. Takich miejsc należy unikać, gdyż szczęście szybko z nich ulatuje. Nie można poza tym dopuścić do zastoju chi, gdyż „zestarzeje się" lub „zmęczy". To także powoduje rozproszenie szczęścia.

2. Tło historyczne

23

SHA CHI

Zaczynamy teraz rozumieć, że w ocenie terenu wedle reguł feng shui najistotniejsza jest ilość płynącego chi, a także to, czy w określonym miejscu jest ono gromadzone, czy dochodzi do jego zastoju i czy szybko się ono rozprasza. Korzystny teren powinien być zaopatrywany w silne chi lub leżeć w pobliżu jego źródła. A ponieważ źródłem chi są właśnie smoki, miejsca „zamieszkiwane" przez te stworzenia niosą dobre feng shui. Gdzie więc można odnaleźć smoki? Choć istnieją oczywiście wskazania, jak tego dokonać, to o biegłości mistrzów feng shui decyduje właśnie ich zdolność odnalezienia zielonego smoka. Należy jednak pamiętać, że doskonałe przepływy chi niekoniecznie muszą być związane z głównymi żyłami i arteriami ciała smoka. Inne jego części również mają dobre, zdrowe chi! Teraz już powinno być jasne, że gdy w feng shui mówi się o smoku, dotyczy to naturalnych form krajobrazowych, wzniesień i pasm górskich, rzek i strumieni. W feng shui wyróżnia się smoki lądowe i wodne. Szkoła Formy uczy nas, jak odszukać te smoki, a gdy ich brakuje, udziela wskazówek, jak je tworzyć. Po odnalezieniu smoka istotą dobrego feng shui staje się uchwycenie wyzwolonej przez niego energii chi. Owo chi będzie opływało teren, a my powinniśmy pochwycić je i zgromadzić, uważając jednak, by nie doprowadzić do jego zastoju. Z całą pewnością powodzenie i dobrobyt goszczą tam, gdzie pojawia się tchnienie smoka, lub tam, gdzie ono ciągle dopływa. Dlatego wskazania feng shui skupiają się na metodach wykorzystywania oddechu smoka.

W teorii tej uznaje się też, że rejony występowania prostych grzbietów gór lub wzgórz zamiast chi wysyłają tchnienie śmierci, które jest zdolne zagrozić oddechowi smoka i pokonać go. To tchnienie śmierci, czyli sha chi, działa w sposób przedstawiony na rysunku. Jest niebez-

24

Część I. Co to jest feng shui

pieczne i złowrogie, przynosi choroby oraz nieszczęście! W odróżnieniu od dobrego chi, sha chi porusza się po liniach prostych. Poza podstawową koncepcją kosmicznej siły chi w feng shui dużą rolę odgrywa też koncepcja żywiołów. W PIĘĆ ŻYWIOŁÓW chińskim sposobie postrzegania wszechświata wyróżnia się ich pięć: drzewo, ogień, ziemię, metal i wodę. Wszelkie chińskie nauki astrologiczne uwzględniające okresy, lata i daty urodzenia są opisywane w kategoriach każdego z tych żywiołów. Pięciu żywiołom przypisuje się kolory, pory roku, lata, miesiące, dni, godziny i - najbardziej związane z praktyką feng shui - strony świata. Jeżeli już zrozumiesz, jaki kierunek symbolizuje określony żywioł, a co więcej, jeżeli pojmiesz, który żywioł niszczy, a który tworzy jeden z pozostałych, uchwycisz najbardziej żywotny aspekt rzetelnej praktyki feng shui. Zrozumiesz także wiele zagadnień z zakresu innych nauk powiązanych z astrologią, w których wszystkie interpretacje opiera się na analizie żywiołów. Czym są owe żywioły? Generalnie rzecz biorąc, Chińczycy przypisują każdą istniejącą we wszechświecie rzecz jednemu z żywiołów - ogniowi, wodzie, drzewu, metalowi lub ziemi. OGIEŃ związany jest z czerwienią, kolorem pomyślności. Symbolizuje lato, a jeśli chodzi o strony świata, przypisane mu jest południe. Jeżeli chcesz pobudzić ogień, pomyśl o czymś czerwonym, pomyśl o słońcu, o jasnym świetle, o cieple i żarze. W horoskopie chińskim ogień związany jest z dwoma zodiakalnymi zwierzętami Wężem i Koniem. Ogień niszczy metal, a żywi się drzewem, sam zaś niszczony jest przez wodę, wreszcie tworzy ziemię, a więc stanowi dla niej pożywienie. WODA reprezentowana jest przez kolor czarny. Odpowiada zimie i północy. Jeżeli chcesz pobudzić wodę, po-

2. Tło historyczne

myśl o kolorach czarnym i niebieskim, a także o sadzawkach z rybami i akwariach, o wodospadach i strumieniach, o jeziorach i kanałach... W chińskim zodiaku z wodą związane są Szczur i Świnia. Woda niszczy ogień, a sama niszczona jest przez ziemię. Woda tworzy drzewo i dlatego stanowi jego pożywienie, a sama tworzona jest przez metal, czyli żywi się metalem. DRZEWO reprezentują wszelkie odcienie zieleni, a odpowiadającą mu porą roku jest wiosna. W feng shui wschód wskazuje „wielkie drzewo", a południowy wschód - „małe drzewo". Jeżeli chcesz pobudzić drzewo, pomyśl o roślinach i drzewach, o drewnianych meblach i boazerii, o papierze i bambusie, a także o zodiakalnych zwierzętach - Zającu i Tygrysie. W cyklu zależności żywiołów drzewo tworzy ogień, czyli żywi go, samo zaś tworzone jest przez wodę, zatem jest przez nią żywione. W cyklu destrukcji zaś drzewo niszczone jest przez metal, a samo niszczy ziemię. METAL symbolizują kolory: biały, srebrny i złoty. Oczywiście każdy inny metaliczny kolor także jest przypisań}' temu żywiołowi. Odpowiadającą mu porą roku jest jesień, a kierunkami na pa kua są wskazujący zachód „mały metal" oraz oznaczający północny zachód „duży metal". W chińskim zodiaku przypisane mu są Kogut i Małpa. Jeżeli chcesz zaktywizować metal, pomyśl o monetach, pieniądzach i sztabkach złota oraz o kosztownościach. Wspomnij także o sprzęcie elektronicznym i samochodach, o statkach i samolotach. Przypisane metalowi są również wszystkie kopaliny. W cyklu zależności metal jest tworzony przez ziemię, czyli żywi się nią. Sam z kolei tworzy wodę, której jest pokarmem. Metal niszczy też drzewo i sam niszczony jest przez ogień. ZIEMIA związana jest z wszelkimi odcieniami brązu i chociaż jej kolorem jest także żółty, czasami bardzo jasny jego odcień odpowiada ogniowi. Żywioł ziemi nie jest reprezentowany przez żadną z pór roku, twierdzi się natomiast, że odpowiada trzeciemu miesiącowi każdej z nich.

25

Część I. Co to jest feng shui

26

W pakua kierunkami ziemi są: reprezentowany przez „wielką ziemię" południowy zachód i północny wschód, któremu przypisana jest „mała ziemia". Odpowiada jej także centrum. Jeżeli chcesz zaktywizować ziemię, pomyśl o wszelkiego rodzaju naturalnych kryształach, o piasku i krzemionce, o cegłach, cemencie i innych materiałach budowlanych, o skałach i głazach. Pomyśl o całej kuli ziemskiej, a także o czterech zwierzętach chińskiego zodiaku, które reprezentują ten żywioł - o Bawole, Smoku, Kozie i Psie. W cyklu zależności ziemia tworzy metal, a sama tworzona jest przez ogień, dlatego ziemia żywi się ogniem i stanowi pożywienie dla metalu, niszczy zaś wodę, a sama niszczona jest przez drzewo. Godne odnotowania jest występowanie cykli wzajemnych zależności żywiołów - twórczego i destrukcyjnego. Zrozumienie tego stanowi istotę analizy feng shui oraz wszystkich pozostałych chińskich nauk astrologicznych. W cyklu twórczym ogień tworzy ziemię ziemia tworzy metal metal tworzy wodę woda tworzy drzewo drzewo tworzy ogień W cyklu destrukcyjnym drzewo niszczy ziemię ziemia niszczy wodę woda niszczy ogień ogień niszczy metal metal niszczy drzewo Dzięki zrozumieniu owych dwóch cykli żywiołów feng shui usytuowania i feng shui wnętrza domu pozwala praktykującemu tak zgrać jego astrologiczne żywioły z otoczeniem, aby relację tę uczynić harmonijną i twórczą. Jeśli zatem urodziłeś się w roku ognistym, niar wody (na przykład przedmiotów w kolorze czarnym, sadzawek,

2. Tło historyczne

sztucznych kaskad) w twoim domu może się

27

okazać niezbyt korzystny, ponieważ woda niszczy ogień. Z kolei duża liczba roślin lub zielonych przedmiotów (drzewo) w domu z drewna może się okazać bardzo korzystna, ponieważ drzewo żywi ogień. Należy też dodać, że dobrodziejstwem dla takiej osoby będzie spanie w pokoju położonym w południowej części domu lub mieszkania. Inny przykład. Jeżeli urodziłeś się w roku ziemi i jest ona także przypisana twojemu astrologicznemu zwierzęciu, nie będzie dla ciebie korzystna zbyt duża liczba roślin (drzewo). Natomiast obecność czerwonych przedmiotów, świateł i tym podobne (ogień) okaże się bardzo pożądana, gdyż ogień tworzy ziemię. Ludzie spod znaku ziemi powinni spać w centrum domu lub w jego pobliżu. Przykład ten pozwala każdemu z nas dostrzec różnorodność kombinacji, jakie z punktu widzenia feng shui są dla niego korzystne lub niekorzystne. Zazwyczaj kiedy członkowie rodziny urodzili się w latach odpowiadających różnym żywiołom, główne pokoje i drzwi frontowe podporządkowane są żywiołowi głowy rodziny. Pokoje pozostałych mieszkańców można urządzić tak, by służyły ich głównym użytkownikom. TWÓJ ŻYWIOŁ W ZALEŻNOŚCI OD GODZINY URODZENIA

godzina

żywioł

strona świata

23.00- 1.00

DRZEWO

północ

1.00- 3.00 3.00- 5.00 5.00- 7.00 7.00- 9.00 9.00-11.00 11.00-13.00

DRZEWO OGIEŃ OGIEŃ ZIEMIA ZIEMIA METAL

północny północo-wschód wschodni północo-wschód wschód wschodni południowo-wschód południowy południo-wschód południe

13.00-15.00 15.00-17.00 17.00-19.00 19.00-21.00 21.00-23.00

METAL WODA WODA WODA WODA

południowy południo-zachód zachodni południo-zachód zachód zachodni północo-zachód północny północo-zachód

Część I. Co to jest feng shui

28

2. Tło historyczne

29

TWÓJ ŻYWIOŁ W ZALEŻNOŚCI OD ROKU URODZENIA

• Lata Szczura 1900 metal, 1912 woda, 1924 drzewo, 1936 ogień, 1948 ziemia, 1960 metal, 1972 woda, 1984 drzewo • Lata Bawołu 1901 metal, 1913 woda, 1925 drzewo, 1937 ogień, 1949 ziemia, 1961 metal, 1973 woda, 1985 drzewo • Lata Tygrysa 1902 woda, 1914 drzewo, 1926 ogień, 1938 ziemia, 1950 metal, 1962 woda, 1974 drzewo, 1986 ogień • Lata Zająca 1903 woda, 1915 drzewo, 1927 ogień, 1939 ziemia, 1951 metal, 1963 woda, 1975 drzewo, 1987 ogień • Lata Smoka 1904 drzewo, 1916 ogień, 1928 ziemia, 1940 metal, 1952 woda, 1964 drzewo, 1976 ogień, 1988 ziemia • Lata Węża 1905 drzewo, 1917 ogień, 1929 ziemia, 1941 metal, 1953 woda, 1965 drzewo, 1977 ogień, 1989 ziemia • Lata Konia 1906 ogień, 1918 ziemia, 1930 metal, 1942 woda, 1954 drzewo, 1966 ogień, 1978 ziemia, 1990 metal • Lata Kozy 1907 ogień, 1919 ziemia, 1931 metal, 1943 woda, 1955 drzewo, 1967 ogień, 1979 ziemia, 1991 metal • Lata Małpy 1908 ziemia, 1920 metal, 1932 woda, 1944 drzewo, 1956 ogień, 1968 ziemia, 1980 metal, 1992 woda • Lata Koguta 1909 ziemia, 1921 metal, 1933 woda, 1945 drzewo, 1957 ogień, 1969 ziemia, 1981 metal, 1993 woda • Lata Psa

1910 metal, 1922 woda, 1934 drzewo, 1946 ogień, 1958 ziemia, 1970 metal, 1982 woda, 1994 drzewo

• Lata Świni 1911 metal. 1923 woda, 1935 drzewo, 1947 ogień, 1959 ziemia, 1971 metal, 1983 woda, 1995 drzewo

I CHING

Wykorzystując te tabele, będziesz mógł sprawdzić, jaki żywioł związany jest z godziną twoich narodzin. Znajomość strony świata odpowiadającej twojemu żywiołowi możesz wykorzystać przy ustalaniu usytuowania drzwi frontowych lub przy określeniu najlepszego miejsca dla biurka lub łóżka. Poniżej znajduje się tabela ukazująca powiązania żywiołów z rokiem urodzenia. Skorzystaj z niej, aby ustalić, które żywioły decydują o twoim powodzeniu.

/ Ching jest jedną z najważniejszych ksiąg świata. Jej korzenie sięgają czasów mitycznych. Niemalże wszystko, co najbardziej znaczące w liczącej pięć tysiącleci kulturze chińskiej, bądź to czerpało inspirację z / Ching, bądź to wywierało wpływ na interpretację tego dzieła i na jego rozumienie. Dwie główne gałęzie filozofii chińskiej, konfucjanizm i taoizm, wywodzą się z / Ching. W rzeczywistości filozofia, nauka i sztuka rządzenia państwem, a nawet zwykłe, codzienne życie Chińczyków niezmiennie podlegają wpływom tej księgi. Czym zatem jest I C/iing? Jest najstarszym chińskim tekstem. Stanowi rdzeń cywilizacji chińskiej. / Ching jest także jedynym dziełem konfucjańskim, które uratowało się z wielkiego spalenia ksiąg, zarządzonego w 213 roku p.n.e. przez cesarza Shih Huang Ti z dynastii Chin. Księga I Ching jest źródłem całej chińskiej myśli i wszelkich praktyk. Podkreśla podstawowe zależności zachodzące pomiędzy naturą a przeznaczeniem człowieka i ukazuje nam wszechświat jako jedność, w której wszystkie rzeczy są w nieustannym ruchu, to znaczy podlegają zmianie. Po raz pierwszy została sformułowana ponad cztery i pół tysiąca lat temu przez legendarnego władcę Fu Hsi, który, według słów Ernesta Eitela, „wznosząc wzrok, przyglądał się wizjom niebiańskim, opuściwszy zaś oczy, poznawał ziemskie prawidła". Fu Hsi dostąpił zatem wglądu w prawa natury i dostrzegł wpływ sił kosmicznych na życie na Ziemi. W swej

30

Część I. Co to jest feng shui

mądrości powołał do życia praktykę przypominającą feng shui, by za jej pomocą udoskonalić życie swego ludu i dostosować je do praw i rytmów natury oraz zapewnić mu poczucie ciągłości i bezpieczeństwa. / Ching, bardziej niż na cokolwiek innego, miała wpływ na feng shui. Sugerowała bowiem, że przeznaczenie człowieka zależy od przypływów i odpływów fal natury, i głosiła, że siły natury, reprezentowane przez pierwotne, przeciwstawne siły yin i yang, muszą pozostawać w harmonii. SYMBOLYIN-YANG

Yin jest ciemne, yang jasne. Yin jest pasywne, yang aktywne. Yin jest żeńskie, yang męskie. A jednak yin i yang się uzupełniają - nie są siłami antagonistycznymi. Yang symbolizuje niebiosa, słońce, światło, żywotność, energię pozytywną. Jest smokiem, rodzajem męskim, siłą, twardością, ognistością, gorącem, ciepłem, liczbami parzystymi, ruchem i życiem. W feng shui yang reprezentują wzgórza i wznoszące się formy terenu. Yin symbolizuje ziemię, księżyc, ciemność, rodzaj żeński, rządzi chłodem, miękkością, śmiercią, liczbami nieparzystymi i wszystkim, co negatywne. W feng shui yin to tygrys - jego cechy przypisuje się dolinom, strumieniom i wodzie. Razem yin i yang tworzą tao - Drogę, odwieczną zasadę nieba i ziemi, wszechświat, którego życiem i oddechem jest chi. Yin i yang są wzajemnie zależne i nadają znaczenie egzystencji człowieka. Dlatego bez ciemności nie ma światła, bez ciepła nie istnieje zimno, bez śmierci nie ma życia, a tam, gdzie nie ma stałości, nie może zaistnieć ruch. Yin i yang nieustannie współdziałają, wywołując zmianę. Lato zatem ustępuje jesieni, jesień zimie, ta wiośnie, a wiosna znów latu. Noc przychodzi po dniu, księżyc ustępuje

2. Tło historyczne

miejsca słońcu, ciemność staje się światłem... Odnosząc zasadę yin-yang do człowieka i jego przeznaczenia, mówi się, że pogłębiające się nieszczęście w końcu ustępuje miejsca powodzeniu, a ogromne powodzenie może się przemienić w nieszczęście.

Los człowieka jest zmienny - czasami jest sprzyjający, czasami nie. Ma on związek z tao rodzaju ludzkiego, które stanowi zręby / Ching, Księgi przemian, W feng shui, podobnie jak we wszystkim, co chińskie, podstawowym założeniem jest, że pomiędzy tymi dwiema siłami musi panować harmonia. Nie jest dobry ani niar yang, ani niar yin. Na przykład całkowicie płaski teren uznaje się za zbyt yin, trzeba nań zatem wprowadzić formy wznoszące się, które reprezentują yang. Podobnie wyłącznie górzysty teren, pozbawiony strumieni czy roślin, nie może zostać uznany za zrównoważony, gdyż jest zbyt yang. Aby w takim otoczeniu osiągnąć harmonię, potrzeba roślin i płynącej wody. I znowu - każdy teren musi mieć rejony cieniste i słoneczne, tak by oddawał aspekty yin i yang wszechświata. Równowagę yin i yang, która jest tak istotna dla osiągnięcia harmonii w naturze, najlepiej ilustruje zatem teren delikatnie pofalowany. Zasada równowagi stanowi główne prawo feng shui. Zgodnie z nim, na przykład, zupełnie płaski element można zrównoważyć za pomocą innych elementów -krzewów, roślin, stawów, głazów czy drzew, lecz jeśli któregokolwiek z nich będzie zbyt dużo i zacznie on dominować nad ogrodem lub domem, wówczas pojawi się dysharmonia prowadząca do złego feng shui. Mieszkańcy odczują ów brak równowagi, nieustannie chorując czy też doświadczając niepowodzeń. Feng shui wymaga, by yin i yang pozostawały w harmonii i równowadze. A ponieważ obie siły nieprzerwanie są w stanie zmiany, ci, którzy chcą sobie w życiu zapewnić dobre feng shui, muszą nieustannie obserwować zachodzące w ich otoczeniu przeobrażenia i wyławiać te, które naruszają równowagę i zmuszają do tego, aby się do nich dostosować bądź je skorygować. Na przykład kiedy małe drzewko staje się wielkim drzewem.

31

32

Część I. Co to jest feng shui

2. Tło historyczne

zmienia się jego wpływ na powodzenie człowieka, podobnie jak deszcz i słońce zmieniają kolor kamieni. Tak samo na otoczenie człowieka wpływają promienie słoneczne, których kąt padania zmienia się w ciągu roku, aż dochodzi do punktu znamionującego pojawienie się ważnych przeobrażeń. Dlatego tak ważne jest, aby być świadomym zmian i pozostawać czujnym na skutki, jakie one niosą. PA KUA ____________________________________

Pa kua jest ośmiokątnym symbolem opisującym cztery główne i cztery pośrednie strony świata. Zgodnie z chińskim zwyczajem południe zaznaczone jest na górze, a północ na dole, wschód jest na lewo, a zachód na prawo. Symbol pa kua czerpie swe znaczenie z Ośmiu Trygramów, które umieszczone są na jego obrzeżach. Kształt pa kua odgrywa ogromną rolę w praktyce feng shui, gdyż jest jednym z najważniejszych „środków zaradczych" stosowanych przez praktyków, mającym chronić przed „zatrutymi strzałami" lub złymi wpływami, które stanowią zagrożenie dla domów i miejsc. Wierzy się, że pa kua mają moc chronienia przed nieprzyjaznymi duchami. Uważa się, że to Osiem Trygramów I Ching nadaje im tę siłę. Trygramy to trójkowe kombinacje linii przerywanych (yin) i ciągłych (yang). Każdy z nich ma bogatą symboliczną wymowę. Są one uporządkowane jako pa kua, czyli Osiem Trygramów, bądź to w Układzie Wcześniejszych Niebios, bądź też w Układzie Późniejszych Niebios. Historia tych dwóch układów jest tu mniej istotna, należy jednak zauważyć, że różnią się one w sposób zasadniczy. Zgodnie ze współczesną interpretacją tych dwóch sekwencji Układ Wcześniejszych Niebios reprezentuje ide-

alną wersję wszechświata, tak Układ Późnię/szych Niebios jak opisują to trygramy, podczas gdy Układ Późniejszych Niebios przedstawia

33

Układ Wcześniejszych Niebios

praktyczne zastosowanie trygramów na ziemi, w efekcie czego okazuje się on ważniejszy dla ziemskiego chi. Układ Późniejszych Niebios odpowiada diagramowi lo snu, który w swej pierwotnej wersji nazywany był magicznym kwadratem. Liczby od l do 9 są uporządkowane tak, że bez względu na to, czy podsumuje się je w pionie, poziomie czy na skos, sekwencja trzech liczb każdego z rzędów daje w wyniku 15, liczbę dni w każdym z 24 okresów składających się na rok solarny w chińskim kalendarzu rolniczym. W Układzie Późniejszych Niebios nieparzyste liczby yin 9, 7, l i 3 wyznaczają główne strony świata, a ostatnia nieparzysta liczba 5 pozostaje w środku. Liczby yang, parzyste, wyznaczają kierunki pośrednie. Stosowany w feng shui sposób korzystania z Układu Późniejszych Niebios polega na nałożeniu magicznego kwadratu z jego dziewięcioma polami na dom, dzięki czemu, nawiązując do znaczenia trygramów, można odnaleźć pokoje najbardziej odpowiednie dla poszczególnych członków rodziny. Ponieważ każdy trygram przypisany jest określonej osobie w rodzinie, będzie ona mogła czerpać korzyści z ustawienia łóżka w odpowiadającej jej części domu.

Diagram lo s h u

4

9

2

3

5

7

8

1

6

Część I. Co to jest feng shui

34

PRZESĄDY I SYMBOLIKA

Feng shui jest ściśle związane z pełnymi przesądów wierzeniami i naturalnym symbolizmem, tak bardzo charakterystycznym dla Chińczyków, a szczególnie dla mieszkańców chińskiej wsi. Na przykład góra może być srogim lub życzliwym smokiem, wisząca skała - szponami tygrysa lub złośliwą żabą czy też gotowym do ataku okrutnym orłem. Otoczenie naturalne nabiera metaforycznych znaczeń, stąd wszystkie formy i kształty wzgórz mogą być psami strzegącymi obejścia, słoniami, tygrysami lub smokami. Także rzeki mogą się okazać smokami lub wężami. W zależności od tego, gdzie znajduje się „zwierzę" i jak położone jest to miejsce względem domu, jest ono dobre lub złe, chroni lub budzi grozę. Wieśniacy i rolnicy ulegają skrajnym przesądom i wykazują niezwykłą wyobraźnię, interpretując rzeźbę terenu. Dlatego na przykład wierzą, że kiepskie zbiory mogą być spowodowane obecnością wzgórza, które przypomina szczura, ciesząca się dostatkiem osada może zawdzięczać swe powodzenie sąsiedztwu szczególnie życzliwego smoka, miasto zaś szczyci się urodziwymi pannami dzięki obecności niebiańskiego feniksa i tak dalej. Chiński folklor obfituje we wszelkiego rodzaju przesądy związane ze smokiem. Powszechnie wierzy się, że smoki przynoszą powodzenie, wówczas gdy są zadowolone i mają zaspokojone wszelkie potrzeby. Niebiańskie smoki niosą życiodajny, pomnażający plony deszcz, dzięki któremu zbiory są bogate. Kiedy jednak smoki są złe i rozdrażnione, mogą nieść destrukcję i śmierć, wywołując powodzie, trzęsienia ziemi i tajfuny. Według feng shui, ziemskie smoki, które żyją w górach, także mogą przynieść wiele nieszczęścia, kiedy w trakcie intensywnych robót ziemnych czy budowlanych ich kończyny lub inne części ciała zostaną obcięte lub zranione. Właśnie dlatego zawsze, kiedy w Hongkongu rząd próbuje zrealizować projekty nowych dróg, tuneli czy jakichkolwiek innych przedsięwzięć budowla-

2. Tło historyczne

nych, wielu wieśniaków podnosi raban i zgłasza mnóstwo sprzeciwów. By zrozumieć feng shui, należy gruntownie poznać podstawy chińskich przesądów. Tylko nieliczne z nich można odrzucić i potraktować jedynie jako opowieści starych kobiet. Stanowią one raczej zasłonę, pod którą skrywa się wiele aspektów dzisiejszej praktyki feng shui.

35

Część I. Co to jest feng shui

36

3. Zastosowania feng shui W dawnych czasach feng shui było praktykowane przez cesarzy i arystokrację Chin. Obiekty państwowe, takie jak pałace i grobowce, budowano ściśle według zasad feng shui. Chińskie klasy panujące zawsze poświęcały wiele uwagi i wysiłku wyborowi miejsc pochówku przodków (powszechnie nazywając je siedliskami yin), jak również swym własnym domom (uznawanym za siedliska yang). Ilustrują to bogato świadectwa historyczne i zabytki. Znajdujące się na północno-zachodnich obrzeżach Pekinu grobowce dynastii Ming stanowią najlepszy przykład zastosowania fong shui w kulcie zmarłych i świadczą o niezłomnej wierze chińskich rodzin cesarskich w tę wiedzę. Nazwy wzgórz otaczających grobowce dynastii Ming odzwierciedlają terminologię feng shui, na przykład wzniesienia na wschodzie nazywają się Górą Zielonego Smoka, na zachodzie zaś - Wzgórzami Białego Tygrysa. Kult przodków zawsze był ważnym aspektem chińskiej duchowości, a przy wyborze miejsca pochówku dla zmarłych zazwyczaj bardzo ściśle stosowano się do wskazówek feng shui. Przodków powszechnie otaczano głęboką czcią i wierzono, że jeżeli zapewni się im dobre feng shui miejsca wiecznego spoczynku, wiele pokoleń FENG SHUI MIEJSC POCHÓWKU ich potomków osiągnie szczęście, powodzenie i będzie żyło w sławie, ciesząc się zns/.czytami i dowodami uznania, dobrobytem, długim żyr, i om oraz mnogością męskiego potomstwa. A zatem powodzenie żyjących może być w pewnym stopniu zależne nawet od korzystnego usytuowania gro-

3. Zastosowania feng shui

37

bów ich przodków. Przekonanie to przetrwało do dziś, szczególnie na Tajwanie. Właśnie tam, podczas jednej z mych wizyt, usłyszałam interesującą opowieść o cieszącej się wielkimi sukcesami potężnej rodzinie, której powodzenie nagle się skończyło, kiedy pozbawiony skrupułów rywal zbezcześcił groby jej przodków. Wiedząc o tym, wiele zamożnych rodzin często wykupuje tereny przed grobami swych przodków, by uniknąć tego rodzaju problemów i chronić je przed wszystkim, co mogłoby zniszczyć dobre feng shui tych miejsc. Chińczycy wierzą też, że Sun Yat-Sen zawdzięczał swe niezwykłe sukcesy, jakie odniósł na przełomie wieków, szczególnie korzystnej lokalizacji grobu swej matki nad Clearwater Bay na Nowych Terytoriach Hongkongu. Jego usytuowanie spełnia wszystkie warunki dobrego feng shui - zarówno jeśli chodzi o układ smoka i tygrysa, jak i widok na położone po stronie południowej wody Morza Południowochińskiego. W Hongkongu do miejsc pochówku zmarłych przodków przykłada się szczególną wagę, a cmentarze są zazwyczaj doskonale położone -na obszarach pokrytych bujną, soczystą roślinnością, z których rozciąga się widok na morze. Przy sytuowaniu grobów w zgodzie z feng shui stosuje się wiele zasad obowiązujących w miejscach zamieszkiwanych przez żywych. Tu także zaleca się nieustanną dbałość o miejsca pochówku, a podczas obchodzonego corocznie święta zmarłych, kiedy to Chińczycy udają się w góry, by oddać cześć przodkom - zazwyczaj sprząta się groby i doprowadza je do idealnego porządku. Jeśli na przykład kamień nagrobny zmienił kolor, należy natychmiast przywrócić mu pierwotną barwę. Sczernienie kamienia nagrobnego ostrzega przed zbliżającą się katastrofą, natomiast pojawienie się koloru białego zazwyczaj przepowiada rodzinie żałobę. Najczęściej praktykuje się malowanie kamieni nagrobnych czerwonym, leczniczym proszkiem zwanym jusha. Groby powinny być także usytuowane na terenach suchych, gdyż opóźnia to rozkładanie się zwłok i trumien. Dobrze jest, gdy kwatery cmentarne mają regularne kształty i gdy oś łącząca wąski tył grobowca z szero-

38

Część I. Co to jest feng shui

kim wejściem zwrócona jest ku morzu. Okoliczny krajobraz powinien przyciągać chi, które ma zapewnić spokój przodkom. FENG SHUI MIAST I MIASTECZEK Feng shui stosowano także przy planowaniu przestrzennym miast. Doskonałym tego przykładem jest korzystne usytuowanie świetnie prosperującej południowej części Kantonu, położonej w miejscu utworzonym przez dwa, łagodnie wygięte w podkowę, pasma wzgórz. Tworzą one najkorzystniejszy układ. Łańcuch wzgórz na wschodzie Kantonu o nazwie Białe Obłoki reprezentuje zielonego smoka, a pofałdowane wzniesienia po drugiej strome Perłowej Rzeki to biały tygrys. Współczesne układy miast rozplanowanych zgodnie z feng shui nie są tak wyraziste jak, będący klasycznym wzorem, Kanton. Powiedziano mi, że Hongkong ma tak dobre feng shui, iż mimo zbliżania się roku 1997*, będzie nadal świetnie prosperował. Przyczyną jest to, że niemal wszystkie budynki i drogi były projektowane zgodnie ze wskazaniami feng shui. Zwrócono mi także uwagę na Yictoria Har-bour, który kształtem przypomina worek pieniędzy. Wyjście z tego portu jest wąskie, co pozwala zatrzymywać pieniądze. W tereny o doskonałym feng shui obfitują także okolice Repulse Bay po południowej stronie wyspy, gdzie łagodnie pofałdowane wzgórza (wskazujące na obecność smoków) wyginają się w podkowę skierowaną ku morzu. Co ciekawe, sama mogłam się przekonać o tym, że wielu biznesmenów i potentatów finansowych wybudowało swoje domy w południowej części wyspy zwróconej ku zatoce Repulse. W 1989 roku, krótko po moim powrocie do Malezji, gościłam przyjaciela z Hongkongu, który - choć nie jest mistrzem feng shui - doskonale orientuje się w tej dzie* W 1997 roku, po 99 latach przynależności do Korony Brytyjskiej, Hongkong powrócił do Chin, niemniej jednak zachował niezależność gospodarczą (przyp.tłum.)

3. Zastosowania feng shui

dzinie. Kiedy objeżdżaliśmy w nocy centrum Kuala Lumpur, dokonał interesującego spostrzeżenia. Powiedział: „Tyle świateł... to rzeczywiście bardzo dobre feng shui". Później, kiedy zobaczył bujne drzewa, których wiele jest w całym mieście, ponownie stwierdził: „Czy wiesz, że to bardzo dobre feng shui... Na pewno twemu krajowi świetnie się powodzi". I oczywiście tak jest, choć z pewnością znajdą się tacy, którzy uważają, że rozwój kraju zależy od innych czynników. Niech i tak będzie, lecz dobre feng shui z pewnością pomaga. FENG SHUI DOMÓW, MIESZKAŃ I BIUR Feng shui przeżywa w ostatnich latach niezwykły renesans. Pojawienie się na rynku wielu publikacji i książek na ten temat sprawiło, że stosować je mogą praktycznie wszyscy. Biznesmeni, szczególnie ci z Hongkongu, Singapuru i Tajwanu, a nawet z Malezji, poszukując terenów pod budowę swych domów i biurowców, korzystają ze wskazówek feng shui. Z pewnością feng shui cieszy się wśród ludzi biznesu coraz większą akceptacją i szacunkiem i coraz częściej znajduje zastosowanie przy projektowaniu obiektów handlowych. Powody są oczywiste. Wielu widziało, jak feng shui zniszczyło przedsięwzięcia ekonomiczne, lecz często mogli też obserwować, jak służyło ono tym, którzy je poważnie traktowali. Zasady feng shui stosuje się także do projektowania bloków mieszkalnych i zabudowy typu kondominium, przy urządzaniu wnętrz pokoi i biur, pasaży handlowych i restauracji, osiedli mieszkaniowych i kurortów, hoteli i centrów zarządzania. Prosperity coraz większej grupy mistrzów i ekspertów feng shui - co szczególnie widać w Hongkongu - najlepiej świadczy o rosnącym zastosowaniu tego rodzaju praktyki. Mistrzowie ci spędzili wiele lat na studiowaniu feng shui i praktykowaniu go jako zawodu. Współcześnie stosowane feng shui jest hybrydą Szkoły Formy i Szkoły Kompasu i operuje nie tylko symboliką

39

40

Część I. Co to jest feng shui

smoka, lecz także stron świata, oraz uwzględnia obliczenia oparte na dacie urodzenia. Powszechnie wykorzystuje się też zasady chwytania życiodajnego oddechu smoka, czyli kosmicznego clii, oraz skrupulatnego unikania zatrutych strzał. Na przykład, próbując odnaleźć zielone smoki czy białe tygrysy w miastach, rolę wzgórz przypisujemy poszczególnym budynkom, a śmiercionośne zatrute strzały reprezentują wtedy stworzone ręką człowieka drogi, słupy i okapy dachów. Innym ważnym aspektem współczesnej praktyki tej nauki jest woda, shui, często wykorzystywana do poprawy feng shui budynków, domów i pokoi. Woda -zgodnie z chińskim sposobem myślenia - reprezentuje pieniądze, a gdy znajduje się we właściwym miejscu, przynosi szczęście w postaci materialnego powodzenia. Do poprawy feng shui domów i budynków wykorzystuje się też reprezentujące naturę drzewa, rośliny i głazy, jak również symbole pa kua, flety, światła, lustra i kryształy. W Hongkongu stosowanie feng shui z konieczności wyniesiono na wyżyny sztuki, ponieważ znaczna część populacji tej pełnej zgiełku betonowej metropolii zamieszkuje bloki i wieżowce. W ocenie terenu i lokalizacji istotne jest nie tylko wyszukiwanie dobrego feng shui. Równie ważna, a być może jeszcze ważniejsza okazuje się umiejętność dostrzegania śmiercionośnych zatrutych strzał wysyłanych przez ostre krawędzie i linie proste skierowane wprost na drzwi wejściowe budynku lub domu. Powinno się unikać wszystkich, nawet odległych, budzących grozę tworów i konstrukcji, takich jak skały przypominające zwierzęta lub stare armaty ustawione w sąsiedztwie, ostre łuki estakad, konstrukcje przywodzące na myśl nóż czy też potężne iglice i krzyże, a nawet drzewa godzące w wejście lub je blokujące. Zagrożenia te można też neutralizować, stosując środki zaradcze feng shui, rozpraszające działanie „trucizny" lub przysłaniające groźny widok. Wszystko to i jeszcze znacznie więcej - oto właśnie feng shui. Aby zastosować je w praktyce potrzeba dużej

3. Zastosowania feng shui

dozy zdrowego rozsądku, a także wyczulenia na wagę symboli. W odczuciu Chińczyka niemalże każdy obiekt coś symbolizuje - bądź to z powodu podobieństwa fonetycznego (Chińczycy uwielbiają na przykład liczbę osiem, ponieważ słowo ją oznaczające brzmi podobnie do słowa „rozwój"), bądź z powodu pewnych cech określonej rzeczy. Może to też po prostu być uwarunkowane tradycją. Kompilacja wierzeń, prawideł, koncepcji, faktów i sugestii zawartych w tej książce łączy wszystko to, czym autorka przesiąknęła, prowadząc praktykę feng shui i czytając poświęcone mu opracowania, lecz podstawy filozoficzne zaczerpnęła z opisujących owe zagadnienia starych tekstów źródłowych. Niech praktycy korzystający z tej książki będą przekonani, że w wystarczającym stopniu uwzględniła w niej fundamentalne, podstawowe koncepcje feng shui. Na koniec ostrzeżenie, które przekazywał mi każdy z moich mistrzów. Człowiek, który podejmuje się analizy feng shui domu lub biura innej osoby, jest niezwykle odważny. Zajmowanie się tym na własny użytek to bowiem jedno - może być pożyteczne i efektywne, a na dodatek interesujące - lecz udzielanie porad to zupełnie inna, bardzo poważna sprawa. Szczególnie gdy chce się zająć tą wiedzą profesjonalnie. Nie można stosować feng shui, jeśli nie ma się dużego doświadczenia i jasności osądu, a ów naprawdę wymaga odpowiedzialności, wprawy, głębokich przemyśleń i niezwykle rozległej znajomości starożytnych, klasycznych ksiąg chińskich. Wszystko to przerasta możliwości przeciętnego człowieka. Zatem bądź ostrożny.

41

CZĘŚĆ DRUGA

Najlepsze lokalizacje według feng shui

_____________________________________45

4. Najlepsze lokalizacje według feng shui

KONFIGURACJE ZIELONEGO SMOKA I BIAŁEGO TYGRYSA

Klasyczna metoda wyszukiwania najlepszej lokalizacji feng shui rozpoczyna się od znalezienia smoków. W terminologii feng shui słowo „smok" jest wyrażeniem symbolicznym i oznacza tereny wyniesione, wyszukiwanie smoków zatem to nic innego jak próba odnalezienia pasma wzgórz lub gór, które przypominają zielonego smoka (chińskie teksty mówią także o lazurowym smoku) lub są jego symbolem. Zazwyczaj tam, gdzie uda się znaleźć prawdziwego smoka, obecny jest również biały tygrys. Smoka i tygrysa można odkryć, przyglądając się wzgórzom i formacjom górskim, analizując wzniesienia terenu, kolorystykę roślinności, a także zarysy otoczenia. Płaskie rejony pozbawione wzniesień lub miejsca z urwistymi wzgórzami nie mogą symbolizować smoków. Smok zwykle odpoczywa ukryty pośród łagodnie pofałdowanych wzgórz, wśród pagórków lub grzbietów górskich. W praktyce niełatwo go zlokalizować. Wznoszące się formacje górskie nie dostarczają oczywistych dowodów jego obecności, a występujące obok siebie wzgórza o różnych kształtach sprawiają, że poszukiwania te są niezwykle trudne. Pragmatyczni mistrzowie z Hongkongu podają kilka istotnych wskazówek, którymi można się kierować. Mój nauczyciel zaleca na przykład wyszukiwanie zakątków, gdzie roślinność jest bujna, wieją łagodne wiatry, a powietrze ma przyjemny zapach. W takim miejscu może się skrywać nieuchwytny smok, ściśle powiązany z tygrysem. Unikaj szczytów wzniesień, gdyż często są one pozbawione ochrony. Miejsca stwarzające wrażenie, że zagrażają im zwieszające się granie górskie lub skały, gromadzą niekorzystne chi. Zazwyczaj Smoki niechętnie

46

Część II. Najlepsze lokalizacje według feng shui

zaglądają w takie okolice. Unikaj rejonów, gdzie powietrze jest nieświeże lub gdzie panuje wilgoć i stęchlizna. Odrzuć także obszary kamieniste, gdyż są one pozbawione życia, przez co nie mogą reprezentować smoka. W pobliżu wzniesienia smoka zazwyczaj znajduje się wzgórze tygrysa. Według zasad feng shui rejon smoka powinien być wyższy, bardziej wyniesiony aniżeli rejon tygrysa. Kiedy te dwie niebiańskie istoty występują obok siebie, zwykle ich układ przypomina fotel lub podkowę. Dzieje się tak, ponieważ obydwa pasma wzgórz łagodnie zaginają się ku sobie. Gdy pojawia się taka konfiguracja,

4. Najlepsze lokalizacje według feng shui

a na dodatek wzgórza pokryte są soczystą i zdrową roślinnością, możemy być pewni obecności prawdziwego smoka. Miejsca takie są bardzo korzystne. Określenie tego prostego układu smoka i tygrysa, który bierze pod uwagę strony świata, uwzględnia także dwa inne kierunki północ i południe - reprezentowane przez czarnego żółwia (na północy), dającego oparcie od tyłu, oraz cynobrowego feniksa (na południu), tworzącego coś na kształt małego podnóżka. Symbolika jest pełna, kiedy są obecne wszystkie cztery zwierzęta odpowiadające stronom świata.

północ dające oparcie wzgórze żółwia

PRZECHWYTYWANIE ŻYCIODAJNEGO _______ KOSMICZNEGO ODDECHU

rzeka Powyższy rysunek przedstawia idealne zorientowanie według zasad feng shui. Najwięcej chi występuje w miejscu, w którym w seksualnym zespoleniu trwają zielony smok na wschodzie i biały tygrys na zachodzie. Według terminologii praktycznej jest to fotel uformowany przez wzgórza, które są bardziej okrągłe i niższe w części zachodniej niż we wschodniej, z przodu zaś znajduje się niewielki pagórek (czerwony feniks), na którym można oprzeć stopy, a z tyłu rozciąga się dające oparcie pasmo wzgórz (czarny żółw). Jeżeli wybudujesz dom tak wtulony w okolicę, jak to ukazano powyżej, zapewni ci to życie w dobrobycie i pomyślności, a na dodatek przyniesie powodzenie materialne i szczęście wielu przyszłym pokoleniom, co oznacza,. że twoja rodzina długo będzie się cieszyć wybitnymi potomkami

Celem poszukiwań zielonego smoka i białego tygrysa jest zlokalizowanie miejsca, gdzie występuje najwięcej sheng chi - kosmicznego oddechu smoka. Jest to najważniejszy aspekt feng shui, gdyż to właśnie chi niesie korzystny łoś. Mistrzowie feng shui i każda książka z tej dziedziny mówią, że największe nagromadzenie chi występuje w rejonie, w którym smok i tygrys stykają się lędźwiami. Męski smok (yang) trwa w miłosnym uścisku z żeńskim tygrysem (yin), dzięki czemu powstaje obfitość kosmicznego chi. Panuje tu idealna równowaga pomiędzy yin i yang. Ów najdoskonalszy układ powstaje zatem, gdy po lewej stronie znajduje się smok, po prawej tygrys, a ich krańce stykają się, tworząc idealny w kształcie fotel. Jednocześnie z tyłu możemy odnaleźć żółwia, z przodu zaś feniksa. Formacja ta w jednym z podręczników została poetycko opisana jako „smok chroniący perłę", w innych zaś księgach nazwano ją punktem, w którym yin i yang spotykają się, tworząc idealny „ziemski związek". Rodziny, które tak lokalizują swe domy, mogą bezpośrednio korzystać z oddechu smoka, one same zatem i ich potomkowie będą czerpać przyjemność ze szczęścia, zdrowia i ogromnego dobrobytu. Oczywiście istnieje

47

48

Część II. Najlepsze lokalizacje według feng shui

czarny żółw

biały tygrys rzeka czerwony feniks

tylko jeden taki punkt, w którym w

miłosnym uścisku łączą się dwa pasma wzgórz pod postacią smoka i

tygrysa, co w sposób oczywisty ogranicza liczbę najlepszych konfiguracji feng shui. Z pewnością najbardziej pożązielony smok dany jest najlepszy układ, ale istnieją także inne, mniej znaczące, lecz możliwe do przyjęcia lokalizacje z dobrym chi. Zwykle raz odnaleziona falista linia smoka, wytropiona dzięki obserwacji zarysu gór, pozwala również ustalić, gdzie smok ma głowę, kończyny, a nawet żyły i arterie swego potężnego ciała. Zarysy i linie form krajobrazu tworzą zatem jego ciało, żyły i tętnice, a strumienie i stawy oraz podziemne cieki wodne stanowią jego układ krwionośny. Warto wiedzieć, że różne części ciała smoka wypromieniowują kosmiczne chi o zróżnicowanym potencjale. Doświadczeni eksperci feng shui wiedzą, że obfitość życiodajnego chi występuje w okolicy serca i brzucha smoka, w odróżnieniu od najbardziej oddalonych punktów ciała smoka, w których gromadzi się chi zastałe lub „zmęczone". Dlatego Chińczycy ostrzegają przed budowaniem na ogonie smoka, gdyż dom może stracić stabilność, gdy smok wzniesie ogon i zacznie nim wymachiwać. Równie ryzykowne jest wznoszenie domu na głowie smoka, gdyż zbliżamy się wtedy niebezpiecznie do jego paszczy i możemy zostać pożarci. Lokalizacje, w wypadku których kosmiczny oddech

4. Najlepsze lokalizacje według feng shui

49

jest rozpraszany przez gwałtowne wiatry lub porywany przez szybki nurt prosto płynących rzek, nie mają w sobie potencjału feng shui. Wszelkie szczęście nagromadzone w tym rejonie szybko się wyczerpuje. Rejon jest uważany za korzystny tylko wówczas, kiedy znajduje się blisko lub nawet w samym centrum zbiegania się i gromadzenia chi, które na dodatek nie jest zastałe. Tam właśnie znajduje się legowisko smoka. W jaki sposób rozpoznać miejsce, gdzie chi się rozpra-

UNIKANIE SHA CHI

sza? Należy przyjąć założenie, że chi nie gromadzi się tam, gdzie występują proste, pionowe granie górskie. Rzeki i inne cieki wodne nie mogą mieć wartkiego i prostego nurtu. Legowisko smoka musi się znajdować w pobliżu leniwie wijących się rzek i mieć ochronę przed dokuczliwymi wiatrami. Zazwyczaj szczyty wzgórz nie są uważane za miejsca o dobrym feng shui. Chi jest tu tak bardzo rozproszone, że nawet jeśli uda się znaleźć lokalizację w terenie o konfiguracji fotela, to gdy występować tam będą nieprzyjemne wiatry czy wzgórza o ostrych wierzchołkach, położenie to okaże się niekorzystne. Stephen Skinner, który w ostatnich latach napisał jeden z najbardziej wszechstronnych podręczników feng shui, stwierdza, że „idealne miejsce jest chronione przed silnymi wiatrami wznoszącym się po stronie północnej parawanem drzew lub wzgórz. W miejscu tym strumienie i rzeki wiją się leniwie. Leży ono w objęciach wzgórz jak w fotelu i zwrócone jest na południe. Całość przyjmuje kształt podkowy". Zazwyczaj, kiedy siedlisko otacza woda, chi zatrzymuje się i gromadzi, lecz gdy nie jest chronione przed wiatrami, chi się rozprasza. Mamy tu zatem obydwa elementy feng shui - wiatr i wodę. Jeżeli wiatr zostanie złagodzony do delikatnej bryzy, przyniesie z sobą strumień chi. Jeżeli woda będzie płynąć zakolem w korzystnym kierunku, zatrzyma chi na tym terenie, dzięki czemu wzrośnie jego fizyczna i duchowa płodność. Wreszcie powinniśmy się upewnić, że nie dojdzie do zastoju chi. Jeżeli naturalna konfiguracja terenu spełnia te warunki, to jest tam też idealne legowisko smoka. Jeśli zaś ma ono odpowiednio zrównoważone formy krajobrazu yin i yang, to znajduje się tam energia potrzebna do przyciągnięcia dużej ilości chi.

Feng shui nieustannie ostrzega przed tajemniczymi zatrutymi strzałami śmiercionośnego chi, powszechnie zwanego sha chi

50

Część II. Najlepsze lokalizacje według feng shui

Godzą one w nas pod postacią linii prostych, ostrych kątów i innych podobnych kształtów. Zatrute strzały wysyłane są więc przez proste granie górskie, stromo kończące się wzgórza, domy i budynki o ostrych krawędziach dachów skierowanych w stronę miejsca, w którym mieszkamy; nasypy kolejowe, prosto biegnące drogi i rzeki, linie telegraficzne czy jakikolwiek rodzaj podobnych form, które zdają się groźnie celować wprost w czyjeś siedlisko, dom łub, co gorsza, w drzwi frontowe. Linie proste przynoszą pecha, nieszczęście, katastrofy, a czasami nawet śmierć. Linie proste i krawędzie są tak niebezpieczne, że nawet idealna konfiguracja zielonego smoka i białego tygrysa może się okazać niekorzystna i powinno się jej unikać. Dzieje się tak, jeśli na przykład grzbiety górskie biegną po liniach prostych godzących w dom lub jeśli w podobny sposób zagrażają siedliskom konstrukcje wzniesione przez człowieka. Przyczyną jest to, że symboliczne zatrute strzały ranią smoka, wytwarzając przy tym ogromne ilości trującego chi. Wystrzegaj się śmiercionośnego sha chi. Strzeż się złego tchnienia, które powstaje w wyniku dysharmonii wywołanej obecnością godzących w ciebie symboli, linii prostych i ostrych krawędzi. Uznając tę zasadę, mistrzowie feng shui zgodnie zalecają, by konsekwentnie unikać miejsc, w których kierunku zmierzają proste drogi, jak w wypadku zbiegu dróg w kształcie litery T. Z tego też powodu twierdzą oni, że drzwi frontowe nigdy nie mogą wychodzić na linie będące przedłużeniem krawędzi dachów sąsiednich budynków. We wszystkich takich sytuacjach powstaje złe chi, które może szkodzić rodzinie i interesom. Kiedy jednak nie można zaradzić godzącym w domostwo zatrutym strzałom, feng shui oferuje określone, praktyczne środki zaradcze. Zgodnie z zasadą feng shui, że liczy się to, co widać, możemy wszystkie odmiany zatrutych strzał zasłonić pokrytymi bujnym listowiem drzewami. Rozpraszają one bardzo skutecznie zabójcze chi, szczególnie jeśli liście są szerokie.

4. Najlepsze lokalizacje według feng shui

51

SHAN: KSZTAŁTY GÓR I WZGÓRZ Chińczycy zawsze uznawali tereny górskie za bardzo odpowiednie do zamieszkania. Tłumaczy to głęboko zakorzenione przekonanie o tym, że niebiańskie smoki gnieżdżą się w wyniesionych formach terenu. Równiny nie mają tak wielkiej siły przyciągania, ponieważ magazynują resztki starych, zwietrzałych skał znoszonych przez wody z pobliskich gór. Nie jest zatem dziwne, że góry w pełni oddają istotę feng shui. Praktykujący musi umieć odróżniać poszczególne kształty gór i wzniesień oraz dociec, jakie jest oddziaływanie każdej z owych konfiguracji i co ona oznacza w kategoriach Pięciu Żywiołów. Ważna jest także umiejętność rozpoznania, które kształty do siebie pasują, które zaś nie. W zależności od przekroju pionowego można podzielić góry i wzniesienia na pięć różnych kształtów. Liczą się zarysy wierzchołków i nachylenie stoków. Wytrawny praktyk na podstawie przedstawionego tu opisu może określić żywioł góry, a później, porównując go ze swoim własnym żywiołem ustalonym na podstawie daty urodzenia, stwierdzić, czy odpowiadają mu poszczególne kształty gór. Podobnie, korzystając z wiadomości o cyklach Pięciu Żywiołów - twórczym i destrukcyjnym -może ocenić, czy on sam pasuje do określonych gór. Wyróżniamy pięć podstawowych kształtów gór: stożkowe, okrągłe, płaskie, obłe i poszarpane. Zostały one przedstawione na rysunkach i dokładnie opisane. STOŻKOWE. Wznoszą się stromo, zuchwale i prosto. Szczyt zakończony jest szpicem. Temu typowi góry przypisuje się planetę Mars, a z żywiołów ogień. Ludzie urodzeni w roku metalu nie powinni mieszkać w górach o takim charakterze, natomiast dla urodzonych w roku ziemi taka okolica będzie korzystna. Bądź jednak ostrożny - tego rodzaju góry zwrócone ku twojemu domowi zazwyczaj wysyłają jadowite chi.

52

Część II. Najlepsze lokalizacje według feng shui

OKRĄGŁE. Stromo wznoszące się góry lub wzniesienia zaokrąglone na szczycie. Takie góry nie są zbyt rozłożyste. Łączy się je z Jowiszem i drzewem. Osobom urodzonym w latach ognistych szczególnie zaleca się

zamieszkiwanie pośród gór o takim kształcie, podczas gdy ludziom urodzonym w latach ziemi radzi się ich unikać. PŁASKIE. Wyglądają raczej jak płaskowyż z rozległym, równym grzbietem. Wiąże się je z Saturnem i ziemią. Góry takie są idealne dla osób urodzonych w latach metalu, nieodpowiednie zaś dla ludzi, którzy przyszli na świat w roku wody. SHUI: CIEKI I ZBIORNIKI WODNE OBŁE. Delikatnie zaokrąglone, o zboczach łagodnie schodzących ku rozszerzającej się podstawie. Przypisuje się im

4. Najlepsze lokalizacje według feng shui

Wenus i metal. Takie góry i wzgórza są korzystne dla osób urodzonych w latach wody, nie służą zaś ludziom urodzonym w latach drzewa. POSZARPANE. Góra taka sprawia wrażenie, że ma kilka wierzchołków, i wygląda jak ciągnące się pasmo górskie. Ten typ jest związany z Merkurym i wodą. Góry o poszarpanym kształcie są dobre dla osób urodzonych w latach żywiołu drzewa, nieodpowiednie zaś dla ludzi urodzonych w latach ognistych.

53

kosmicznego chi. Aby zrozumieć i docenić znaczenie cieków wodnych, takich jak rzeki, strumienie, kanały czy rowy, należy pamiętać o ważnej zasadzie feng shui, wedle której woda płynąca lub tryskająca szybko i po linii prostej ma - w przeciwieństwie do leniwie wijących się cieków - zły wpływ na okolicę. Zatem prosto płynące wody zazwyczaj nie są akceptowane w feng shui. W takim wypadku chi szybciej odpływa od siedliska, niż płynie w jego kierunku. Leniwie wijące się, meandrujące i głębokie cieki wodne bardzo się przyczyniają do zbierania i gromadzenia chi, szczególnie gdy przed frontem budynku tworzą sadzawkę lub staw. Obowiązuje zasada, że woda musi być w równowadze - nie może płynąć ani zbyt szybko, ani zbyt wolno, nie powinna także ani trwać w bezruchu, ani mieć rwącego nurtu. Adepci feng shui pragnący zająć się zagadnieniami związanymi z wodą powinni sięgnąć po Klasyczną księgę

wodnego smoka, by uzyskać wgląd w feng shui oddziaływań wody i cieków wodnych. Ten fachowy podręcznik opisujący tworzenie się chi powstał około 600 roku n.e. Zawiera on wiele rysunków i diagramów, które przedstawiają różne, szczegółowo objaśnione warianty korzystnych i niekorzystnych układów cieków wodnych oraz ich usytuowanie i kierunek przepływu. Diagramy ukazują wnikliwe interpretacje symboliki żywiołów, stron świata i innych układów. Aby na użytek tej książki przedstawić główne koncepcje zawarte w owym podręczniku, wystarczy zaprezentować jedynie niektóre przykłady*. Chi opisane w Klasycznej księdze wodnego smoka ustala się na podstawie kształtów cieków i zbiorników wodnych. Mówi się, że z wód pokrywających powierzchnię ziemi w postaci strumieni i rzek, jezior i innych zbiorników wodnych wznosi się ono do nieba, ot choćby pod postacią pary wodnej. Później wiatry przenoszą parę

W feng shui woda symbolizuje powodzenie i pieniądze. Jest ona zasadniczym elementem w praktyce, ponieważ wytycza najbardziej wyraziste linie przepływu

* Tych, którzy chcą gorliwie zgłębiać tajniki feng shui wody, mogę odesłać do mej książki poświęconej wyłącznie temu tematowi, a zatytułowanej Feng shui wody - droga do powodzenia. Przedstawia ona szeroko zasady dotyczące chi wody.

54

Część II. Najlepsze lokalizacje według feng shui

4. Najlepsze lokalizacje według feng shui

55

Dom zwrócony ku zakolu rzeki. Idealne feng shui.

wodną przyjmującą postać chmur, które w powietrzu stanowią formę chi nieba. Cykl się zamyka, gdy z niosących życie chmur na góry i niziny spada deszcz. Feng shui wody decyduje zatem o energii życia, która nadaje całemu cyklowi moc zdolną zmienić chi domu. Szkice zamieszczone w Klasycznej księdze wodnego smoka ukazują naturalne ukształtowania rzek i pożądane feng shui siedlisk ludzkich. Z rysunków tych można wywnioskować, że autor tej księgi zaleca, aby dom postawić na terenie, który znajduje się wewnątrz zakola płynącej rzeki, w tak zwanym wybrzuszeniu chi. Podręcznik dzieli przepływy wodne na konary i odgałęzienia i sugeruje, że domy najlepiej budować pośród konarów, to znaczy pomiędzy dopływami rzek. Dom musi być otoczony i otulony przez chroniące go odgałęzienia wodne. Dopływy i strumienie zazwyczaj żywią główną rzekę, im jest ich zatem więcej, tym większa staje się możliwość gromadzenia chi. Najważniejszym zaś powodem, dla którego nie należy budować domu zbyt blisko głównej rzeki, jest to, że w jej nurcie woda płynie zbyt szybko, nie pozwalając na łagodne przenikanie chi do domu lub budynku. Zakręcające i meandrujące rzeki stwarzają zwykle większe możliwości znalezienia miejsca o dobrym feng shui. Najlepszym miejscem gromadzenia się chi jest zbieg dopływów strumieni rzek. Nie powinny się one.

Mieszkańcy domu usytuowanego obok pięknego wodospadu będą się cieszyć pomyślnością przez wiele pokoleń pod warunkiem, że wodospad nie przytłacza domu.

jednak łączyć pod zbyt ostrym kątem, lecz zakręcać lub tworzyć łagodne zakole. W feng shui wody Szkoła Formy odgrywa niezmiernie ważną rolę, ponieważ kształt i forma dróg wodnych muszą być oceniane zgodnie z jej wskazaniami, niemniej jednak zasady feng shui wody oparte są także na dokładnych odczytach z kompasu feng shui. Oto niektóre wskazania dotyczące wody: • Należy osiągnąć równowagę yin i yang, ważne jest zatem kształtowanie krajobrazu i ustalenie proporcji pomiędzy światłem a cieniem. • Woda powinna być chroniona przed zatrutymi strzałami. Wykorzystaj do tego drzewa. • Formy tworzone w sposób sztuczny muszą być zakrzywione lub zaokrąglone, nigdy zaś proste. • Nie można dopuścić do zastoju wody, która staje się wtedy cuchnąca i stęchła. Utrzymuj zawsze harmonię z naturą, dbając, by wymiary powierzchni wodnych stworzonych ręką człowieka pasowały do otoczenia, by nie były ani zbyt duże, ani zbyt małe. Proporcje muszą osiągnąć równowagę yin i yang. Są też inne sposoby zastosowania do celów feng shui obiektów związanych z wodą. Szczególnie mieszkańcy Hongkongu często wykorzystują akwaria, małe fontanny, sztuczne kaskady, wzmacniając w ten sposób feng shui w miejscach pracy i w domu.

56

Część II. Najlepsze lokalizacje według feng shui

KSZTAŁTOWANIE KRAJOBRAZU PRZEZ CZŁOWIEKA Niekiedy naturalny krajobraz wykazuje pewne braki lub równowaga sił lub żywiołów jest w nim zachwiana. Feng shui w takim wypadku opowiada się za uważnym zmienianiem krajobrazu, tak by na przykład znieść skutki oddziaływania prosto płynących rzek oraz zagrażających życiu, dobrobytowi i pomyślności wzgórz, sadząc kępę drzew stanowiących zabezpieczenie i dających schronienie. Często przeobrażanie terenu przez człowieka - budowa prostej drogi, zakładanie stawu, drążenie tunelu w górach, ścinanie drzew, wznoszenie budynków - zaburza harmonijny przepływ chi. Prace ziemne mogą też niekiedy zranić lub skrzywdzić zielonego smoka. Feng shui zalr- ; więc, by oceninjąc siedlisko, zwracać uwagę na zachodzące lub potencjalne zmiany tego rodzaju, gdyż zwykle niosą one sha chi i zatrute strzały oraz naruszają równowagę yin i yang. W dawnych Chinach, kiedy cesarz Shih Huang Ti wydał rozkaz wybudowania Wielkiego Muru, zapanowało przekonanie, że feng shui mocno ucierpiało z tego powodu... i rzeczywiście, w trakcie budowy zmarły miliony Chińczyków. Od tamtych czasów mur ów stał się symbolem rozpaczy mieszkańców Chin, a na jego temat powstało wiele chwytających za serce legend i opowieści. Niekiedy zmiany krajobrazu bywają tylko czasowe, gdy na przykład współcześni budowniczowie całkowicie zmieniają czy nawet niwelują wzgórza, by pozyskać miejsce pod budowę domów, sklepów, a w ostatnich czasach kompleksów łączących funkcje mieszkalne z handlowymi i rekreacyjnymi. Pozbawione liści drzewa, odsłonięta, czerwona ziemia przypominająca zranione do żywego ciało smoka mogą odstraszyć potencjalnego kupca, kierującego się zasadami feng shui. Jednakże po zakończeniu budowy osiedla i wprowadzeniu się miesz-

4. Najlepsze lokalizacje według feng shui

57

kańców, gdy zostaną posadzone drzewa, a dzięki krzewom, kwiatom i sadzawkom krajobraz na nowo nabierze

We własnym interesie powinieneś przeciwdziałać skutkom powstawania potężnych nowych budynków, dróg, estakad, stacji transformatorowych, energetycznych linii przesyłowych i innych podobnych konstrukcji, które mogą ci przysporzyć problemów. Masywne budowle wznoszone w pobliżu twojego małego domu z pewnością naruszą jego równowagę, oby ją zatem przyivrócić, będziesz musiał podjąć odpowiednie działania.

uroku, bywa, że miejsca takie wracają do równowagi i znów stają się atrakcyjne. Znakomitym przykładem takiego fenomenu jest Bangsar, prawdopodobnie najbardziej korzystny z punktu widzenia feng shui rejon na przedmieściach Kuala Lumpur. Każdemu, kto tam mieszka, dobrze się powodzi. Tereny te zamieszkuje być może jedna z najlepiej na świecie prosperujących grup ludzi. Należy do niej wielu biznesmenów, którzy odnoszą dzisiaj sukcesy, a którzy swoje interesy rozpoczynali właśnie tutaj. Kiedy zaczynano budowę, nieurodzajne wzgórza nie zapowiadały takiego powodzenia. W dzisiejszym świecie rosnących jak grzyby po deszczu placów budów, niwelowanych wzgórz i trzebionych w karygodnym pośpiechu lasów, dewastacja środowiska i krajobrazu dotyka też jednak przedmieścia. Na szczęście dla feng shui społeczeństwa i państwa robi się w i d aby zahamować te niekorzystne zmiany środowiska. W takich krajach jak Singapur i Malezja oddziaływanie wielkich konstrukcji typu yang często łagodzi się poprzez dodanie elementów yin. W dalszym ciągu na ulicach sadzi się drzewa i buduje kanały. Stare wyrobiska górnicze przywraca się do życia, kształtując ich formę i obsadzając roślinami. W takich wypadkach postęp raczej pomógł, aniżeli zaszkodził feng shui.

CZĘŚĆ TRZECIA

Feng shui dla mieszkańców miast

61

5. Feng shui dla mieszkańców miast

Naturalny krajobraz miast i miasteczek - wzniesienia, góry, roślinność i woda - został naruszony lub zmieniony przez drogi, wysokie gmachy i wszelkiego rodzaju konstrukcje wzniesione przez człowieka. Kształty i rozmiary budynków, kanały, estakady, ciągi kanalizacyjne i inne konstrukcje często sprawiają, że feng shui musi stanąć w obliczu całkowicie nowego rodzaju środowiska, które bardzo różni się od tego, jakie istniało, zanim rozpoczęto tę praktykę. Eksperci muszą więc z wyczuciem, w inteligentny i logiczny sposób przystosować tradycyjne zasady do okoliczności dnia dzisiejszego. Ponieważ w praktyce feng shui dotyczącej współczesnych miast pojawia się wiele subiektywnych elementów, istnieją różne sposoby wyjaśniania i interpretowania zasad feng shui. Patrząc z tej perspektywy, można zrozumieć, dlaczego opinie i sądy ekspertów są niekiedy sprzeczne. Pomimo to, jeżeli ktoś, wybierając lokalizację dla domu w mieście, ściśle stosuje się do zasad leżących u podstaw feng shui, nie popełni wielkiego błędu. Mieszkańcy miast żyjący w blokach, domach jednorodzinnych i szeregowcach muszą mieć stale na uwadze reguły i zasady oddziaływań feng shui opisane w dwóch pierwszych rozdziałach, to znaczy powinni szukać miejsc z dobrym feng shui, w których panuje równowaga yin-yang i naturalna harmonia ze środowiskiem, oraz muszą umieć znaleźć zależności pomiędzy otoczeniem a odpowiadającym im żywiołem. Ponadto powinni uważać na przesądy, z którymi zawsze walczy feng shui. Są to podstawowe wskazówki, według których należy postępować. Poza tym trzeba się wystrzegać zatrutych strzał i sha chi tworzonych przez wiele różnych obiektów, które mogą niekorzystnie wpływać na człowieka.

62

63

Część III. Feng shui dla mieszkańców miast

Dlatego pierwszym krokiem w praktyce feng shui jest zapoznanie się z filozofią i z koncepcjami leżącymi u podstaw tej nauki. Na marginesie zaś chciałabym wspomnieć, że zdecydowanie nie opowiadam się za intuicyjnym podejściem do praktyki feng shui, lecz za zdrowym rozsądkiem, ponieważ wiele zaleceń feng shui pozostaje z nim w zgodzie. Feng shui nie jest sztuką intuic yjną. Poprawnie wprowadź w życie zalecenia, a będziesz zadowolony z efektu. Można się tego po prostu nauczyć!

6. Rozważania nad lokalizacją We wszystkich miastach i miasteczkach można znaleźć przeludnione centra oraz rejony podmiejskie. Szukając lokalizacji o dobrym feng shui lub wybierając kawałek terenu odpowiadający określonej osobie, oceniamy najpierw wartość feng snui całego otoczenia działki, którą bierzemy pod uwagę. Jeżeli znajduje się ona na przedmieściach, w pobliżu gór lub wzgórz, najpierw odszukaj formacje zielonego smoka i białego tygrysa. Zwróć uwagę na kształty i rozmiary wzniesień. Rozejrzyj się też za naturalnymi ciekami i zbiornikami wodnymi. Dokonując całościowej analizy lokalizacji, miej również na uwadze to, co stworzył człowiek. Jeżeli oceniany teren znajduje się w centrum miasta, posłuż się wyobraźnią i skup się na szczegółach. Sąsiednie budynki, ich kształty, rozmiary, kolory i inne charakterystyczne cechy odpowiadają smokom, tygrysom, żółwiom i feniksom. Niech strony świata i wysokość budynków będą dla ciebie wskazówkami. Zwróć też uwagę na drogi. Czy może są proste i stwarzają zagrożenie? Czy w pobliżu znajdują się wieże ratuszowe, maszty lub iglice kościołów, mogące zakłócić przepływ chi na twojej działce? Jeżeli okoliczne drogi biegną na różnych poziomach, zbadaj ich nachylenie i sprawdź, czy prowadzą w stronę działki z góry, czy też pod górę. Czy na sąsiednich ulicach posadzono drzewa? Czy w okolicy znajdują się rzeki, duże kanały lub zbiorniki wodne? Uważnie wypatruj wszelkich konstrukcji mogących zagrażać twemu siedlisku lub bezpośrednio w nie godzić. I zawsze uważaj na zatrute strzały. W feng shui miast najważniejsze są kształty wzniesień i okoliczne budynki. Symbolizują one smoki, tygrysy, żółwie i feniksy, których przeważnie nie kojarzy się z rejonami miejskimi.

64

Część III. Feng shui dla mieszkańców miast

Rozwiń w sobie wrażliwość na wszystko, czego powinieneś się strzec - na proste drogi, maszty linii przesyłowych, strome dachy, wieże ciśnień, ostre krawędzie budynków, które bezpośrednio godzą w twój teren. Mogą one wysyłać zatrute strzały.

CZEGO NALEŻY SIĘ WYSTRZEGAĆ Jeśli masz możliwość wyboru, pamiętaj, że są konstrukcje, których powinieneś unikać. Nie decyduj się na budowę swego domu w ich pobliżu, a w żadnym wypadku nie pozwól, by godziły w twoje drzwi frontowe. Konstrukcje takie powszechnie uznaje się za zatrute strzały niosące tchnienie śmierci - sha chi.

Iglica kościoła, szczególnie jeśli wznosi się od strony drzwi wejściowych twego domu, niekorzystnie wpływa na jego feng shui. Płynie wówczas ku tobie zbyt dużo energii yang. _ Maszty linii przesyłowych i wszelkie inne generują złe chi. Unikaj budowania domu na terenach, które znajdują się w ich pobliżu.

rh

Wystrzegaj się miejsc położonych zbyt blisko elektrowni lub fabryk o wysokich kominach. Wytwarzają one niekorzystne chi.

Unikaj lokalizacji u zbiegu prostych dróg, szczególnie jeśli ruch uliczny zdaje się zmierzać w stronę twojego domu. Należy się przed tym strzec, ponieważ jest to jeden z najpoważniejszych przejawów aktywności zatrutych strzał

6. Rozważania nad lokalizacją

65

Pamiętaj, że najlepiej unikać wszystkiego, co naprawdę ci zagraża lub tylko wydaje się wrogie. Cały czas staraj się trzymać z dala od konstrukcji, które są wymierzone w twój dom lub go „tną". Zwykle wróżą one źle domowi. Najczęściej spotykaną oznaką ostrej, zatrutej strzały jest przedłużenie linii dachów sąsiednich budynków (jak to widać na rysunku).

IIIIIII

Płaski, monotonny teren zazwyczaj nie zapewnia interesującego nas potencjału dobrego feng shui. Być może nie przyciąga niepowodzenia, lecz także nie przynosi pomyślności. Jeśli zatem zamierzasz kupić nowy dom w obrębie osiedla lub miasta, gdzie budynki mają jednakową wysokość i stoją w jednym szeregu na zupełnie płaskim terenie, pamiętaj, że w kategoriach feng shui niewiele możesz sobie po tym otoczeniu obiecywać. Generalnie większe możliwości zapewnia teren łagodnie pofałdowany. Tylko krajobraz o takim charakterze stwarza dogodne warunki na siedlisko niosącego pomyślność zielonego smoka. Jednocześnie uznaje się, że miejsca na zboczach wzniesień mają zazwyczaj złe feng shui, ponieważ narażone są na silne, przykre wiatry. Chi nie może się tam gromadzić, gdyż kiedy tylko powstanie, natychmiast zostaje wywiane. Takie pozbawione ochrony miejsce nie obiecuje szczęścia.

LOKALIZACJE, KTÓRYCH NALIOT UNIKAĆ

Unikaj szczytów wzniesień Generalnie wedle tradycyjnego feng shui należy unikać lokowania domów na samych wierzchołkach wzniesień, szczególnie, gdy nie ma tam naturalnej ochrony przed wiatrami, jaką może stanowić choćby grupa drzew. Ze szczytów wzniesień odpływa też woda, a co za tym idzie, rozprasza się życiodajne chi. Jeśli jednak w pobliżu

66

Część III. Feng shui dla mieszkańców miast

6. Rozważania nad lokalizacją

takich miejsc przebiega pasmo wyższych gór zdające się zapewniać ochronę i oparcie, to teren ów tworzy inny układ. W takim wypadku trzeba jedynie tak posadowić dom, aby drzwi frontowe nie wychodziły na te wzniesienia. Pamiętaj, by zawsze znalazły się one z tyłu domu. Zapewnia to oparcie i schronienie oraz strzeże przed złym chi. Unikaj miejsc wystawionych na zatrute strzały

Jak już wspomnieliśmy, źródłem zatrutych strzał mogą być proste drogi, proste grzbiety wzgórz lub grań pobliskiej góry. Mogą je także wysyłać potężne maszty linii przesyłowych i różnego rodzaju wieże lub przypominające nóż narożniki sąsiednich budynków, a także nieproporcjonalnie wysokie lub potężne konstrukcje zwrócone w kierunku twojej działki, mogące oddziaływać na drzwi frontowe czy wejście do domu. Należy także pamiętać o ogromnym znaczeniu symboliki i wyobraźni. Najsilniejsze zatrute strzały wysyłane są co prawda przez proste drogi, ostre narożniki i przedłużenia linii dachów, niekiedy jednak jadowite chi mogą wytwarzać zupełnie odmienne konstrukcje i obiekty, tylko dlatego, że przypominają dzikie zwierzę lub symbolizują broń. Zatrute strzały stają się szczególnie zabójcze, kiedy godzą wprost w drzwi frontowe lub drogi dojazdowe.

Zapamiętaj jednak - uznaje się, że drzewo rosnące za domem pełni funkcję ochronną i symbolizuje oparcie. Jeśli twój dom jest zwrócony w kierunku wielkiego wzgórza, jak na powyższym rysunku, masz nader niekorzystne feng shui. Postaw przy domu latarnię, której światło rozproszy złe chi wysyłane przez wzgórze.

Drzewo przed domem można zaakceptować, jeśli znajduje się w pewnym oddaleniu. Największe szkody wyrządzają drzewa o pojedynczym pniu jak sosna, kazuaryna, palma kokosowa i tym podobne. Przez lata nie mogliśmy się z mężem doczekać dziecka, ponieważ zaledwie dziesięć me- Jeśli drzwi frontowe twojego domu wychodzą trów od naszych na pojedyncze duże drzewo, może to drzwi wejściowych przynieść wiele szkody. Zetnij drzewo! rosła samotna kazuaryna. W tamtych czasach ani ja, ani mój mąż nie wiedzieliśmy zbyt wiele na temat feng shui i dopiero po przeprowadzeniu się do nowego domu (który został wybudowany w zgodzie z zasadami feng shui) urodziła się nasza córka. Jeśli w pobliżu twego miejsca zamieszkania powstaje

potężna betonowa estakada, twoje feng shui zdecydowanie się pogorszy. Niewiele można na to poradzić. Konstrukcje tego rodzaju zazwyczaj są tak potężne, że nie

Krawędź estakady skierowana w dom nie zwiastuje niczego dobrego. Niestety niewiele można tu zrobić.

sposób zbudować czegoś, co mogłoby odbić wytwarzane

67

przez nie ogromne ilości sha chi! W Hongkongu, w późnych latach osiemdziesiątych, jeden z wielkich biznesmenów był usilnie nakłaniany przez

V

68

Ostre krawędzie są źródłem zatrutych strzał

Część III. Fong shui dla mieszkańców miast

swego mistrza feng shui do wyprowadzenia się z domu, w którego „brzuch" wcinała się nowo wybudowana potężna estakada. Człowiek ów był zbyt zapracowany, aby to zrobić, i w rezultacie popadł w poważne tarapaty, został aresztowany przez policjantów z wydziału do walki z korupcją, a później przeżył dwa lata wielkiego stresu. O mało nie trafił do więzienia! Problemy prawne rozwiązał pomyślnie dopiero po wyprowadzeniu się ze swego domu. Krawędź tego potężnego budynku symbolizuje najbardziej niebezpieczną zatrutą strzałę. Konsekwencje tego, że wejście do twojego domu jest zwrócone w kierunku takich właśnie ostrych krawędzi, mogą być naprawdę bardzo przykre. Nieszczęście może przybrać postać strat finansowych, częstych chorób, a czasami nawet tragicznego wypadku. Aby się uchronić przed tego rodzaju zatrutą strzałą, powinieneś koniecznie ocenić siłę płynącego w twoją stronę sha chi. Im większy budynek, tym bardziej zabójcze sha chi! Zwykle najlepiej się wyprowadzić, lecz jeśli okaże się to niemożliwe, do odbicia sha chi można już tylko wykorzystać armatę. Metodę tę zastosuj jednak tylko w ostateczności. Unika] miejsc pod nawisami skalnymi Działki pod nawisami skalnymi lub potężnymi formami terenu uważa się za zagrożone przez paszczę tygrysa lub ropuchę gotową do skoku. Takie miejsca mogą być niesłychanie niebezpieczne.

6. Rozważania nad lokalizacją

W latach siedemdziesiątych w Hongkongu doszło do tragedii związanej z tego rodzaju złym feng shui. Leżący w środkowej części wyspy na Mid Levels luksusowy kompleks mieszkalny nagle runął, pochłaniając setki ofiar, choć Specjaliści feng shui specjaliści feng shui wielokrotnie ostrzegają przed zagrażającymi domowi forostrzegali przed wiszącym nad nim mami terenu przypomiurwiskiem przypominającym nającymi ropuchę. ropuchę. Uratowali się tylko ci, którzy wzięli pod uwagę ostrzeżenie i wyprowadzili się, zanim w czasie wyjątkowo gwałtownej ulewy blok się zawalił. W starych chińskich podręcznikach feng shui znajdziemy opisy skutków oddziaływania skał i potężnych głazów przypominających zabójczą ropuchę. Jedna z opowiastek wspomina, jak w pewnej wiosce uległy zniszczeniu zbiory i zapanował głód. Starszyzna wioski winą za to nieszczęście obarczyła górujący nad osadą ogromny głaz. Mówiono, że przypomina on wstrętną ropuchę, która pożera zbiory. Kiedy usunięto głaz, wszystko zaczęło się dobrze układać. Unikaj miejsc z wątłą roślinnością Rejony o dobrym feng shui zazwyczaj mają urodzajne gleby, odpowiednią wilgotność i nasłonecznienie oraz dobry drenaż, co sprzyja bujnej wegetacji. Jeśli rośliny są mizerne i zbrązowiałe lub bladozielone, świadczy to o złym feng shui. Zwykle potrzebnych wskazówek dostarcza nam wnikliwe zbadanie ogrodów otaczających wybudowane już domy lub drzew, którymi obsadzone są pobliskie ulice czy drogi. Osiedla mieszkaniowe i dzielnice willowe, których mieszkańcom dobrze się wiedzie, mają zwykle ogrody pełne bujnej

69

roślinności. Unikaj także obszarów, na których występują obumarłe kikuty drzew. Obejrzyj ziemię, zanim cokolwiek na niej wybudujesz. Obumarłe drzewa mogą się stać przyczyną chorób. Martwe lub usychające drzewa świadczą o braku przepływu chi. Nie buduj domu na takim terenie

70

Część III. Feng shui dla mieszkańców miast

Unikaj zanieczyszczonych cieków wodnych Tereny o dobrym feng shui zazwyczaj mają odpowiedni drenaż, a woda w pobliskich ciekach jest czysta i płynie bez przeszkód, najczęściej łagodnymi zakolami. Kanały, których zadaniem jest odprowadzanie opadów monsunowych, niedrożne z powodu nagromadzenia się obrzydliwie cuchnących śmieci lub skażone szkodliwymi chemikaliami, są drogą przepływu złego chi. Jeśli zatem nie można nic zrobić, by „wyłączyć" z pola widzenia takie cieki wodne, unikaj tego rodzaju lokalizacji. KSZTAŁTY I ROZMIARY DZIAŁEK Po analizie terenu i krajobrazu okolicy interesującej nas działki, zajmijmy się nią samą. W wielkich miastach, gdzie ceny ziemi w ostatnich latach osiągnęły poziom przyprawiający o zawrót głowy, parcele pod budowę domów są z reguły niewielkie i często mają najdziwniejsze kształty. Generalnie z punktu widzenia feng shui najlepsze są działki kwadratowe lub prostokątne. Można na nich bez trudu postawić Dobre kształty: kwadraty i prostokąty. odpowiednich rozmiarów dom, który spełni warunki feng shui. Niełatwo zabudować działki w kształcie trójkąta, a kiedy już stawia się na nich domy, konieczne jest zastosowanie specjalnych środków zaradczych feng shui. Okazują się one potrzebne także w wypadku innych kształtów. Gdy chcemy wybudować na takiej działce dom, musimy zasięgnąć porady mistrza feng shui.

G. Rozważania nad lokalizacją

POCHYŁOŚCI Najkorzystniej jest, kiedy teren, na którym budujemy dom, jest pofałdowany, choć można zaakceptować także obszar zupełnie płaski. Problemy pojawiają się jednak, kiedy - szczególnie w wypadku małej działki - mamy do czynienia z nazbyt stromą pochyłością.

Jeżeli teren jest nachylony, budynek powinien być postawiony tak, aby obszar na jego tyłach był położony wyżej aniżeli przed frontem, co zapewni domowi swego rodzaju ochronę i oparcie. Także chi będzie powoli spływać po pochyłości w kierunku domu. Pamiętaj jednak - zbyt duże nachylenie sprawi, że chi odpłynie od domostwa. O powodzeniu mieszkańców decyduje także ogród czy podwórko za domem. Nie powinny one być ani nieproZORIENTOWANIE DOMU WEDŁUG STRON ŚWIATA porcjonalnie duże, ani zbyt małe. Należy pamiętać o zachowaniu proporcji. Jeżeli ta zasada nie będzie przestrzegana, konsekwencją nierównowagi będzie nieustannie prześladujący mieszkańców pech.

Dom powinno się posadowić w taki sposób, aby był on dostatecznie nasłoneczniony. Chińczycy zwykle ustawiają swe domostwa frontem na południe, by do ich wnętrza przenikały promienie słońca i ogrzewały je. Przyczyn upodobania do orientowania frontu domu na południe szukać należy w geografii Chin. W kraju tym południe symbolizuje źródło ciepła, z północy zaś wieją zimne,

71

nieprzyjazne wiatry. Mistrzowie feng shui należący do Szkoły Kompasu uważają, że zorientowanie domu i jego drzwi frontowych względem stron świata powinno ściśle wynikać z tego,

72

Część III. Feng shui dla mieszkańców miast

w jakim roku urodził się jego właściciel, jak to jest zalecane w książkach opartych na starożytnych podręcznikach autorstwa Wang Chi. Metody poszukiwania korzystnych i niekorzystnych kierunków geograficznych przedstawiłam w całości w innej mojej książce, zatytułowanej Feng shui Szkoły Kompasu*. Opisane tam prawidła związane są z datą urodzin właściciela domu, która dostarcza wskazówek na temat najbardziej korzystnych dla określonej osoby kierunków. Tym, dla których wspomniana książka jest niedostępna, a którzy chcą poznać wskazówki dotyczące zorientowania względem stron świata, przedstawiam uproszczoną tabelę zaczerpniętą z Yanga księgi zamieszkiwania. Można według niej rozplanować pomieszczenia w swoim domu. KIERUNKI WEDŁUG YANGA KSIĘGI ZAMIESZKIWANIA • Najważniejsze pokoje w domu powinny być od południa. • Drzwi frontowe powinny wychodzić na południe. • Kuchnie należy urządzić w pomieszczeniach zwróconych na południe, nigdy na południowy wschód. • Sklepy i biura powinny wychodzić na południe. • Domów handlowych nigdy nie należy orientować na północny wschód lub południowy zachód. • Starsi członkowie rodziny powinni zajmować pomieszczenia wychodzące na południowy wschód.

6. Rozważania nad lokalizacją

73

nią tego problemu jest zaangażowanie wyobraźni przy projektowaniu domu, tak by ożywić całe siedlisko - działkę wraz z domem - nadając mu charakter pełnego sił witalnych organizmu, który może przyciągać lub sam tworzyć chi. Aby tego dokonać, najpierw przyjrzyj się parceli, uwzględniając jej kształt, wymiary, rzeźbę terenu i tak dalej, po czym zastanów się, czy nie przypomina ona symbolizującego pomyślność zwierzęcia, stworzenia lub przedmiotu. Następnie, mając na uwadze zasadę równowagi i harmonii, zacznij szukać twórczego i realnego rozwiązania. Na przykład fontanny i światła w ogrodzie mogą zrównoważyć zbytnie nachylenie terenu i niewłaściwe proporcje działki. Celem może być zarówno stworzenie wrażenia, że ma ona regularny kształt, i - jeśli to możliwe -przywrócenie równowagi poprzez wykorzystanie latarni, które wyznaczą sztuczne granice, jak i upodobnienie kształtu działki do zwierzęcia symbolizującego pomyślność (czyli czerwonego nietoperza lub smoka). Drugie rozwiązanie nie jest takie proste, ponieważ w dużej mietutaj posadź pnącza tutaj posadź drzewo lokalizacja domu

BUDYNEK NA DZIAŁCE O NIEREGULARNYM KSZTAŁCIE ____

Jak już zauważyliśmy, parcela może mieć różne kształty, którym daleko do ideału. Gdy ktoś nie może sobie pozwolić na działkę o regularnym kształcie, to najlepszym z punktu widzenia feng shui sposobem rozwiąza* Książka ta ukaże się niebawem nakładem Domu Wydawniczego REBIS (przyp.tłum.).

W lewym rogu ustaw lampę Powyższy plan ukazuje działkę w kształcie litery L. W tym wypadku pnącza i latarnia kompensują brak fragmentu działki, dzięki któremu miałaby ona regularny kształt prostokąta. Alternatywnym rozwiązaniem byłoby ustawienie latarni w miejscu oznaczonym *. Ponieważ jednak znajduje się ono poza parcelą, przeprowadzenie tego może nie być łatwe.

74

^

Część III. Feng shui dla mieszkańców miast

6. Rozważania nad lokalizacją

• Kiedy ktoś mieszka w miejscu, co do którego istnieje podejrzenie, że panuje w nim zastój chi, to znaczy kiedy rośliny nie chcą rosnąć, trawa marnie wygląda lub też wszystko zdaje się iść ku gorszemu, może wprowadzić obiekty, które wytworzą dobre chi i sprawią, że popłynie ono, niosąc domowi pomyślność. Można tego dokonać, instalując wiele jasnych lamp lub miniaturową fontannę, stawiając akwarium z rybkami lub wieszając nad wejściem pobrzękujące melodyjnie dzwonki wietrzne.

ustaw lampy w narożnikach działki

główne drzwi Aby nieregularny kształt parceli wyglądał na regularny, ustaw w jej rogach na tyłach domu dwie latarnie.

rze opiera się na osądzie wymagającym ogromnego doświadczenia. Wobec tego wolę trzymać się bardziej konwencjonalnej metody, jaką jest stosowanie świateł, które wyznaczają punkty graniczne. Symbolizują one te fragmenty terenu, które nadałyby działce regularny kształt. W obydwu powyższych przykładach do „wyrównania" kształtu działki zostały użyte lampy. Można też w tym celu posłużyć się głazami lub wykopać tam małe sadzawki, które stworzą wrażenie obecności smoka. Powstanie dzięki temu korzystne chi, które płynąc, może przezwyciężyć problemy wynikające z nieregularnego kształtu parceli. PRZECHWYTYWANIE CHI ZIEMI Wybitny mistrz feng shui z Hongkongu przedstawił mi pewnego razu dwie metody pozyskiwania chi ziemi, po to, by służyło mieszkańcom domu. Dzielę się z wami tą wiedzą, abyście i wy mogli z niej skorzystać.

• Aby dotrzeć do drzemiącego głęboko w ziemi chi, należy wkopać w ogrodzie pusty w środku słup (miedzianą lub betonową rurę), a następnie na jego szczycie przymocować lampę. Pozwala to przyciągnąć niosący szczęście i pomyślność silny strumień chi.

75

ODDZIAŁYWANIE DRÓG WEDŁUG FENG SHUI

Szczególnie uważnie należy się przyjrzeć estakadom i bezkolizyjnym skrzyżowaniom dróg. Przypatrz się ich nachyleniu i oceń, czy proste odcinki dróg lub ich ostre łuki nie są wymierzone w twój dom. Jeśli tak jest, wskazane będzie zastosowanie środków zaradczych feng shui. Na rysunku a (na strome 76) estakada „obejmuje" kompleks sklepów. Rząd drzew odgrodził go od pecha. Na rysunku b w dwa długie bloki mierzy prosta droga, która łączy się z inną, tworząc układ w kształcie litery T. Droga ta nie godzi jednak bezpośrednio w drzwi frontowe kompleksu domów i nie było konieczne zastosowanie jakichkolwiek środków zapobiegających nieszczęściu. Na rysunku c bezkolizyjne skrzyżowanie dróg przypomina krzyż i jest niebezpieczne dla mieszkających w pobliżu ludzi. Przed nieszczęściem może ich uchronić posadzenie kepy drzew, które przysłonią widok na skrzyżowanie.

76

77

Część III. Feng shui dla mieszkańców miasl

7. Feng shui domu

Gdy buduje się dom zgodnie ze wskazaniami feng shui, trzeba zwrócić uwagę na różnorodne czynniki. Są wśród nich takie, których szczegółowe sprawdzenie jest niezbędne. Dom o dobrym feng shui można zdefiniować na kilka sposobów. Zabrzmi to prawdopodobnie jak daleko idące uproszczenie, lecz możemy powiedzieć, że dom ma dobre feng shui dopóty, dopóki zapewnia pomyślność swoim mieszkańcom. Jednakże i samo feng shui może być widziane z różnych perspektyw. Dlatego też można powiedzieć, że dom, blok, mieszkanie, a nawet sam tylko pokój mogą mieć dobro feng shui dla wszystkich. Istnieje również feng shui dobre tylko dla takich osób, w wypadku których kierunki i rozmieszczenie pokoi pokrywają się z korzystnymi kierunkami ustalonymi na podstawie ich daty urodzenia. Można klasyfikować feng shui jeszcze inaczej i mówić o okresowym dobrym feng shui zależnym, na przykład, od układu planet. Ujmując to krótko - definicja dobrego feng shui w dużej mierze zależy od tego, jaką szkołę feng shui praktykuje definiujący lub jaką metodę stosuje. W tym opracowaniu atrybuty dobrego feng shui domu są definiowane głównie w kategoriach Szkoły Formy, w której analizuje się obiekty fizyczne w samym domu i w jego otoczeniu. W szerokim rozumieniu obiekty fizyczne odgrywają tak ważną rolę, że jeśli nie zaadaptuje się ich poprawnie lub jeśli pojawią się jakiekolwiek czynniki niszczące feng shui domu, to żadne wzorce na świecie nie będą się sprawdzały. Dzieje się tak dlatego, że fizyczne zatrute strzały zawsze mają siłę niweczenia dobrego feng shui stworzonego według innych metod. Z tego powodu tę pierwszą, wprowadzającą do tematu książkę poświęci-

78

Część III. Feng shui dla mieszkańców miast

79

7. Feng shui domu

łam niemal wyłącznie trosce o środowisko, które ma tak ogromny wpływ na feng shui! Po opanowaniu przedstawionych tutaj podstaw (lub przynajmniej po uświadomieniu sobie, przed czym należy się strzec) można przejść do studiów nad bardziej skomplikowanymi elementami tej sztuki, do których należą specjalne metody aktywizowania lub przyciągania poszczególnych rodzajów dobrego feng shui.

Droga prowadząca do domu zawsze powinna sprawiać wrażenie łagodnej i przyjaznej, nie może zaś biec prosto i budzić niepokoju. Drogi dojazdowe nigdy nie powinny też prowadzić wprost do domu, a są szczególnie niekorzystne, gdy wiodą bezpośrednio do głównych drzwi.

Prosty podjazd nie prowadzi ku głównym drzwiom i dlatego nie czyni żadnej szkody.

Powyższy rysunek ukazuje niekorzystny podjazd - jest on prosty i może wzbudzać niepokój. Zauważ jednak, że na szczęście nie wiedzie on ku głównym drzwiom, lecz jest od nich przesunięty na prawo. Taka droga nie zagraża domowi. Feng shui zaleca, by drogi dojazdowe i podjazdy biegły po łuku lub, jeśli nie jest to możliwe, zakręcały lub meandrowały. Oddziaływanie prostych dróg dojazdowych można jednak osłabić, sadząc krzewy lub kwiaty, które złagodzą ostrość prostych linii. Półokrągły podjazd (obok) jest zarówno ładny, jak i korzystny z punktu widzenia feng shui. Jego kształt umożliwia swobodny napływ chi do domu.

Drogi dojazdowe nie powinny być pochylone w kierunku przeciwnym niż dom, gdyż powoduje to odpływ chi, a co za tym idzie - ucieczkę pieniędzy i powodzenia. Nie jest także korzystne, gdy są one bądź to zbyt wąskie, bądź to nieproporcjonalnie szerokie. Wytyczać drogę dojazdową należy w taki sposób, aby była ona dopasowana do rozmiarów domu. Niekorzystne są również drogi dojazdowe węższe aniżeli główne wejście. Droga, która odchodząc od domu, zwęża się, także jest nieodpowiednia i mówi się, że źle wpływa na interesy i finanse. Nie jest ona również dobra dla kariery. Można poradzić sobie z tym problemem, instalując światła na jej węższym końcu. Zazwyczaj łagodzi to skutki złego feng shui. Spójrz na poniższy rysunek -droga, odchodząc od domu, zwęża się, lecz uporano się z tym problemem, stawiając światła na jej węższym końcu. Droga sama w sobie jest szeroka i ładna, mieszkańcy

główne wejście

tutaj posadź rośliny

80

Część III. Feng shui dla mieszkańców miast

będą mieli zatem dobre chi. Pod żadnym pozorem nie zgadzaj się jednak na to, by wybudowano ci wąski pod jazd. Drogi prowadzące do domu często można „wzmocnić", sadząc krzewy i kwitnące rośliny, które mają zdolność doprowadzania do domostwa życiodajnego chi. Zwykle im bardziej rośliny są kolorowe i zdrowe, tym lepsze chi. W każdym wypadku zdrowa roślinność w ogrodzie (nieważne jak dużym) świadczy o dobrym chi. ŚLEPE ZAUŁKI Domu nie należy - jeśli to możliwe - stawiać na końcu ślepej uliczki. Ten rodzaj usytuowania sprzyja przepływowi zabójczego sha chi. Jest także inny powód. Chińczycy wierzą, że mieszkając w ślepym zaułku, jest się w pułapce, co znamionuje, że gdy pojawią się problemy, nie uda się znaleźć sposobu ich rozwiązania. Problemy, zamiast znikać, będą się pogłębiały. W trudnych chwilach mieszkańcom nie będzie sprzyjało szczęście.

Okoliczne domy, a szczególnie dom znajdujący się na SĄSIEDNIE DOMY wprost frontu naszego, także mają wpływ na nasze feng shui. Niebezpieczeństwo płynie głównie z krawędzi dużych dachów leżących na wprost drzwi frontowych.

7. Feng shui domu

81

Jest to podstawowy symbol zabijania. Armaty, szcze- OBIEKTY BUDZĄCE GROZĘ gólnie stare i takie, które „posmakowały krwi", mogą się okazać zabójcze, jeśli zdarzy się, że są wycelowane w twoje drzwi frontowe. Niosą choroby, straty finansowe i sprawiają, że wszelkie okazje są z góry skazane na zaprzepaszczenie. Właśnie taka armata negatywnie oddziałuje na jeden z głównych budynków w Złotym Trójkącie w Kuala Lumpur. Znam pewną kobietę, dobrze orientującą się w zagadnieniach feng shui, która ustawiła stare armaty przed swoim domem. U niektórych jej sąsiadów sieją one nieodwracalne spustoszenie, choć kobieta daleka jest od chęci szkodzenia komukolwiek. Gdy zatem badasz swe feng shui, doszukuj się Stara armata takich właśnie rzeczy. Tak się składa, że armata jest także bardzo silnym i skutecznym narzędziem wykorzystywanym do odbijania zabójczego chi płynącego z zatrutych strzał zagrażających twojemu domowi. Jednakże mimo to gorąco namawiam, by nie korzystać z armat, chyba że naprawdę nic innego nie można już zrobić. Mogą to być linie dachów, ruchome schody lub ozdobne konstrukcje, które zastosowali sąsiedzi, by wzbogacić projekty swych domów czy budynków. Zwracaj szczególną uwagę na wszystko, co zdaje się bezpośrednio celować w twój dom i jego drzwi frontowe. Jest to Wszystko, co kłujWszystko, co kłujące, ostre lub wyjątkowo zabójcze! w kształcie krzyża. Na rysunku na str. 82 przedstawiono domek, który

A

Wszystko, co ostre, kanciaste lub jawiące się jako groźne (jak stara armata lub potężny filar, komin czy ogromne drzewo z dużymi, długimi konarami), a co godzi w nasze drzwi frontowe, jest złe. Niesie to przerażające nieszczęście i powinno być - jeśli to możliwe - wyeliminowane z pola widzenia. krawędziami swego dachu, przybierającymi kształt ostrego trójkąta, bezpośrednio zagraża sąsiadowi po przeciwnej stronie drogi. Jeżeli podobny do omawianego dom znajduje się naprzeciwko twojej posesji, posadź kępę drzew, by zagrodzić drogę zatrutej strzale wytworzonej

przez linie dachu, lub powieś duże, okrągłe lustro by odbić zły wpływ zagrażającej ci konstrukcji. W podobnych sy-

82

Część III. Feng shui dla mieszkańców miast

l. Feng shui domu

83

ZBIEG DRÓG

Mistrzowie feng shui usilnie przestrzegają przed domami zwróconymi ku drodze biegnącej prosto w kierunku drzwi frontowych. Taki układ powstaje, kiedy dom stoi u zbiegu dróg tworzących literę T, jak pokazano na rysunku.

tuacjach Chińczycy często wieszają zwierciadło pa kim, chociaż to małe zwierciadełko nie jest wystarczająco silne, by odbić zabójcze chi! Czasami nawet kolor sąsiedniego domu lub jego kształt mogą wywołać skojarzenie z wrogą bestią lub zwierzęciem szykującym się do ataku na nasz dom. Wszystko to są zabójcze strzały, z którymi musimy się uporać bądź to uciekając się do pomocy zwierciadła pa kua, bądź też sadząc rośliny o bujnym listowiu, by zablokować atakujący obiekt i tym samym rozproszyć zabójcze chi, zanim dotrze ono do naszego domu. Wykorzystaj drzewa o bujnym listowiu i potężne krzewy, by zablokować lub odbić zatrute strzały. Drzewa są niezwykle skuteczne. Upewnij się, że mają dużo liści, są zdrowe, i posadź je w kępie, a nie pojedynczo.

Klasyczny układ dróg w kształcie litery T. Niezwykle niekorzystna sytuacja.

Nocą światła samochodów przypominają oczy dzikiego tygrysa zamierzającego zaatakować dom. Fatalnym skutkiem takiego układu są kiepskie zdrowie, dziwne wypadki, a nawet śmierć zaglądająca w oczy mieszkańcom. Aby to sprawdzić, zatrzymaj się w jakiejkolwiek miejscowości i poszukaj domów, w których frontowe drzwi mierzy prosto droga. Odkryjesz, że rośliny wokół nich nie chcą rosnąć, a same domy wydają się chore. OGRODY

Drzewa - znakomita osłona przed zatrutymi strzałami.

Pozostając przy zasadniczym temacie feng shui, jakim jest osiąganie równowagi i harmonii, należy zaznaczyć, że również ogrody często można kształtować tak, by stworzyć dobry pod względem feng shui układ. Można to uzyskać dzięki sztucznym pagórkom, strumieniom

84

Część III. Frng shui dla mieszkańców miast

7. Feng shui domu

85

Kwitnące kwiaty, na zewnątrz domu lub w jego wnętrzu, zawsze tworzą dobre feng shui!

i kamiennym kaskadom oraz bujnej roślinności. Feng shui domu może zostać wzmocnione poprzez zapewnienie równowagi yin-yang z wykorzystaniem głazów, sadzawek i roślin o różnej kolorystyce. Cały czas przyglądając się rozmiarom i proporcjom domu, upewnij się, czy osiągnąłeś równowagę i harmonię. Pamiętaj, staw lub wzgórze, które zdominowały ogród lub dom, bardziej szkodzą, aniżeli pomagają. Dzieje się tak, ponieważ chi wytwarzane na przykład przez sztuczny staw, który jest zbyt duży, przytłacza mieszkańców domu, ściągając na nich niepowodzenie.

Ploty z siatki drucianej są również do przyjęcia. Ponownie posadź obok kilka krzewów lub pnączy, by osiągnąć pełną równowagę yin i yang.

PODWÓRKA

Służą one do odgradzania domu od zewnętrznych PŁOTY I MURY wpływów. Na przykład ściany skutecznie chronią przed szkodliwym oddziaływaniem niosących zagrożenie obiektów, takich jak głazy, wartkie lub zamulone cieki wodne, słupy telefoniczne i tak dalej. Wzór ogrodzenia powinien być zharmonizowany z krajobrazem. W pobliżu ceglanych murów powinno się posadzić kwiaty i inne rośliny, by stworzyć równowagę yin-yang, tak jak to pokazano powyżej. Płoty wykonane z żelaza lub drewna nie powinny być zakończone ostrymi szpicami lub strzałami skierowanymi w dół (sugeruje to upadek). Szpice nie powinny też być zwrócone do wewnątrz, gdyż symbolizuje .to atakujące, wycelowane w dom strzały. Jeżeli są one skierowane ku górze, jak to pokazano poniżej, pozostają neutralne. W każdym z tych wypadków blisko płotu posadź kilka krzaków

KSZTAŁTY DOMÓW

Można zaakceptować drewniane płoty, jak ten przedstawiony na rysunku.

Mistrzowie feng shui zalecają, aby w obszar domu wkomponować podwórko. Może to być podwórko przed domem, podwórko wewnętrzne lub nawet jego namiastka jak podwórko-studnia. Efektem tego jest uzyskanie „otwarcia" na wolną przestrzeń i przyciągnięcie do domu szczęśliwego chi, dzięki czemu dobroczynna energia może przepływać przez wszystkie pokoje. Podwórko zachęca chi do swobodnego przepływu, a tym samym do obdarzania szczęściem domowników. Niemniej jednak w przypadku współczesnych domów nie wszystkich stać na tego rodzaju luksus. Do najlepszych należą domy na planie kwadratu czy prostokąta. Do przyjęcia jest także dom okrągły, aczkolwiek zazwyczaj komplikuje to aranżację wnętrza, gdy rozpatruje się jego feng shui. Każdy z niemal nieskończonej liczby dziwnych czy nieregularnych kształtów, dopóki nie zostanie poprawiony, może być źródłem kłopotów. Już pierwsze spojrzenie na domy zaprojektowane na planie liter U i L - uświadamia nam, że „czegoś tu brakuje". Generalnie pierwszy z nich przysparza mieszkańcom problemów w interesach i sprawach finansowych,

86

Część III. Feng shui dla mieszkańców miast

87

7. Feng shui domu

domu choroby. I znów zainstalowanie górnego światła w pewnym stopniu łagodzi ten problem. Temat drzwi omówiony zostanie bardziej szczegółowo i uzupełniony rysunkami w części poświęconej wnętrzom. tutaj

zainstaluj światło

DRZWI WEWNĄTRZ DOMU Dom na planie litery L.

podczas gdy drugi wywołuje nieporozumienia małżeńskie. Środkami zaradczymi feng shui mogą być światła zainstalowane w „brakującym" rogu domu na planie litery L lub postawienie tam ściany luster. Dla domu w kształcie litery U rozwiązaniem jest zadaszenie centralnej jego części i zainstalowanie tam dwóch świateł. GŁÓWNE WEJŚCIE Nawet najlepsze feng shui domu może zostać zniweczone, jeżeli główne wejście jest tak źle zorientowane, że atakują je śmiertelne, zatrute strzały lub gdy kształt drzwi nie pozostaje w harmonii yin-yang z resztą domu. Jeśli główne drzwi mają niedoskonałe feng shui, często się zdarza, że mieszkańców dotyka wyjątkowy pech. Jest regułą, że drzwi wejściowe powinny prowadzić do przestronnego, jasnego pomieszczenia lub holu, dzięki czemu powstaje szczęśliwa, przyjemna atmosfera, której nie sposób się oprzeć. Powinny się one otwierać do środka domu i ukazywać jak najwięcej jego wnętrza. Nic nie może tamować chi wpływającego do domu przez główne drzwi. Ciemny lub wąski korytarz dławi przepływ chi i z pewnością nie jest niczym dobrym. Zwykle rozwiązaniem jest powieszenie na ścianie wielkiego lustra lub dobre oświetlenie tego pomieszczenia. Drzwi wejściowe nie powinny też prowadzić do pomieszczenia niskiego lub o dużych, ciężkich belkach stropowych. Bardzo często wywołuje to u mieszkańców

Chińczycy nie lubią, gdy troje lub więcej drzwi otwiera się w jednej linii, a szczególnie jeśli pierwsze z nich to drzwi frontowe, ostatnie zaś - tylne. Wierzą, iż taki układ sprawia, że chi wpływa i od razu wypływa z domu, co nie pozwala jego mieszkańcom cieszyć się pomyślnością. Jest kilka środków zaradczych rozwiązujących problem potrójnych drzwi. Jednym z nich jest powieszenie u góry drzwi dzwonków wietrznych. Innym rozwiązaniem będzie ustawienie przed jednymi z drzwi parawanu, co zmusi chi do opłynięcia przeszkody i uniemożliwi ucieczkę bezpośrednio przez drzwi. Drzwi powinny mieć regularny kształt i nie mogą być krzywe, w przeciwnym bowiem razie należy oczekiwać szczególnych nieszczęść. Drzwi prowadzące do różnych pomieszczeń wewnątrz domu należy osadzić dokładnie naprzeciw siebie. Trzeba też zadbać o to, by miały takie same wymiary - w przeciwnym razie oczekiwać można rodzinnych kłótni. Z tych samych powodów zbyt wiele drzwi nie powinno znajdować się obok siebie. Wreszcie drzwi rzadko używane, zwane martwymi, również mogą się przyczyniać do kłótni i utrudniać przepływ chi. Jako sposób rozwiązania problemu drzwi mistrzowie feng shui zalecają wieszanie na drzwiach luster stwarzających wrażenie głębi, co zachęca chi do płynięcia. Lustra można też stosować dla zrównania dwojga niedokładnie naprzeciw siebie osadzonych drzwi. Do ukrycia ostrych krzywizn drzwi lub ich nieregularnych kształtów można wykorzystać kotary lub piękne obrazy.

Część III. Feng shui dla mieszkańców miast

88

OKNA Właściwe osadzenie i wymiary okien również mogą mieć wpływ na feng shui domu. Generalnie okna powinny mieć regularne kształty i całkowicie się otwierać, najlepiej na zewnątrz. Przynosi to szczęśliwe chi i stwarza duże możliwości wszystkim mieszkańcom. Okna otwierane do wewnątrz zazwyczaj uznaje się za szkodliwe dla kariery i ograniczające możliwości zarabiania pieniędzy. Chińczycy nie lubią okien, które otwiera się przez podnoszenie lub opuszczanie, ani wychodzących na nieprzyjazne obiekty, jak słup, pień drzewa lub ostre konstrukcje. Inne nieprzyjazne widoki mogące wywołać nieszczęście to iglice świątyń lub krzyże, krawędzie dachu sąsiedniego budynku, prosta droga czy estakada, która zdaje się zmierzać prosto w okno. Za złowrogie uznaje się również światła samochodów lub oślepiający blask popołudniowego słońca. W takich wypadkach eksperci feng shui zalecają całkowite zasłanianie tak niekorzystnego widoku. Jeśli w domu znajduje się zbyt wiele okien, prowadzi to do rozdźwięków pomiędzy rodzicami a dziećmi. Problem ów pomoże rozwiązać powieszenie dzwonków wietrznych lub kryształków. BELKI STROPOWE

Jeśli to możliwe, nie należy odsłaniać belek stropowych. Niedobrze też, jeśli znajdują się one zbyt nisko. Wyeksponowane belki ranią chi rodziny, stanowią przeszkodę w rozwoju i nie pozwalają gromadzić dóbr. Także dzisiejsza moda na fantazyjne gipsowe sufity z opuszczonymi fałszywymi belkami stropowymi lub, co gorsza, na rozmieszczanie w rogach pomieszczeń kanciastych elementów dekoracyjnych nie ma nic wspólnego z feng shui. Belki stropowe zazwyczaj sprawiają, że chi staje się przytłaczające, zatem ustawianie pod nimi krzeseł, łó

89

7. Feng shui domu

Belki nad głową zneutralizowano fletami.

żek czy biurek wywołuje bóle głowy, sprowadza nieszczęście i jest przyczyną kłopotów w interesach. Zazwyczaj potęgują też nieufność i nieuczciwość. Można z tym sobie poradzić na kilka sposobów. By rozproszyć złe chi, najlepiej jednak powiesić dzwonki wietrzne lub dwa flety -każdy przewiązany czerwoną wstążką - pod kątem ukazanym na rysunku. Tak naprawdę jest to kształt pa kua, któremu przypisuje się większą siłę i skuteczność aniżeli dzwonkom wietrznym. Chociaż wymienione tu środki przynoszą ulgę w bólach głowy i w stresach, generalnie nie należy spać lub pracować bezpośrednio pod widoczną belką. Problem ów staje się bardziej palący w biurach, gdyż często jest przyczyną kłopotów zarówno z podwładnymi, jak i z przełożonymi. Jeśli zatem nad twoją głową znajduje się belka, zmień ustawienie biurka lub łóżka, by usunąć się z pola jej oddziaływania.

NAROŻNE FILARY

Są ono równie zło jak belki, gdyż ich ostre jak nóż krawędzie mierzą w mieszkańców domu. Można temu zaradzić, zasłaniając je roślinami.

Wykorzystaj pnącza, by zlikwidować zły wpływ sterczących narożników wewnątrz domui.

90

Część III. Feng shui dla mieszkańców miast

7. Feng shui domu

TOALETY

Chińczycy są bardzo zasadniczy, jeśli chodzi o umiejscowienie toalet i łazienek. Z zasady toalety nie powinny być widoczne na pierwszy rzut oka, a łazienki nie mogą wychodzić bezpośrednio na ważne pomieszczenia, takie jak jadalnia czy biuro. Bardziej konserwatywni znajdują miejsce na toaletę po przeprowadzeniu dokładnych obliczeń, tak by nie zajmowała ona w domu miejsc, które odpowiadają korzystnym kierunkom właścicieli. Definitywnie toaleta nie może wychodzić na drzwi frontowe, gdyż całemu dobremu chi wpływającemu do domu będzie groziło wypłukanie.

SCHODY Jeśli to możliwe, schody wewnętrzne powinny być szerokie, zaokrąglone i łagodnie zakręcać do dużego holu. Spiralne są zabójcze, szczególnie kiedy znajdują się w centrum domu. Schody nie powinny się zaczynać tuż przy drzwiach frontowych, gdyż sprawia to, że chi domowników natychmiast przez nie wypływa. Stopnie powinny być pełne, bez prześwitów, jak bywa w wielu masowo budowanych domach szeregowych, gdyż wywołuje to odpływ pieniędzy Źle, jeśli poręcze mają kanciaste kształty - najlepsze są zaokrąglone i gładkie. Jeżeli znajdują się na nich jakiekolwiek elementy przypominające strzały, powinno się je zastąpić mniej groźnymi lub przynajmniej skierować ku górze. Wreszcie schody powinny być dobrze oświetlone, gdyż przyciąga to chi do znajdujących się zwykle na górze pokojów sypialnych. Jeżeli sufit nad schodami jest zbyt niski, tamuje on przepływ chi. W takim wypadku zawieś lustro na suficie i zainstaluj światła, by ten sufit „podnieść".

91

ŚWIATŁA

Generalna zasada głosi, że dom powinien być jasny i przestronny. Mroczne pokoje i hole przyczyniają się do zastoju chi. Oświetlenie wnosi do domu dużo yang, szczególnie podczas godzin nocnych (yin). Mistrzowie feng shui w Hongkongu usilnie polecają tym, których na to stać, dające jasne światło żyrandole. Wynika to z tego, że połączenie kryształu ze światłem daje w efekcie silne źródło chi i wywołuje jego cyrkulację w domu. LUSTRA

Z luster korzysta się zwykle w celu podwojenia w domu dobrych rzeczy. Z tego to powodu zaleca się umieszczanie ich w jadalniach, gdzie pomnożą znajdujące się na stole jedzenie. Lustra służą także do wprowadzania do domu przyjemnego widoku z zewnątrz, na przykład wody (pieniądze) lub roślin i kwiatów, wnoszących powiew natury. Lustra, odbijając światło, rozświetlają wnętrze domu, dzięki czemu tworzą przyjazne środowisko i pobudzają przepływ chi. Wreszcie optycznie powiększają pomieszczenia, co także sprzyja przepływowi chi. Jeśli to tylko możliwe, lustra powinny być na tyle duże, by odbijać mieszkańców domu bez „obcinania" głów. Nie należy ich też wieszać tak, by odbijały muszle klozetowe lub drzwi - szczególnie frontowe. Lustra na sufitach gabinetów i biur uznaje się za wskazane, gdyż symbolizują sięganie wyżyn. ROŚLINY

Eksperci feng shui zalecają, by dla poprawienia przepływu chi stosować rośliny i kwiaty, stanowią one bowiem doskonałe antidotum na każdy rodzaj ostrych krawędzi znajdujących się w domu.

Sztuczne rośliny również można zaakceptować, pod warunkiem że nie będą wyglądały na martwe, uschnięte

92

Część III. Feng shui dla mieszkańców miast

i nie dopuści się, by osiadał na nich kurz lub pojawiały się pajęczyny. Rośliny reprezentują życie i naturę, by mogły zatem wytwarzać chi, muszą być zdrowe, o czym świadczy soczyście zielony kolor.

7. Feng shui domu

Te krawędzie dachów są powszechnie spotykanym przykładem zatrutych strzał.

WODA _____________________________________

Chińczycy, którzy zachwycają się jeziorami, rzekami i morzami, wierzą, że wprowadzenie wody do domów lub biur niemal zawsze pociąga za sobą przypływ pieniędzy. Mistrzowie feng shui często zalecają korzystanie z lustrzanych ścian dla przyciągnięcia tego rodzaju widoków do wnętrza domów i mieszkań. Przeświadczenie o sile wody leży u podstaw ogromnego upodobania Chińczyków do akwariów, w których trzymają wszelkiego rodzaju piękne ryby, dbając, aby woda była nieustannie dotleniana. Wierzą oni, że akwaria tworzą zdrowe chi, szczególnie kiedy woda jest czysta, a ryby są w dobrej kondycji. Chińczycy mieszkający w Hongkongu preferują złote rybki, których powinno być dziewięć, w tym jedna czarna. Ta jedna czarna rybka absorbuje całe niekorzystne chi wpływające do domu, a joj śmierć często interpretowana jest jako pochłonięcie lub odwrócenie nieszczęścia. Tymczasem w Malezji nad inne ryby przedkłada się arrowanę, gdyż panuje tam przekonanie, że przyciąga ona pieniądze. STRZAŁY SKIEROWANE W DÓŁ I OSTRE KRAWĘDZIE DACHÓW Skierowane w dół elementy w kształcie strzały na fasadach przedstawionych na rysunku domów szeregowych mogą się podobać, jednakże z punktu widzenia feng shui wytwarzają sha chi i symbolizują upadek. W istocie wszystko, co sugeruje ruch w dół, nie jest korzystne. Jeżeli w twoim domu pojawiają się motywy strzał, zaleca się pomalowanie ich na biało, by w ten sposób je „wymazać”.

93

Upewnij się, że takie dachy nie są wymierzone w twój dom, a w szczególności w drzwi frontowe.

Kąty ostre (^) uformowane przez dwie płaszczyzny dachu to zatrute śmiercionośne strzały wycelowane na zewnątrz. Upewnij się, że naprzeciwko twojego domu, a w szczególności drzwi frontowych, nie ma takiego budynku z rogiem. Jeśli tak się zdarzy, uciekaj się do pomocy pa kua. Kiedy zaś chcesz zamieszkać na jakimkolwiek nowym osiedlu, wskazane jest, byś zapoznał się z projektem domu, który zostanie wybudowany naprzeciwko.

94

Część III. Feng shui dla mieszkańców miast

ROZMIESZCZENIE POKOI Rozmieszczenie pokoi w domu oraz ich powierzchnia, wysokość i proporcje mają wielki wpływ na przyciąganie i obieg chi. Aby zapewnić domowi dobre feng shui, należy jednak przede wszystkim odpowiednio się o niego troszczyć. Trzeba zatem dbać, aby było w nim czysto i tętniło życie, oraz starać się, by działały światła, nie podmakały mury, instalacje wodne były sprawne, farba nie odpadała od ścian, kanalizacja się nie zapychała, a drzwi i okna nie lepiły się od brudu. Mieszkańcy takich domów są szczęśliwi, cieszą się dobrym zdrowiem i powodzeniem. Feng shui faworyzuje zwykle taki układ domu, w którym pomieszczenia mają regularne kształty, a poszczególne pokoje nie są nieproporcjonalnie duże lub zbyt małe, chyba że podyktowane to zostało ich funkcją. Z tego samego powodu pomieszczenia nie mogą być zbyt wysokie, aby nie wywoływały w mieszkańcach niepokoju lub nie onieśmielały swoją niebosiężnością. Główne drzwi powinny się wprawdzie otwierać na niewielki korytarz, lecz musi być z nich widoczne wnętrze domu. Dobrze, jeśli pokoje dzienne lub te, w których podejmuje się gości, są przestronne i przytulne, gdyż zachęca to chi, by do nich wpływało. Pokój dzienny jest głównym pokojem kojarzonym z gośćmi i dlatego nigdy nie powinien się znajdować powyżej kuchni czy jadalni. Jeżeli tak się zdarzy, cała dobra energia przynależna mieszkańcom, zamiast przy nich pozostać, powędruje do ludzi przybywających z zewnątrz. Najlepiej, jeśli kuchnia jest usytuowana po prawej stronie od wejścia do domu i obok pokoju stołowego. Jeżeli znajduje się zbyt daleko od niego i w głębi domu, w rodzinie dochodzi do kłótni, szczególnie pomiędzy dziećmi a rodzicami. Kuchnia musi być przewiewna i czysta, tak ze względu na higienę, jak i swobodny przepływ chi. Jadalnia nie powinna być zbyt mała, a jeśli chodzi o stoły, to lepsze są okrągłe aniżeli prostokątne. Jeśli to możliwe, jedzenie znajdujące się na stole powinno się odbijać w wiszącym na ścianie lustrze, by zostało ono

7. Feng shui domu

95

Rozkład pomieszczeń w domu powinien wspomagać swobodny przepływ dobrego chi, tak by mogło płynąć zakolami od pokoju do pokoju. Należy unikać projektowania przejść i drzwi w układzie amfiladowym bądź naprzeciw siebie.

UKŁAD POMIESZCZEŃ WEDŁUG PA KUA

podwojone, co będzie zapewniało rodzinie obfitość. Jadalnia jest także miejscem odpowiednim do zawieszenia obrazu przedstawiającego owoce lub inne smakołyki. Obraz taki symbolizuje niewyczerpane źródło jedzenia dla rodziny. Wszystkie łazienki i toalety w domu powinny być tak usytuowane, aby ich drzwi nie wychodziły na inne drzwi, zwłaszcza na frontowe. Przez muszlę klozetową odpłynąć może powodzenie i szczęście rodziny. Z tego powodu nie wolno dopuścić, by toaleta znalazła się na końcu długiego korytarza lub by łatwo można ją było dostrzec z innych pomieszczeń. Ubikacje źle usytuowane lub nieustannie zapchane mają negatywny wpływ na zdrowie mieszkańców. Feng shui zaleca, aby drzwi do toalet i łazienek były zamknięte. Sypialni nie należy lokować w jednym rzędzie wzdłuż długiego korytarza. Zbyt duża liczba drzwi sprzyja sporom i dysharmonii. Poza tym długie korytarze są odpychające, gdyż - jak wszystko, co długie i proste - wytwarzają złe chi lub zmuszają je do szybkiego płynięcia. Obie te sytuacje są przekleństwem dobrego feng shui. Powszechną metodą rozplanowywania poszczególnych pomieszczeń jest nakładanie na dom ośmiokątnego pa kua i ustalanie ich rozmieszczenia w zależności od stron świata i symboliki jego ośmiu trygramów. Pa kua zawieszane na użytek feng shui mają zwykle trygramy uporządkowane według Układu Wcześniejszych Niebios, w którym chien znajduje się na południu, kun na północy, li na wschodzie i k'an na zachodzie. Układ ten opisuje wszechświat idealny.

Część III. Feng shui dla mieszkańców miast

96

Południe

Istnieje

także

inna

konfigura

cja trygramów, powstała znacz nie później i dlatego nazwana Układem Późniejszych Niebios. W układzie tym trygram li umiej scowiony jest na południu, k'an na północy, chen na wschodzie, a tui na zachodzie. Uznaje się go za bardziej praktyczny i odno szący się do sytuacji ziemskiej, to znaczy przedstawiający mniej idealistyczną, bliższą realiom wizję świata. Korzystając z pa kua do ustalania rozkładu pokoi, mistrzowie feng shui niemal po wszechnie stosują Układ Później szych Niebios. Wykorzystując tę metodę, przeanalizuj zależności pomiędzy charakterystykami omówionych tutaj ośmiu trygramów a odpowiafb kua

TRYGRAMY dającymi im symbolami i skojarzeniami, które możesz wykorzystać w swej praktyce feng shui. Następnie zorientuj pa kua według drzwi wejściowych i nałóż je na plan swego domu. Później powinieneś wy-

7. Feng shui domu

znaczyć funkcje poszczególnych stref domu lub pomieszczeń w zależności od symboliki przypadających na nie trygramów. Aby lepiej poznać tę metodę, możesz sięgnąć do 7 Ching (Księgi przemian], gdzie znajdziesz bardziej szczegółowe interpretacje i objaśnienia tej symboliki. Pamiętaj tylko, że przyporządkowanie trygramom układu pomieszczeń to przypisanie im wartości (będących atrybutami każdego z trygramów), które związane są z punktem wejścia i wyjścia chi w ośmiu podstawowych kierunkach na chińskim kompasie.

CHIEN - tworzą trzy ciągłe linie yang umiejscowione na północnym zachodzie. Trygram ów związany jest z głową rodziny, z ojcem lub patriarchą. Reprezentuje także niebiosa, niebo, sferę niebiańską, moc, aktywność,

97

siłę, jasne kolory, energię i wytrwałość. Dlatego wskazane jest, by w północno-zachodnim rogu lub strefie domu znajdował się pokój, z którego korzystać będzie głowa rodziny, jako miejsca do pracy lub głównej sypialni. KUN - trzy przerywane linie yin umieszczone na południowym zachodzie. Reprezentuje matkę, ziemię, uległość, ciemne kolory... W południowo-zachodniej części domu dobrze jest na przykład zawiesić portret matki. CHEN - dwie przerywane linie yin ponad ciągłą linią yang. Związany jest z wiosną, wschodem i zazwyczaj z najstarszym synem. Trygram ten symbolizuje podejmowanie decyzji, gwałtowność i wstrząs. We wschodniej części domu można umieścić sypialnię najstarszego syna. SUN - dwie ciągłe linie yang nad przerywaną linią yin. Umiejscowiony jest na południowym wschodzie i reprezentuje najstarszą córkę, drzewo, wiatr i biel. W południowo-wschodniej części domu ulokuj najstarszą córkę. KAŃ - ciągła linia yang pomiędzy dwiema przerywanymi yin. Umiejscowiony jest na północy, a związany z zimą, wodą, tym, co ukryte. Odpowiada też średniemu synowi, który może mieszkać w tej części domu. LI - przerywana lima yin pomiędzy dwiema ciągłymi yang. Znajduje się na południu i reprezentuje lato. Trygram ten symbolizuje piękno, jasność i ogień. Odpowiada średniej córce i właśnie jej pokój powinien być usytuowany w południowej części domu. KEN - ciągła linia yang ponad dwiema przerywanymi yin. Znajduje się na północnym wschodzie, a w rodzinie reprezentuje najmłodszego syna. Odpowiadająca temu trygramowi część domu jest odpowiednia dla najmłodszego członka rodziny płci męskiej. TUI - przerywana linia yin ponad dwiema ciągłymi yang. Znajduje się na zachodzie i reprezentuje jesień,

98

99

Część III. Feng shui dla mieszkańców miast

lizuje zarówno przyjemność lub kochankę, jak i sprawy natury duchowej. Tak więc pokój najmłodszej mieszkanki powinien być usytuowany w zachodniej części domu. Rejon ten jest też odpowiedni do ustawienia ołtarza lub zaaranżowania pokoju dziennego.

8. Pa kua i osiem sytuacji życiowych

Istnieje też inne popularne podejście feng shui do planowania korzystnych układów pomieszczeń. Ono również opiera się na ośmiokącie pa kua i dzieli każdy z rogów lub kierunków domu czy też pokój na strefy odpowiadające tak zwanym ośmiu sytuacjom życiowym, reprezentującym wspólne dla wszystkich dążenia. OSIEM SYTUACJI ŻYCIOWYCH Małżeństwo, Sława, Powodzenie, Rodzina, Wiedza, Kariera, Doradcy, Dzieci. Panuje przekonanie, że każda część domu związana jest z jedną ze wspomnianych ośmiu sytuacji i że każdą z nich można „uaktywnić" z korzyścią dla domowników. Jak tego dokonać? Na początku należy ustalić, która część domu (lub pokoju) odpowiada określonej sytuacji życiowej. Można to zrobić dwoma sposobami. • W pierwszej metodzie przyporządkowuje się osiem sytuacji życiowych trygramom rozmieszczonym zgodnie z Układem Późniejszych Niebios, zorientowanym wedle stron świata. Musimy zatem wiedzieć, jakiemu trygramowi odpowiada każda z wyszczególnionych sytuacji życiowych. Następnie powinniśmy ustalić, którą z sytuacji życiowych chcielibyśmy wzmocnić. Może ona być związana z dowolną strefą domu. Metody, jakie posłużą ci do zaktywizowania jej energii, omówiłam szczegółowo w części szóstej zatytułowanej „Wnętrza". Obejmują one

kilkanaście sposobów wzmacniania feng shui, do których

100

Część III. Feng shui dla mieszkańców miast

SYTUACJE ŻYCIOWE I ODPOWIADAJĄCE IM TRYGRAMY CHIEN - północny wschód, rządzi strefą DORADCÓW lub pomocnych ludzi, KUN - południowy wschód, rządzi strefą MAŁŻEŃSTWA, CHEN - wschód, rządzi strefą RODZINY, SUN - południowy wschód, rządzi strofą POWODZENIA lub dobrobytu, K'AŃ - północ, rządzi strefą KARIERY lub szans, LI - południe, rządzi strefą SŁAWY lub reputacji, KEN - północny wschód, rządzi strefą WIEDZY lub nauki, TUI - zachód, rządzi strefą DZIECI.

należą między innymi: umieszczanie w odpowiedniej części domu dodatkowego źródła światła, powieszenie dzwonków wietrznych lub ustawienie akwarium. PRZYKŁAD: Jeśli w swym domu pragniesz pobudzić powodzenie, które według Układu Późniejszych Niebios jest reprezentowane prze/ trygram suń i południowo-wschodni róg domu, ulokuj tam swój gabinet, sypialnię lub biuro, a jeśli chcesz, niech w rogu tym zawsze znajdzie się jakiś „wzmacniacz" feng shui. Jego funkcję mogą pełnić rośliny, kryształy, fontanny, dzwonki wietrzne i tak dalej. Ja zaś w tej strefie najbardziej lubię zielone, zdrowo wyglądające rośliny, bo przecież południowy wschód reprezentuje przypisany im żywioł - drzewo. Nie można jednak przesadzać z ożywianiem tego rogu i w zupełności wystarczy zastosowanie jednego środka. Jeżeli nie ma strefy powodzenia, którą chciałbyś pobudzić, to znaczy, że brakuje południowo-wschodniego narożnika domu, powinieneś go dobudować. Stwórz go, powiększając dom, lub gdy nie można tego zrobić, powieś na ścianie lustro. „Rozszerzysz" tym sposobem dom i uzupełnisz brakujący rejon. Ten sam efekt uzyskasz, instalując lampę na zewnątrz domu, w rejonie brakującego rogu. Najlepiej jednak, gdy mamy możliwość określić kształt

8. Pa kua i osiem sytuacji życiowych

Drugim sposobem ustalenia, który rejon domu odpowiada określonej sytuacji życiowej, jest nakładanie pa kua na dom lub pokój w określony, niezmienny sposób, bez orientowania go względem stron świata. W metodzie tej wytycza się rejony odpowiadające różnym sytuacjom życiowym poprzez nałożenie podstawy pa kua, czyli trygramu kań, na główne drzwi.

101

domu i ustalić rozkład jego pomieszczeń za pomocą pa kua, zanim rozpoczniemy budowę, w fazie projektowania.

CZĘŚĆ CZWARTA

Feng shui dla mieszkańców bloków

_________________________________105

9. Feng shui dla mieszkańców bloków

Mieszkańcy współczesnych miast zmuszeni są borykać się ze środowiskiem, które w nieustannym dążeniu do rozwoju człowiek sam ukształtował. Ludzie żyjący w wieżowcach, w kompleksach mieszkaniowych lub blokach chcą praktykować feng shui, by mieć pewność, że otaczająca ich atmosfera jest konstruktywna i służy szczęśliwej egzystencji. Jednakże projektując lub oceniając swoje mieszkania, muszą odnieść tradycyjne wskazania feng shui do realiów współczesności. Powinni zrozumieć na przykład, że drogi i autostrady można przyrównać do rzek, a budynki i inne konstrukcje wzniesione przez człowieka potraktować jako góry oraz że należy się podporządkować zasadom harmonii i podstawowemu wymogowi osiągnięcia równowagi yin i yang. Wznoszące się wysoko budynki, po prawej czy po lewej stronie, mogą reprezentować tygrysa i smoka, a widoki wody lub dających ochronę od tyłu wzgórz zwykle są korzystnymi oznakami. W naszych czasach zrozumienie praktyki feng shui wymaga odwoływania się do wyobraźni, do myślenia obrazami. We wszystkich współczesnych metropoliach naprawdę istnieją smoki i tygrysy oraz kosmiczne chi, które płynie lub ulega stagnacji. Jeśli tylko zechcesz podjąć wysiłek, by żyć w harmonii z wszechświatem, to nawet jeśli jesteś mieszkańcem bloku, „geomantyczna magia" feng shui może zdziałać dla ciebie znacznie więcej, niż przypuszczasz. OCENA OTOCZENIA DOMU

Kiedy się zastanawiasz nad kupnem lub wynajęciem mieszkania w bloku, najpierw zwróć uwagę na lokalizację całego budynku. Skorzystaj ze wskazówek zawartych

106

Część IV. Feng shui dla mieszkańców bloków

we wcześniejszych rozdziałach i uważnie przyjrzyj się okolicznym wzgórzom i wysokim sąsiednim budynkom. Przekonaj się, czy ich usytuowanie jest dla ciebie sprzyjające, czy też stwarza zagrożenie. Musisz unikać miejsc, na które rzucają cień pobliskie potężne konstrukcje, szczególnie jeśli są one zwrócone ku frontowi interesującego cię domu. Pamiętaj, że krawędzie dachów, łuki estakad, proste drogi, a nawet narożniki sąsiednich budowli wycelowane w drzwi bloku, w którym mieszkasz, niosą z sobą nieprzyjemne konsekwencje. Oceniając ten aspekt feng shui, zawsze bierz pod uwagę położenie wejścia bloku, nawet jeśli drzwi do interesującego cię mieszkania są zorientowane inaczej. Zanim bowiem przejdziesz do analizy feng shui mieszkania, powinieneś oszacować feng shui całego budynku. Przeanalizuj także ukształtowanie otaczającego blok terenu. Unikaj budynków postawionych na bardzo stromych pochyłościach, szczególnie kiedy droga dojścia do bloku wiedzie w dół, co powoduje odpływ powodzenia. Byłoby też dobrze, gdyby żadna droga nie przebiegała powyżej fundamentów domu, jak bywa z blokami usytuowanymi w pobliżu wzgórz. Następnie przyjrzyj się sieci kanalizacyjnej. Upewnij się, że wszystkie kanały odprowadzające niar wód deszczowych w wypadku gwałtownych opadów są przykryte, a jeśli nie - to że nie stwarzają zagrożenia, jak działoby się przy całkowicie odkrytych ciekach tego rodzaju, biegnących tuż przed drzwiami frontowymi. Podczas gwałtownej ulewy kanał taki może wypełnić się groźną, szybko płynącą wodą, która wymiecie całe korzystne chi. Wiele takich kanałów znajduje się w dzielnicach Kuala Lumpur Pantai i Damansara oraz w rejonie Petaling Jaya w Malezji. W czasie gwałtownych opadów zmieniają się one w rozszalałe potoki. Strzeż się tego. Sprawdź także, czy w pobliżu znajdują się wyrobiska górnicze wypełnione wodą lub naturalne cieki wodne. Jeśli tak, wówczas odpowiednie zorientowanie mieszkania da ci dużą szansę na szczęśliwe życie. Skorzystaj ze wskazówek dotyczących wody, by ocenić ten walor budynku

9. Feng shui dla mieszkańców bloków

Blok musi być tak zorientowany, aby każde z mieszkań otrzymywało odpowiednią ilość światła i cienia. Najlepiej też, jeśli teren za budynkiem jest wyższy aniżeli sam dom. W ostatnich latach przybywa architektów i inżynierów projektujących i wznoszących osiedla mieszkaniowe wkomponowane w krajobraz w zgodzie z podstawowymi zasadami feng shui. Nie dziwię się już, gdy widzę wijące się ścieżki, soczystą roślinność, efektowne główne wejścia i łagodne kaskady sztucznych wodospadów. Dobrze ukształtowane otoczenie budynku na planie prostokąta (korzystnym).

Bloki mieszkalne, takie jak ukazany na rysunku, upiększone roślinami i sadzawkami, szczególnie jeśli znajdują się one w centralnej części budynku, pełniącej funkcję podwórka, mają dobre feng shui. Zdrowe, soczyście zielone drzewa zawsze zwiększają atrakcyjność kompleksów mieszkalnych, ponieważ sprzyjają przepływowi chi i skutecznie zabezpieczają przed sha chi. które może być wysyłane przez okoliczne kanciaste konstrukcje. Węszcie sadzawka o opływowych kształtach wzmacnia feng shui otoczenia i zapewnia mieszkańcom kojący widok. Jest to dobry przykład kompleksu mieszkalnego zbudowanego w zgodzie z naturą

107

108

Część IV. Feng shui dla mieszkańców bloków

9. Feng shui dla mieszkańców bloków

dobnie budynek, w którym dominuje biel, symbolizująca metal, będzie dobry dla ludzi urodzonych w latach wody, ale zły dla osób związanych z drzewem. Niemalże żaden z mistrzów feng shui z Hongkongu ogień - wodę. Z drugiej zaś strony, jeśli przyszedłeś na nie poleca mieszkań w blokach o nieregularnych kształWSPÓLNE POWIERZCHNIE W BLOKACH MIESZKALNYCH tach, gdyż nie można nad nimi w pełni zapanować ani świat w roku drzewa, taki blok może się okazać dla ciebie zastosować środków zaradczych skutecznych w innych idealny, ponieważ woda żywi drzewo. Powypadkach. Następnie należy zwrócić uwagę na kolorystykę elewacji budynku i ocenić, czy pasuje ona do otoczenia i czy wywołuje przyjemne wrażenie równowagi. Uwzględniając to, a także orientację bloku według stron świata, możesz ocenić dowolny blok pod kątem twojego żywiołu oraz daty urodzenia, by się dowiedzieć, czy twój horoskop współgra z jego wymiarami i kształtami. Jak to sprawdzić? Podstawą jest data urodzenia. Pozwala ona ustalić najbardziej i najmniej korzystne kierunki, których znajomość pomoże ci wzmocnić twoje feng shui. Aby tego jednak dokonać, musisz się odwołać do dowolnej pracy poświęconej Szkole Kompasu. W kolejnej mojej książce zatytułowane j Feng sh ui Szkoły Kompasu zajmuję się niemal wyłącznie tym niesłychanie ważnym i żywotnym aspektem feng shui. Przedstawiam w niej zasady oraz wyczerpujące wskazówki pozwalające określić korzystne kierunki geograficzne. Jest to jedyna praca na ten temat, jaka wyszła w języku angielskim, każdy zatem, kto poważnie interesuje się Szkołą Kompasu, powinien zdobyć jej egzemplarz. Gdy już będziesz wiedział, które ze stron świata są dla ciebie korzystne, pozwoli ci to bardzo szybko ustalić, czy główne wejście dowolnego bloku mieszkalnego jest odpowiednio usytuowane. Inne podejście nakazuje sprawdzić, który z pięciu żywiołów jest dla ciebie dobry (zajrzyj do znajdującego się w pierwszej części fragmentu odnoszącego się do żywiołów). PRZYKŁAD: Jeżeli urodziłeś się w roku ognia, to blok mieszkalny, w którym dominuje kolor niebieski, nie będzie dla ciebie korzystny, gdyż reprezentuje żywioł niszczący

109

Do powierzchni służących wszystkim mieszkańcom należą hole, główne wejścia, rejony wind, korytarze, klatki schodowe, połacie dachów, a także parkingi. Wiele współczesnych kompleksów mieszkalnych ma również własne tereny sportowe. Baseny są korzystne szczególnie dla tych mieszkań, z których rozpościera się na nie widok. Basen o przyjaznym kształcie nerki lub koła uważa się za najodpowiedniejszy. Jeżeli zaś jest prostokątny, żaden z narożników nie może celować w twoje mieszkanie. Wielkość basenów powinna współgrać z rozmiarami budynków -nie mogą być ani za duże, ani za małe. Jeżeli na dodatek w otoczeniu basenu znajduje się fontanna lub kaskada wodna, panuje tam zazwyczaj bardzo dobre feng shui. Ścieżki joggingowe, szczególnie jeśli się wiją i łagodnie opadają, a wzdłuż nich umieszczone są lampy ogrodowe, dają bardzo dobre feng shui, gdyż przepływa nimi zdrowe chi. Do zaakceptowania są także korty tenisowe, należy się jednak upewnić, czy ich narożniki nie godzą w twoje mieszkanie. Natomiast oddziaływanie zadaszonych kortów do squasha i btona nie jest ani dobre, ani złe. Idealny blok mieszkalny powinien mieć przestronny hol wejściowy, gdyż symbolizuje on główne wejście dla wszystkich mieszkań znajdujących się w budynku. Obowiązują tutaj ogólne zasady rządzące wszystkimi głównymi drzwiami i wejściami do domów, z jednym zastrzeżeniem, że dla budynków mieszkalnych główne wejście można zaprojektować z rozmachem, gdyż nie jest ono w stanie przytłoczyć dużego bloku. Lite drzwi wejściowe zawsze są lepsze aniżeli drzwi szklane. Nie powinny one wychodzić na prostą drogę ani

110

Część IV. Feng shui dla mieszkańców bloków

na zbiegające się dwie lub trzy drogi. Ma to negatywny wpływ na mieszkańców, ponieważ uważa się, że drogi takie stwarzają zagrożenie. Naprzeciw drzwi frontowych nie powinny się znajdować jakiekolwiek inne obiekty lub konstrukcje, które można uznać za źródła zatrutych strzał. Jeśli główne wejście do bloku wychodzi na otwartą przestrzeń, park lub pole, uznawane jest za niezwykle korzystne. Po wejściu do bloku mieszkalnego nie powinieneś natrafiać na wybiegające prosto na drzwi schody. Jest to naprawdę najbardziej niekorzystna sytuacja. Im bliżej drzwi wejściowych znajdują się schody, tym większe grożą nam niepowodzenia. Kiedy byłam w Sankt Petersburgu w Rosji, podczas zwiedzania starego pałacu ostatniego cara Mikołaja zauważyłam potężne, masywne schody, które rozpoczynały się niemalże przy samym wejściu. Te fatalne schody prowadziły aż na trzecie piętro. Nie należy się więc dziwić, że rodzinę cara nieustannie nękały choroby i że w końcu wszyscy jej członkowie zostali zgładzeni. Wspólna klatka schodowa powinna się znajdować z boku budynku i w żadnym wypadku schody nie mogą wychodzić na główne wejście. Także drzwi do twojego mieszkania nie powinny wychodzić wprost na schody. W żadnym wypadku na klatce schodowej nie może się gromadzić zastałe chi. Musi być zatem dobrze oświetlona i wietrzona, a najlepiej - odgrodzona od części mieszkalnej. Niedobrze, gdy rejon windy i wspólne korytarze są zbyt wąskie, zbyt niskie lub zbyt ciemne. Powinny spra-

Schody prowadzące bezpośrednio do drzwi wejściowych są niekorzystne. Sha chi tworzone przez tego rodzaju układ jest niezwykle niszczące dla każdej żywej istoty. Przeanalizuj rysunek i zastanów się, czy mieszkanie, które cię interesuje,

9. Feng shui dla mieszkańców bloków

wiać wrażenie pełnych życia. Podobnie jak w wypadku klatki schodowej, ciemne, niskie korytarze powodują zastój chi. Dobrze więc będzie, jeśli je oświetlimy. Drzwi do mieszkań, wychodzące czy to na rejon windy, czy na korytarz, powinny być osadzone dokładnie naprzeciwko siebie, aby sprzyjały przyjacielskiej atmosferze wśród mieszkańców, gdy zaś w długim korytarzu znajduje się wiele drzwi, w domu takim nigdy nie zapanuje spokój, a pomiędzy sąsiadami będą nieustannie wybuchały kłótnie. Najlepiej, jeśli w ogóle nie ma długich korytarzy, ponieważ można się spodziewać, że będą one wytwarzały złe chi. Kompleksy mieszkalne z płaskimi dachami przywodzą na myśl wzgórza o płaskich szczytach i dlatego są niezbyt korzystne. Jednakże płaskie dachy lepsze są od dachów, których krawędzie są nazbyt ostre. Idealna linia dachu łagodnie opada, dzięki czemu upodabnia się do delikatnie pofalowanych wzgórz, jakże lubianych przez praktyków feng shui. W ostatnich latach niezwykle popularny stał się dach w kształcie piramidy. Bez wątpienia ma to związek z coraz bardziej powszechnym przekonaniem, że piramidy egipskie mają bardzo korzystne kształty. Opinię tę podzielają także chińscy praktycy feng shui, zastrzegają oni jednak, że nachylenie dachów w kształcie piramidy nie może być zbyt duże. Nie można jednakże zapominać, że piramidy są grobowcami, „domami zmarłych", czyli budowlami yin. Z tego też powodu nie jestem za tym, by mieszkać lub pracować pod dachem o takim kształcie, gdyż wolę mieszkać w domu dla żywych, nie zaś dla zmarłych. Wreszcie zajmijmy się parkingami. W kompleksach mieszkalnych są one zlokalizowane poza obrębem budynków lub pod ziemią, gdyż feng shui nie zaleca, by najniższe kondygnacje znajdujące się nad poziomem ziemi pozostawiać puste, a za takie właśnie pomieszczenia uznaje się parkingi i garaże. Na przykład w Hongkongu przestrzeganie tej zasady jest szczególnie zalecane w wypadku biurowców i kompleksów handlowych. Pokazano mi kilka takich budynków z pustymi kondygnacjami tuż powyżej poziomu ziemi i zwrócono uwagę

111

m

112

Część IV. Feng shui dla mieszkańców bloków

na to, że część firm, które miały tam swoje siedziby, zbankrutowała. Dlatego zachowaj ostrożność, gdy masz do czynienia z blokiem mieszkalnym, który ma parking tuż pod mieszkaniami, chyba że zbudowano go poniżej poziomu ziemi. Dzieje się tak dlatego, że poziom parkingu uznaje się za pusty rejon, zatem zlokalizowane nad nim mieszkania mają niepewną podstawę. Mistrzowie feng shui radzą, by nawet w domkach jednorodzinnych nie urządzać sypialni lub innych ważnych pomieszczeń nad garażami.

113

9. Feng shui dla mieszkańców bloków

glonym balkonom. Mieszkańcy niższych pięter mogą w swoich pokojach zawiesić lustra, aby przyciągnąć widok basenu do domu. Pochwycą w ten sposób korzystne wpływy wody. By zyskać pewność, że chi będzie zdrowe, należy zadbać o to, by woda była zawsze czysta i przejrzysta. OCENA WNĘTRZA

WIDOK WODY Widoczny z okien przedstawionego na rysunku bloku basen o łagodnej krzywiźnie sprawia, że miejsce to jest dobre do zamieszkania. Udziałem większości mieszkańców jest pomyślność, którą niesie tworzone przez basen chi. W dodatku sam budynek jest dobrze zrównoważony dzięki oknom o regularnych kształtach i ładnie zaokrąli

Drzwi zablokowane.

To, czy w domu panuje harmonia, jest równie ważne jak charakter jego otoczenia. Kiedy analizujemy feng shui wnętrz, musimy przyjąć jako naczelną zasadę, że korzystny, pozytywny i zdrowy oddech smoka - kosmiczne chi - może swobodnie przemierzać cały dom, przepływając z pokoju do pokoju, nie narażone na „atak" zatrutych strzał ani na zastój. Dokonamy tego, stosując się do najważniejszych wskazań, •które notabene można zrealizować bez wielkiego wysiłku. Rozważ poniższe wskazówki. • Życiodajne chi zawsze wchodzi przez drzwi frontowe. Drzwi frontowe muszą więc wyglądać zapraszająco i prowadzić do przestronnego i harmonijnego, jasno oświetlonego wnętrza (rys. A). Powinny się otwierać do środka, tak by chi mogło wpływać bez przeszkód. Jeśli przekraczając próg, wchodzimy wprost na ścianę (rys. B) lub na ostry narożnik, oznacza to, że przepływ chi jest zablokowany, mieszkańcy cierpią z powodu braku zdrowia, ich szczęście zaś zostało „zdławione". W taDoskonałe osadzenie drzwi.

114

Część IV Feng shui dla mieszkańców bloków

kiej sytuacji można się zastanawiać nad powieszeniem lustra, chociaż skierowanie lustra bezpośrednio na drzwi nie zawsze uznaje się za korzystne. Tak naprawdę najlepszym rozwiązaniem jest jednak zainstalowanie bardzo silnego światła, które rozjaśni zawężoną przestrzeń. Jeżeli chcesz zawiesić lustro, możesz to zrobić, lecz nie powinno ono być skierowane wprost na drzwi (jak to ukazano na rysunku B za pomocą kropkowanej linii)! • Chi wpada do naszych mieszkań także przez okna, lecz nie uznaje się ich za wejścia znaczące. Nie powinny zatem być zbyt obszerne, aby nie przytłoczyły swą wielkością drzwi frontowych. Nie mogą być także za małe, gdyż zahamują dopływ chi. Stosunek ich powierzchni do powierzchni drzwi powinien wynosić w przybliżeniu 3:1. • Zdrowe chi nigdy nie porusza się po liniach prostych, gdyż taki przepływ jest zbyt szybki i chi błyskawicznie się rozprasza. Drzwi do pokoi nigdy zatem nie powinny być naprzeciw siebie. Najgorszą konfiguracją jest troje drzwi ustawionych w jednej linii, szczególnie jeśli wśród nich znajdują się drzwi wejściowe. Jeżeli tak się zdarzy, chi wpada do mieszkania i wypada zeń tak prędko, że mieszkańcy nie czerpią z niego jakichkolwiek korzyści, a nawet mogą się borykać z nieustannymi problemami. Jeżeli zajmujesz mieszkanie, w którym występuje taki układ otworów drzwiowych, skorzystaj z parawanu, by „zablokować" środkową część przejścia, co zmusi chi do opłynięcia przeszkody (linia kropkowana), lub powieś nad drzwiami dzwonki wietrzne bądź kryształki (oznaczenie Y), co powstrzyma chi i zmusi je do krążenia. Spójrz na rysunek. • Chi należy stworzyć taką drogę, by płynęło powoli i poruszało się zakolami. Nie może napotykać zbyt wiele przeszkód, jak meble, wszelkie narożniki lub nagłe zakręty ciągów komunikacyjnych

9. Feng shui dla mieszkańców bloków

• Kiedy przepływ chi jest zablokowany, odbija się to zazwyczaj niekorzystnie na życiu rodzinnym i finansach domowników. Wiele zakątków, do których chi nie napływa, można zwykle „powiększyć", stosując lustro i tak ustawiając meble, aby obieg chi był swobodny. • Chi wykazuje tendencję do zatrzymywania się w ciemnych, nie używanych i pozbawionych życia pomieszczeniach lub ich częściach. Zadbaj więc o to, aby części domu, z których rzadko się korzysta (rupieciarnie, pokoje gościnne), były dobrze oświetlone i przynajmniej raz w miesiącu wietrzone, odkurzone i by nie było w nich wilgoci i stęchlizny. • Chi lubi także światło słoneczne, lecz nie jego oślepiający popołudniowy blask. Dom zatem nie powinien być cały dzień pogrążony w cieniu, ale też nie może być nieustannie wystawiony na działanie promieni słonecznych (niar yang). Cień sprzyja zawilgoceniu (niarowi yin), które przyczynia się do „zmęczenia" i zastoju chi. • Niar światła słonecznego (szczególnie gorącego, popołudniowego) zakłóca równowagę yin-yang, a mieszkańców trapią uciążliwe bóle głowy, zły nastrój i nieustanne problemy. Silne światło słoneczne oddziałuje także na meble, które pod jego wpływem płowieją, co świadczy o „zmęczeniu" i osłabieniu chi. Jeżeli cierpisz z powodu tego rodzaju kłopotów, jednym z najlepszych

115

rozwiązań jest powieszenie w oknie dobrze oszlifowanej kuli z litego kryształu (patrz rysunek). Przemieni ona dokuczliwe światło słoneczne w tęczę radosnych kolorów, które niemal natychmiast dodadzą mocy pomieszczeniu, ożywiając i uzdrawiając chi.

116

Część IV Feng shui dla mieszkańców bloków

• Kolory ścian i sufitów powinny być tak zharmonizowane, aby yin i yang, czyli kolory jasne i ciemne, występowały we właściwych proporcjach. Dominacja jednego koloru przytłacza dom niarem yin lub yang i chociaż czasem wygląda to dobrze i nosi ślad ręki profesjonalisty, z punktu widzenia feng shui może się okazać szkodliwe. • Zdrowe chi jest przyciągane do domów, które są pełne życia, ruchu i dźwięków. Łatwo o to w domu zamieszkiwanym przez liczną rodzinę, lecz domostwa młodych, pracujących małżeństw zwykle w ciągu dnia, a nawet wieczorem, pogrążone są w ciszy i spokoju. W takim wypadku praktycy feng shui zalecają zostawianie włączonego radia, wieszanie pobrzękujących przy każdym powiewie dzwonków wietrznych, a nawet opowiadają się za trzymaniem ryb w wyposażonych w filtry powietrza, bulgocących cicho akwariach. Dobrym pomysłem jest też poustawianie w całym mieszkaniu żywych roślin. Wypełniają one dom życiem, dzięki czemu przyciągają dobre chi. W Hongkongu wiele osób mieszkających w blokach instaluje miniaturowe fontanny, które łączą wspomniany powyżej aspekt feng shui z reprezentującą pieniądze wodą. Uznaje się, że takie fontanny (zajmujące niekiedy powierzchnię zaledwie trzydziestu centymetrów kwadratowych) wpływają na ożywienie interesów. • Chi jest także bardzo podatne na zranienie zatrutymi strzałami, zatem przed wstawieniem do mieszkania mebli trzeba zniwelować wpływ krawędzi filarów, występów nis/., belek stropowych czy krat okiennych o kanciastych elementach. W większości domów jest przynajmniej kilka takich krawędzi. Gdy je odnajdziesz, zadaj sobie py-

9. Feng shui dla mieszkańców bloków Filary należy obłożyć lustrami. Krawędzie można też zakryć roślinami

117

tanie, czy można je skutecznie ukryć lub zamaskować, na przykład pnączami, bądź ustawić meble tak, by negatywne wibracje wywołane przez takie krawędzie nie oddziaływały źle na mieszkańców. Praktycy feng shui, by złagodzić zły wpływ krawędzi belek lub filarów, często wieszają na nich bambusowe flety lub specjalnie w tym celu uszyte kotary. • Najlepsze są mieszkania jednopoziomowe, gdyż w wielopoziomowych trudno zaprowadzić harmonię energii, co zazwyczaj skutkuje niestabilnością czy naprzemiennością wzlotów i upadków w życiu mieszkańców, dla których nic nigdy nie jest pewne. Jeżeli jednak zdarzy ci się mieszkać na różnych poziomach, zadbaj, by kuchnia, jadalnia i sypialnia znalazły się na wyższym. • W apartamentach powstałych z połączenia dwóch mieszkań lub w dwupoziomowych mieszkaniach chi powinno płynąć w górę do sypialni i innych pokoi. W takim mieszkaniu schody muszą spełniać kilka zasadniczych warunków: nie powinny zaczynać się tuż przy drzwiach frontowych, a na górze kończyć się na wprost jakichkolwiek drzwi. Każda z tych sytuacji ściąga na mieszkańców wielkie nieszczęścia. • Schody powinny być pełne, jak te ukazane na rysunku. Nie mogą być za wq ;kie ani ażurowe, gdyż przerwy pomiedzy stopniami powodują ucieczkę chi, co sprawia, że nigdy nie dociera ono na górę. Unikaj schodów spiralnych, ponieważ zazwyczaj są one zbyt wąskie, mają prześwity między stopniami i przypominają korkociąg, który wkręca się w serce domu. Najlepsze są schody, które łagodnym lukiem prowadzą z jednego piętra na drugie. • Całe mieszkanie po winno być dobrze oświetlone. Unikaj mieszkań z ciasnymi, ciemnymi zakamarkami. Sprawdź lampy, by Zadbaj, aby w mieszkaniach wielopoziomowych jadalnia połozona była wyżej

118

Część IV. Feng shui dla mieszkańców bloków

upewnić się, że nie będziesz miał z nimi problemu, gdyż pokoje i schody niedostatecznie oświetlone powodują zastój i „zmęczenie" chi, co zazwyczaj źle wpływa na zdrowie domowników. • Na koniec sprawdź, czy całe mieszkanie nie jesl za niskie. We współczesnych wieżowcach i blokach często buduje się mieszkania o zbyt niskich sufitach. Można to zaakceptować, jeżeli nie wywołują one przytłaczającego wrażenia (zależy to od wzrostu mieszkańców, szczególnie zaś od wzrostu gospodarza domu). Niskie sufity pokryte, co gorsza, boazerią zaciemniają pomieszczenia. Może to wywołać kłopoty zdrowotne, poważne choroby, bóle głowy i depresje. Kiedy twoje mieszkanie nie jest wolne od takich problemów, zawieś na ścianach lustra, aby optycznie powiększyć pomieszczenia i zredukować wrażenie przytłoczenia. Krótkie podsumowanie. Mieszkanie z dobrym feng shui powinno mieć: • główne drzwi wejściowe otwierane do środka i prowadzące do przestronnego holu, • drzwi do sypialni osadzone dokładnie naprzeciw siebie, • pokoje o właściwych, harmonijnych proporcjach, • zneutralizowane krawędzie. Mieszkanie o złym feng shui cechują: • główne wejście otwierane na ciasne pomieszczenie (skoryguj to lustrem), • wystające narożniki (zamaskuj je roślinami), • troje drzwi w jednej linii (postaw przegrodę lub powieś dzwonki wietrzne), • zbyt wiele okien (przysłoń niektóre z nich kotarami), • drzwi do toalety zbyt blisko drzwi frontowych (jeśli można, przebij inne z dala od wejścia), • wąski i długi korytarz prowadzący do pokoi sypialnych (zastosuj lustra), • filary, które wymagają zamaskowania, • drzwi do kuchni otwierane w nieodpowiednią stronę, • jadalnia na niższym poziomie (zmień funkcje pomieszczeń).

119

9. Feng shui dla mieszkańców bloków

DRZWI WEJŚCIOWE

Powinny się zawsze otwierać na przestronne, „zapraszające" pomieszczenie. Jeżeli jest ono jednak zbyt duże, zastosuj przegrodę, by stworzyć przedpokój. • Jeżeli otwierają się na ścianę, zastosuj lustro. • Jeżeli otwierają się na wąski korytarz, zainstaluj lampę lub powieś lustro. • Jeżeli otwierają się na inne drzwi, powieś dzwonki wietrzne lub postaw przegrodę, na przykład parawan.

Postaw przegrodę, by stworzyć przedpokój.

Powieś lustro, by optycznie powiększyć pomieszczenie. _

Drzwi powinny być osadzone bezpośrednio naprzeciw siebie i otwierać się na cały pokój. Jeżeli otwierają się na ścianę, powieś lustro lub przełóż zawiasy. Jeżeli drzwi nie są osadzone dokładnie naprzeciwko siebie, zastosuj lustra.

/'/ * /

Zainstaluj oświetlenie lub poPowieś dzwonki wietrzne lub wieś lustro, przedpokój jest drzwi postaw przegrodę, jeśli troje zbyt wąski. występu je w jednej linii.

/

120

Część IV Feng shui dla mieszkańców bloków

9. Feng shui dla mieszkańców bloków

121

• Źle, gdy dwoje drzwi blokuje się nawzajem po otwarciu. Zamień jedne drzwi na suwane. • Osadzanie drzwi naprzeciw okna powoduje odpływ chi. Postaw przy oknie rośliny. POŻĄDANE CECHY KOMPLEKSU MIESZKALNEGO Dwoje drzwi źle osadzonych. Zmień na drzwi suwane.

Drzwi osadzone niedokładnie naprzeciw siebie. Powieś lustra.

_J Drzwi osadzone naprzeciw okna. Postaw roślinę, by powstrzymać odpływ chi.

J

_

Drzwi otwierajq się w złą-stronę. Przełóż zawiasy.

tylne drzwi

kuchnia

Drzwi do toalety zbyt blisko głównego wejścia. Zmień usytuowanie wejścia do toalety.

Drzwi do kuchni osadzone w jednej linii z tylnymi drzwiami. W drzwiach kuchni powieś zasłonę z koralików.

• Droga dojazdowa biegnie łagodnym łukiem, jest szeroka i lekko opada ku budynkom - niesie doskonałe chi do drzwi wejściowych. Wszystkie mieszkania będą czerpać z tego korzyści. • Kolisty podjazd z fontanną w środku pozwala chi krążyć i pozostać w tym miejscu, co przynosi mieszkańcom powodzenie. • Basen o łagodnie wygiętej linii wydaje się obejmować budynek, co zapewnia mieszkańcom powodzenie. • Cały kompleks mieszkalny z dachami na różnych poziomach jest zrównoważony. Drzewa, woda i pofałdowany teren są odbiciem natury. Oddalone wzgórza zapewniają ochronę.

122

123

10. Aranżacja i układ pomieszczeń

10. Aranżacja i układ pomieszczeń Najlepsze usytuowanie sypialni.

główne wejście

Układ pomieszczeń, a przede wszystkim usytuowanie najważniejszych z nich, czyli sypialni, kuchni i jadalni, oraz głównych drzwi frontowych, w dużym stopniu decyduje o feng shui. Jest to szczególnie ważne dla mieszkańców bloków, którzy dużo czasu spędzają w domu. Dlatego też sposób, w jaki urządzone jest mieszkanie, wpływa na styl życia, a wszystko to razem ma związek z feng shui. GŁÓWNE DRZWI WEJŚCIOWE powinny się zatem otwierać na ten rejon domu lub mieszkania, który dostępny jest dla wszystkich, na przykład na pokój dzienny, gdzie podejmuje się gości i przyjaciół. Układ, w którym główne drzwi otwierają się na jadalnię, również można zaakceptować, ponieważ w tym pomieszczeniu rodzina (i jej przyjaciele) spożywa posiłki, co również ma pozytywne znaczenie. Jeżeli główne drzwi otwierają się na: • GABINET - domownicy będą zorientowani na pracę (patrz rys.), • KUCHNIĘ - domownicy gabinet będą mieli skłonność do objadania się, • SYPIALNIĘ - domownicy będą nieustannie zmęczeni, • POKÓJ TELEWIZYJNY-domownicy będą marnować czas, • POKÓJ DZIENNY-domownicy będą sobie bliscy, • TOALETĘ - pomyślność domowników zostanie „spłukana”

Kuchnia powinna się znajdować w tylnej części domu.

Aby poprawić którąkolwiek z przedstawionych powyżej sytuacji, feng shui zaleca zawieszenie nad drzwiami do pokoju dzwonka wietrznego lub, jeszcze lepiej, zamontowanie na drzwiach dużego lustra, by odbijały się w nim główne drzwi. Jednakże przy planowaniu rozkładu pokoi często radzi się, aby główne drzwi nie otwierały się bezpośrednio na żaden pokój. Znacznie lepiej, gdy drzwi frontowe otwierają się do holu, ewentualnie do pokoju dziennego. GŁÓWNA SYPIALNIA powinna być usytuowana możliwie najdalej od drzwi frontowych - najlepiej w najbardziej odległym rogu mieszkania, tak jak to pokazano na rysunku. Pozwala to mieszkańcom najefektywniej kierować swoim życiem i sprzyja domowej harmonii. Sypialnia położona z dala od drzwi frontowych zwiększa także poczucie bezpieczeństwa, które zapewnia spokojny sen. KUCHNIA powinna być usytuowana w tylnej części domu, nie zaś zbyt blisko wejścia lub środka mieszkania. Jeżeli wchodząc do domu, mamy kuchnię po lewej stronie, oznacza to także dobre feng shui, ponieważ symbolizuje harmonię i zdrowie mieszkańców. Kuchnia nigdy nie powinna być wąska ani ciasna. Przestronne kuchnie symbolizują zdrowe chi domu, jeśli zaś kuchnie są małe, nie wahaj się użyć luster, by je „powiększyć”.

124

125

Część IV. Feng shui dla mieszkańców bloków

POKOJE STOŁOWY I DZIENNY tworzą strefę, w której podejmuje się gości, i najlepiej, jeśli znajdują się obok siebie, z tym że pokój stołowy należy ulokować wyżej lub na tym samym poziomie co dzienny. W pomieszczeniu tym zwolennicy feng shui lubią wieszać lustro, by odbijało, a więc „podwajało" jedzenie. ŁAZIENKI I TOALETY należy lokalizować z dużą ostrożnością. Generalna zasada głosi, że pomieszczenia te nie powinny znajdować się blisko wejścia ani zajmować centrum domu. Konsekwencją każdej z tych sytuacji będzie odpływ powodzenia domowników. Drzwi toalety nie powinny być widoczne od wejścia do mieszkania i tak naprawdę najlepiej, jeśli ich nie widać. Niektórzy posuwają się tak daleko, że przysłaniają je kotarą.

11. Rozmieszczenie mebli

Rodzaj mebli oraz sposób ich rozlokowania w różnych pomieszczeniach w znacznym stopniu decyduje o powodzeniu mieszkańców. Niekiedy ułożenie ciała podczas snu w niekorzystnym kierunku, co wynika z ustawienia łóżka, może mieć poważny wpływ na karierę i małżeństwo danej osoby. Do rozmieszczenia mebli w feng shui podchodzi się podobnie jak do rozkładu pokoi. Istnieją podstawowe wskazówki, według których należy postępować, szczególnie kiedy ustawia się w domu najważniejsze meble. Choć na feng sbui ma wpływ rozmieszczenie ws/.ystkich mebli w domu, to liczy sin głównie umiejscowienie ŁO7JCA głowy rodziny oraz KOCIOŁKA DO GOTOWANIA RYŻU*. Niemniej jednak zwolennik feng shui, mając na względzie szczęście rodziny, weźmie także pod uwagę rozmieszczenie w domu innych mebli. ŁÓŻKO, jeśli to możliwe, powinno być ustawione w najbardziej odległym od drzwi rogu sypialni i ł o bez względu na jej zorientowanie, a także w kierunku najkorzystniejszym dla śpiącej na nim osoby. Tworzy to równowagę

Dobre ustawienie łóżka.

* Kociołek do ryżu odgrywa niezwykle ważną rolę w każdej kuchni chińskiej. W Europie jego odpowiednikiem jest piec

Złe ustawienie łóżka.

126

Część IV. Feng shui dla mieszkańców bloków

11. Rozmieszczenie mebli

w źle ustawionych łóżeczkach lub znalazły się w zasięgu zatrutych strzał wysyłanych przez sterczące krawędzie belek stropowych. i sprawia, że leżący widzi drzwi, znajdując się poza rejozaleca się sprawdzenie usytuowania jego łóżka. nem bezpośredniego „uderzenia" chi wpływającego do KUCHENKA LUB KOCIOŁEK DO RYŻU pokoju. Zapewnia także spokojny sen, a co za tym idzie Podobnie bywa z niemowlętami, które nieustannie są -spokojne życie, w którym wszystkie zdarzenia przebierozdrażnione i całymi nocami płaczą. Być może śpią gają płynnie. Jeżeli wejście do sypialni nie znajduje się przy którymś z jej rogów lub jeśli pokój ma nieregularny kształt, to wyznaczając miejsce na łóżko, trzeba pamiętać, by śpiący nie leżał nogami ku drzwiom. Takie ułożenie powszechnie uznaje się za „pozycję śmierci", gdyż w dawnych czasach trumnę ze zwłokami ustawiano tak, by zmarły był skierowany stopami ku drzwiom, co znaczyło, że jest gotowy przenieść się na drugi świat. To samo zastrzeżenie dotyczy drzwi łazienki. Trzeba zatem tak ustawić łóżko, aby dobrze widzieć drzwi, a jednocześnie nie znajdować się tuż przy nich. Jeżeli śpiąca osoba narażona jest na oddziaływanie sha chi wysyłanej przez krawędzie belek stropowych, ostre narożniki lub zatrute strzały, które wdzierają się przez okna, a wysyłane są przez okoliczne kanciaste konstrukcje czy budynki, będzie cierpiała z powodu sprzecznych myśli, chorób, bólu głowy, a nawet finansowych i zawodowych niepowodzeń. Pomiędzy członkami rodziny nie zapanuje też harmonia, a mąż i żona będą się kłócili i pojawią się między nimi poważne nieporozumienia. Łóżko zatem powinno się ustawiać z dużym wyczuciem. Należy ocenić widok, jaki ukazuje się nam po przebudzeniu. Korzystnie działa widok wody lub gór w oddali. Widoki budynków, a w szczególności ich narożników, oraz estakad i prostych dróg są niekorzystne i powinny być zasłonięte ciężkimi kotarami. Nie zaleca się umieszczania lustra bezpośrednio naprzeciw łóżka, ponieważ prowadzi to do brutalnych scysji w małżeństwie, a w skrajnych wypadkach nawet do rozwodu. Co się zaś tyczy młodzieży szkolnej, źle ustawione łóżko może niekorzystnie wpłynąć na naukę. Jeżeli dobry dotąd uczeń czy student nagle zaczyna dostawać słabe oceny lub ma inne problemy w szkole albo na uczelni,

127

Według feng shui kuchnia jest najważniejszym pomieszczeniem w domu i dlatego musi być przewiewna, jasno oświetlona, przestronna i o regularnych kształtach. Kuchnia symbolizuje powodzenie rodziny, gdyż jakość i ilość jedzenia odzwierciedla jej dobrobyt - jej zdrowie i dobre samopoczucie. Z tego właśnie powodu chińskie rodziny, wierne temu przekonaniu, chcą mieć pewność, że ich miska będzie zawsze pełna ryżu, a lodówka dobrze zaopatrzona. Ponieważ Chińczycy przypisują jedzeniu ogromne znaczenie, zwolennicy feng shui zawsze podkreślają, że kuchnia powinna być przez cały czas jasno oświetlona, by przyciągać dużo chi, które następnie przenika do pożywienia, wzmacniając tym samym szczęście domowników. Przy przygotowywaniu posiłków w chińskich rodzinach najważniejszą rolę odgrywa KOCIOŁEK DO RYŻU, ryż stanowi bowiem ich główne pożywienie i podaje się go do wszystkich posiłków. Ustawienie kociołka do ryżu jest zatem wyjątkowo ważne. Przede wszystkim powinien on zawsze stać w takim miejscu, aby nie był zwrócony tyłem do drzwi kuchennych. W zachodnich kuchniach, gdzie najważniejsza jest KUCHENKA, do niej właśnie należy odnieść tę zasadę. Kociołek do ryżu lub kuchenka powinny cały czas być sprawne. Jeśli urządzenia te przestają funkcjonować, lepiej kupić nowe, ponieważ nieustannie psujące się nie wróżą dobrze powodzeniu rodziny. Urządzenia do gotowania powinny także przez cały czas być czyste, przygotowywany zaś na nich codziennie ryż nie może być ani zbyt twardy, ani rozgotowany. Zwolennicy feng shui są także przekonani, że codzienne bulgotanie wody, w której gotuje się ryż, jeśli tylko ma miejsce w kuchni należącej do szczęśliwej rodziny, nieprzerwanie niesie jej pomyślność.

128

Część IV Feng shui dla mieszkańców bloków

129

11. Rozmieszczenie mebli

STÓŁ JADALNY

Stół taki powinno się ustawić w pokoju, który nie będzie dla niego ani zbyt duży, ani zbyt mały, gdyż meble muszą być odpowiednie do wielkości pomieszczenia. Lustra w pokoju stołowym zawsze dają dobre feng shui, jako że symbolizują podwojenie pomyślności rodziny. Zazwyczaj Chińczycy nie lubią jadać w wydzielonym, zamykanym pomieszczeniu, ponieważ może to spowodować „zdławienie" okazji do zarabiania pieniędzy. W większości chińskich domów rejon jadalni jest zatem przedłużeniem pokoju dziennego. Są cztery idealne kształty stołów jadalnych: okrągły, kwadratowy, prostokątny (pod warunkiem, że nie jest zbyt wydłużony) oraz ośmiokątny (pa kua). Wszystkie pozostałe kształty nie są wskazane, szczególnie jeśli mają ścięte narożniki. Stół jadalny może mieć pojedynczą podstawę lub cztery albo sześć nóg. Wiele cieszących się pomyślnością rodzin ma duże, okrągłe stoły z drzewa różanego, wsparte na solidnej, centralnie umieszczonej podstawie. Często stoły te są rzeźbione w symbole pomyślności, spośród których najbardziej popularne są motywy smoka lub dwóch smoków walczących o perłę. Panuje przekonanie, że takie zdobienia wzmacniają szczęście osób zasiadających za stołem. Stół jadalny stanowi czasem komplet z kredensem lub bocznym stolikiem. Można ustawić te dodatkowe meble pod warunkiem, że pokój nie stanie się przez to niernie zatłoczony. USTAWIENIE KOMPLETU WYPOCZYNKOWEGO I ŁAWY _____

Meble w pokoju dziennym mają wpływ na życie towarzyskie domowników, a w szczególności na ich stosunki z przyjaciółmi i krewnymi. Sposób ustawienia kanap, kozetek i stolików w tym pokoju może wzmocnić te związki lub wywołać konflikty i wrogość. Istnieją pewne surowe i ścisłe zasady feng shui dotyczące tego zagadnienia.

Ustawienie kompletu wypoczynkowego według pa kua. Niekorzystne ustawienie kompletu

wypoczynkowego. Wedle nich żadnego z foteli nie należy ustawiać tyłem do drzwi lub wejścia. Nie powinny się też znajdować zbyt blisko siebie ani zbyt blisko stolika. Nie mogą również stać pod belkami stropowymi lub na wprost narożników. Z zasady ustawienie na planie ośmioboku pa kua jest zdrowe i korzystne. Dobre są także inne regularne ustawienia. Nie zaleca się ustawienia mebli w kształcie litery L, chyba że kanapy zajmują cały narożnik pokoju. Kształt Legenda głosi, że kiedy niczym nie wyróżniający się karp przepływa przez niebiańskie bramy, przemienia się w smoka. W dawnych czasach uczeni, którzy przeszli cesarskie egzaminy otwierające drzwi do szczytnej kariery, byli porównywani do karpi płynących przez niebiańskie wrota... W tamtych czasach cesarscy doradcy również musieli przechodzić egzaminy, co wymagało głębokiej znajomości chińskich klasycznych ksiąg, z których jedną była / Ching, czyli Księga przemian. Ci, którzy pragnęli osiągnąć wysoką pozycję na dworze, musieli się wykazać umiejętnością interpretacji przepowiedni objawianych poprzez Księgę Przemian, będącą jednym ze źródeł feng shui.

130

Część IV Feng shui dla mieszkańców bloków

ten przypomina strzałę, co nie sprzyja swobodnemu przepływowi chi. Zamieszczony tu rysunek przedstawia ustawienie kompletu wypoczynkowego w kształcie litery L oraz kierunki, w jakich wysyłane są zatrute strzały, co oznacza, że w wyniku takiego właśnie ustawienia mebli powstało sha chi.

CZĘŚĆ PIĄTA

Feng shui biznesu

__________________133

12. Feng shui biznesu

W ostatnich latach coraz więcej ludzi interesu w Hongkongu, na Tajwanie i w Singapurze przy urządzaniu swych biur, sklepów i fabryk ściśle stosuje się do wskażą ii feng shui. Wielu z nich wierzy, że feng shui może bardzo pomóc, lecz także poważnie zaszkodzić ich interesom. Aby zatem uniknąć niepowodzeń w finansowych przedsięwzięciach i zapewnić im swobodny rozwój, a tym samym nie obawiać się o swój dobrobyt i sukcesy, w każdym szczególe upewniają się, czy ich miejsce pracy i prowadzenia interesów spełnia warunki dobrego feng shui. Znanymi zwolennikami feng shui są wysocy urzędnicy Hong Kong Bank. Działania każdego kolejnego prezesa tego odnoszącego wielkie sukcesy banku są wspierano radami bankowych ekspertów feng shui. Ważne posunięcia wykonuje się tylko w korzystne dni, a dwa lwy przed drzwiami, pełniące funkcję strażników i broniące powodzenia banku, ustawione są zgodnie z korzystnymi kierunkami feng shui. Główny biurowiec tego banku, stojący w Central District, wyspowej części Hongkongu, ma niczym nie przysłonięty widok na zatokę, co gwarantuje pomyślność. Bank zapewnił to sobie, przekazując ten teren rządowi z klauzulą, że nie wolno na nim nic wybudować. Plany nowego biurowca w Central District oceniali eksperci feng shui, którzy nadzorowali też jego budowę. Bank ten jest najbardziej znanym w Hongkongu zleceniodawcą ekspertyz feng shui. Zarządzający nim ludzie zawsze upewniają się, że każda ich ważniejsza decyzja ma zielone światło feng shui. Pewnego razu zapytałam Williego Purvesa, obecnego prezesa Hong Kong Bank, czy wierzy w feng shui. Odpowiedział: „Nie jest tak, że nie wierzę, lecz w naszym banku stosowanie feng shui jest niemal tradycją’. Rzeczowi-

134

Część V Feng shui biznesu

ścje, wielu chińskich klientów i urzędników banku nie wyobraża sobie, aby mogło być inaczej. Jego starzy pracownicy przywołują zaś na pamięć dawne lata (jakże to odległe czasy), kiedy Hong Kong Bank wchłonął inny potężny kolonialny bank, Hang Seng (ma on w tej chwili drugorzędne znaczenie), przeżywający wówczas kryzys. Spowodowany on był, jak mówią, fatalnym feng shui głównego biurowca Hang Sengu. Fama niesie, że droga dojazdowa strzeżona była przez dwa potężne filary, które wyglądały jak zabójcze kliny wbite po to, by otworzyć usta budynku (ruchome schody w pobliżu wejścia przypominały zęby). Zdawało się, że stoją otworem i nie mogą się zamknąć, a to wywoływało odpływ pieniędzy. W handlowych rejonach Tajpej na każdym kroku spotyka się ślady praktyki feng shui. Łatwo zauważyć, że narożniki budynków zazwyczaj są zaokrąglone, dzięki czemu nie powstają zatrute strzały, które mogłyby godzić w sąsiadów. Daje to pewność, że zwierciadła pa kua nie są używane jako narzędzie odwetu, choć mogłyby one być wykorzystywane przez tutejszych ludzi interesu, wśród których znajomość feng shui jest bardzo duża! Powszechnie stosuje się potężne drzwi obrotowe, instalowane od frontu biurowców i budynków zarządu wielkich firm. Panuje przekonanie, że pomagają one wytworzyć dobre chi w całym budynku, wierzy się bowiem, iż ruch obrotowy jest korzystny dla wpływającego do wnętrza chi, ponieważ spowalnia jego bieg, czyniąc je tym samym przyjaznym i pożytecznym. W holach najlepszych hoteli, zarówno w Singapurze, jak i w Hongkongu, goście mogą zauważyć, że niemal wszystkie masywne filary albo pokryte są lustrami, albo ich krawędzie zostały zaokrąglone bądź zamaskowane dużymi roślinami, co także ma strzec przed wysyłanymi przez nie zatrutymi strzałami. Do feng shui często uciekają się także Chińczycy prowadzący interesy w Malezji. Krąży wielo opowieści o tutejszych rekinach finansjery, którzy stracili swe fortuny, ponieważ pogorszyło się ich feng shui. Pisma ilustrowane często spekulują na temat doskonałego feng shui, jakie stworzył dla całej okolicy Tan Sri Lim Goh

12. Feng shui biznesu

Tong, który nadał pierwszemu wzniesionemu w Genting Highlands hotelowi kształt „obejmujący wszystko", a jego dwa skrzydła uformował tak, by przywodziły na myśl zapraszający gest. Rozpisują się także nad wiarą w feng shui jego odnoszących wielkie sukcesy finansowe córek, które zgodnie twierdzą, że bez konsultacji z ekspertem feng shui nie dokonują najmniejszych nawet zmian ani w swych domach, ani w biurach. Znana jest też historia, jaka przydarzyła się korporacji Hong Leong Dragon. W połowie lat osiemdziesiątych Malezja przechodziła kilka okresów recesji, której skutki dotknęły także tę korporację. Przybyły z Hongkongu ekspert feng shui oznajmił szefom Hong Leongu, że widniejący na logo ich firmy smok wygląda na zabiedzonego i wygłodzonego. Był on także uwięziony w kole, co sprawiało, że nie mógł się wzbić ani rozwijać. Logo zostało zaprojektowane na nowo. Smok wyglądał na opływające w dostatki, radosne stworzenie, usunięto też budzące lęk koło. Od tamtego czasu korporacja Hong Leong nie ogląda się za siebie, a jej potęga wciąż rośnie. Przyjrzyj się smokowi na obecnym logo Hong Leongu. W Hongkongu głośna jest historia spektakularnego krachu korporacji Carrian. Jak głosi miejscowa plotka, zarządzającemu Carrianem, George'owi Tanowi, uchodziły płazem niezliczone ciemne interesy, ponieważ cieszył się doskonałym feng shui. Działo się tak do czasu, kiedy przed frontem biurowca korporacji wybudowano estakadę. Przypominała ona szczypce gigantycznego kraba, w których uścisku bezradnie tkwiła siedziba Carrianu. Efektem tego był upadek korporacji, który nastąpił krótko potem, oraz wszystkie jego następstwa. Czy tak było naprawdę, czy też jest to jedynie opowiastka feng shui? Nigdy nie udało się dokładnie wyjaśnić, w juki sposób działa feng shui. Ludzie interesu, którzy w nie wierzą, nawet nie próbują sobie togo Logo Hong tłumaczyć. Mają po prostu zaufanie do Leong Dragon feng shui i nie zagłębiając się zbytnio w

135

starożytne napraw-

praktyki,

są

przeświadczeni,

że

136

Część V. Feng shui biznesu

de dobre lub złe wibracje, jakie im towarzyszą, zależą od tego, czy mają dobre, czy złe feng shui. Evelyn Lip, głośna singapurska pisarka, poświęciła wiele czasu studiom nad feng shui i jego powiązaniami z biznesem, by wykorzystać je w swojej pracy architekta. Wierzy ona, że feng shui pozwala osiągnąć dobre wyczucie estetyczne w tej dziedzinie. Twierdzi, że korzystne feng shui daje poczucie równowagi, które z kolei wiedzie do rozmachu w biznesie, a w końcu do sukcesów. Oczywiście za podstawowe zasady feng shui uznaje się harmonię i równowagę, właściwe proporcje i regularne kształty, uwzględnianie zarówno natury człowieka, jak i jego otoczenia, a wreszcie dążenie do integracji, by w końcu doświadczyć harmonii istnienia we wszechświecie. Dodajmy do tego inne aspekty chińskiej filozofii, która tak wiele zaczerpnęła z folkloru i starożytnej tradycji, a otrzymamy dzisiejszy „uznany zespół praktyk" zapewniających dobre feng shui.

SIEDZIBY INSTYTUCJI

Feng shui budynków o przeznaczeniu handlowym określa się za pomocą takich samych prawideł, jakie przedstawione zostały we wcześniejszych rozdziałach w odniesieniu do domów, bloków i kompleksów mieszkalnych. Przy lokalizacji centrów handlowych równie jak w zabudowie mieszkalnej ważne jest znalezienie zielonego smoka i białego tygrysa, a następnie odszukanie rejonu, który dostarczy najwięcej chi. Bez zagłębiania się w szczegóły możemy przyjąć zasadę, że teren po lewej stronie budynku może reprezentować smoka, a co za tym idzie, powinien być położony nieco wyżej aniżeli rejon po stronie prawej, odpowiadający białemu tygrysowi. Niektórzy mistrzowie feng shui posuwają się nawet do daleko idącego stwierdzenia, że symbolikę smoka i tygrysa można odczytać z wysokości i kolorystyki budynków znajdujących się po prawej i lewej stronie interesującego nas miejsca.

12. 1'eng shui biznesu

Gdy jesteś w centrum miasta, spójrz na otaczające cię budynki. Ustal, który jest najwyższy i największy i przyjrzyj się, czy został wybudowany w harmonii z naturą. Czy pobliskie budynki są pełne życia? • Czy znajdziemy tu całkowicie lub częściowo otwarte przestrzenie tak kształtujące krajobraz, by możliwe było osiągnięcie równowagi yin i yang? • Czy w harmonijny sposób połączono drogi, kryte chodniki, przejścia dla pieszych i schody? • Czy jesl wystarczająco dużo światła i roślinności, by można tu znaleźć wytchnienie? Jeśli stwierdzisz, że pobliskie budynki i ich otoczenie są dobrze zrównoważone, powinieneś zaobserwować, czy w nlolicy znajdują się wzgórza i cieki wodne. Jeżeli tak, s; ,uvdź, czy twój budynek może być zwrócony fronton i w kierunku wody, a tyłem do wzgórz. Zwiększyłoby to jego potencjał feng shui. Budynek nigdy nie powinien być zwrócony frontem do wzgórza, gdyż zablokowałoby to powodzenie. Jednocześnie jeśli na jego tyłach znajduje się ciek wodny, mieszkańcy mogą dostrzegać różne okazje, lecz nie będą mogli ich wykorzystać. Woda płynąca z boku lub z tyłu budynku nie przynosi bowiem wzmocnienia chi. Woda powinna płynąć przed drzwiami frontowymi budynku. Najbardziej korzystna dla każdej lokalizacji jest spokojnie wijąca się rzeka, która uwzględniona w projekcie budynku, może się przyczynić do jego rozwoju. Jeżeli zatem działka pod budynek znajduje się w pobliżu wody, naprawdę warto sprowadzić eksperta feng shui, który potrafi ocenić, jak najskuteczniej można wykorzystać dobre oddziaływanie wody. WŁĄCZANIE SIĘ W ISTNIEJĄCĄ ZABUDOWĘ

W feng shui bierze się pod uwagę kształty i formę budynku ł ą c z n i e ze wszystkim, co znajduje się dokoła, nie można go zatem traktować jak odrębnej całości. Gdy więc projektujesz lub oceniasz budynek, w którym chciałbyś ulokować swe biuro bądź sklep, pamiętaj, że

13;

138

Część V. Feng shui biznesu

powinieneś się przyjrzeć, czy pasuje lub będzie pasował do otoczenia. Spójrz na ilustrację zamieszczoną obok. Ukazuje ona bardzo wysokie i masywne budowle znajdujące się obok bardzo niskich. Z całą pewnością brak tu równowagi, co jest niekorzystne dla niższego budynku, gdyż przepływ jego chi został przytłoczony przez wyższe i potężniejsze sąsiednie domy. Rozważ podane tu wskazówki: • Po pierwsze, nie jest pożądane stawianie obok siebie kilku biurowców lub budynków o przeznaczeniu handlowym różniących się wysokością, kształtem, rozmiarami czy formą, wizualnie nie pasujących do siebie, co oznacza, że krawędzie budynków nawzajem w siebie godzą. Ten rodzaj braku harmonii, jakże powszechny w każdym mieście, rodzi złe feng shui. Na szczęście szkodliwe oddziaływanie otoczenia można zniwelować, gęsto sadząc drzewa. Ich kołyszące się na wietrze gałęzie i liście rozpraszają skutki nierównowagi. Zaobserwować to można w niektórych rejonach Kuala Lum-pur, a także w doskonale prosperującym Singapurze. • Po drugie, niewskazane jest stawianie budynków przywodzących na myśl schody. Niektórzy sceptycy twierdzą, że powinno to wróżyć powodzenie mieszkańcom, Ten budynek, im wyżej,

Ten budynek jest zrównoważony

Ten budynek się wznosi

tym staje się mniejszy. Ten budynek jest wtłoczony (niezbyt dobrze).

12. Feng shui biznesu

lecz eksperci feng shui uważają, że schody prowadzą nie tylko do góry, lecz także w dół. Wielu z nich jest pewnych, że po rozpatrzeniu wszystkich za i przeciw takie budynki-stopnie należy uznać za przejaw złego feng shui, gdyż pozbawione są równowagi. Spójrz na ukazane powyżej budynki. • Po trzecie, budynki handlowe postawione blisko siebie i stojące w rzędzie powinny mieć podobne proporcje, tę samą szerokość frontu, wysokość, liczbę kondygnacji oraz głębokość. KOMPLEKSY HANDLOWE Harmonijne proporcje przynoszą korzystne feng shui i dobrze wróżą interesom sklepów. Jeśli zatem chcesz wynająć sklep w jakimś kompleksie, zaleca się, abyś w żadnym wypadku nie dzielił jego fasady na dwie części, jakbyś prowadził dwa różne interesy. Jeśli tak uczynisz, front twojego sklepu będzie węższy aniżeli fronty sąsiednich sklepów, co zadziała na twoją niekorzyść. Gdy sąsiednie sklepy mieszczą się w większych lokalach niż twój, również to okaże się dla ciebie niekorzystne, korzystne natomiast dla twych sąsiadów. Jeżeli wynajmujesz lokal na działalność handlową, przyjrzyj się sąsiednim sklepom, by się upewnić, że charakter twego biznesu będzie do nich pasował, a także by sprawdzić, czy nie pojawią się jakiekolwiek problemy wynikające zarówno ze złego, jak i dobrego feng shui sąsiadów. • Po czwarte, lokale handlowe nie powinny emanować sha chi ani wysyłać zatrutych strzał w kierunku sąsiednich budynków. Chociaż może to umknąć naszej uwagi, powieszenie przez sąsiada zwierciadła pa kua o dużej sile oddziaływania, które odbija całe zło z powrotem, często wywołuje reakcje odwrotne do zamierzonych. Czasami taki odwet może być na tyle skuteczny (na przykład w razie zastosowania jako środka zaradczego armaty), że twoje interesy nagle podupadną, a ty będziesz miał kłopoty z wybrnięciem z tej przykrej sytuacji. To tak, jakbyś nagle został poważnie zraniony.

139

140

Część V. Feng shui biznesu Śmiercionośna zatruta strzała.

l Czy dostrzegasz zatrutą strzałę wysyłaną przez ten budynek? Jeśli podobny układ znajduje się nieopodal twojego budynku, upewnij się, że ostre, groźnie wyglądajqce, skierowane na zewnątrz strzały nie godzą bezpośrednio w ciebie!

Oprócz ostrych narożników i linii dachów źródłom złej energii mogą być też lustrzane szyby, które swym blaskiem oślepiają sąsiadów. Jeżeli jednak odbijająca powierzchnia szkła nie tworzy oślepiającego refleksu, nie jest źródłem sha chi, można ją zatem zaakceptować. • Po piąte, nigdy nie stawiaj budynku, nie kupuj ani nie wynajmuj lokalu w biurowcu, który zwrócony jest w kierunku ulic zbiegających się w kształt litery T,

141

12. Feng shui biznesu

ŻABA OPOWIASTKA FENG SHUI Pan Wu, zamożny handlarz ryżem, mieszkał ze swymi rodzicami w Aberdeen w Hongkongu. W wieku 35 lat był już doskonale prosperującym biznesmenem, jeździł mercedesem i miał ładną żonę, która obdarzyła go trójką dzieci, w tym dwoma synami. Brakowało mu jedynie rezydencji. Pewnego dnia pan Wu oznajmił żonie, że zamierza wybudować wspaniały dom, i przyznał się, że znalazł już „doskonałą" działkę nad zatoką Discovery, czym sprawił jej ogromną radość. Jak to jest w zwyczaju w Hongkongu, skonsultował się też z mistrzem feng shui, który orzekł, że miejsce jest „wyśmienite" i spełnia podstawowy warunek feng shui, czyłi że ma zielonego smoka i białego tygrysa. Dodatkowo jeszcze z tego miejsca rozciągał się przepiękny widok na zatokę, a pan Wu w każdej wolnej chwili mógł się wybrać na spacer na pobliską plażę lub popływać w morzu. Pokoje zostały rozważnie rozplanowane, tak by niosły korzyści k;r/
142

Część V. Feng shui biznesu

12. Feng shui biznesu

szczególnie gdy ruch uliczny biegnie wprost ku niemu. Ta sama zasada dotyczy także sklepów wewnątrz kompleksów handlowych. Dzieje się tak dlatego, żo chi, jakie powstaje w wyniku takiego szczególnego układu ulic, jest zbyt rozwibrowane i szkodliwe, przez co często wywołuje nieszczęścia. Na przedstawionym rysunku ulica wręcz uderza w budynek! W centrum Kuala Lumpur, w Jalan Rają Chulan, znajduje się wspaniały budynek, główna siedziba Arab Malaysian Bank, który na pierwszy rzut oka wydaje się skierowany na zbieg ulic w kształcie litery T. Gdy jednak przyjrzeć się bliżej, widać, że tak nie jest. W rzeczywistości budynek jest tak zorientowany, że jego drzwi frontowe wcale nie wychodzą na ten układ ulic. Lustrzane szyby tego budynku są tak ustawione, że nie dają oślepiających refleksów, natomiast odbija się w nich, niosące korzystne feng shui, piękne, błękitne niebo. Stwarza to wrażenie, jakby przebywające tam osoby pracowały w niebie i miały dużo przestrzeni do działania i rozwoju. Wiele lat temu, kiedy studiowałam w Stanach Zjednoczonych, wielokrotnie bywałam w Nowym Jorku. Do dzisiaj pozostał mi w pamięci budynek PanAm, usytuowany na końcu „uderzającej" w niego prostej alei. Wcale mnie nie dziwi, że ta wielka linia lotnicza boryka się nieustannie z wieloma problemami finansowymi. Także w Londynie znajdujemy przykład słynnego budynku zwróconego fjontem w kierunku prostej drogi. To królewski pałac Buckingham. Jeśli będziesz go zwiedzać, zwróć uwagę na prostą aleję biegnącą w kierunku jego frontu. To Mali. Nie jest dla mnie zaskoczeniem, że angielską rodzinę królewską od lat dotykają nieszczęścia. Gdyby na wprost pałacu nie było jeszcze ronda, które łagodzi zabójcze chi płynące z tej alei, borykałaby się ona ze znacznie większymi problemami. Z powyższych wskazówek w sposób oczywisty wynika, że głównym czynnikiem decydującym o dobrym feng shui biurowców jest harmonia - harmonia kształtów, form i wymiarów. Niesłychanie ważne jest też, by unikać wrogich zatrutych strzał, najbardziej mrożącego krew w żyłach tabu feng shui. Jeżeli tylko zabezpieczysz

Mall tworzy straszliwą zatrutą strzale godzącą wprost w paląc Buckingham, chociaż zabójczy oddech drogi jest w pewnym stopniu niwelowany przez znajdujące się przed pałacem rondo.

się przed działaniem zatrutych strzał, i tak zrobisz wystarczająco dużo, by do interesującego cię budynku napłynęło wiele zdrowego chi. Gdy zatem ocenia się pasaże i kompleksy handlowe, należy się przyjrzeć, czy tworzą one harmonijną całość. Pasaż 10 kompleksu handlowego w Kuala Lumpur ma doskonałe feng shui, ponieważ kompleks jako całość nie wysyła w kierunku sąsiadów złych wibracji. Jest to ładny budynek o zaokrąglonych kształtach. Do kompleksu tego prowadzą duże, szerokie wejścia i nawet drogi dojazdowe do parkingu są szerokie i otwarte, co pozwala dobremu chi swobodnie wpływać do budynku. Wewnątrz samego kompleksu sklepy rozmieszczone są w zgodzie z harmonią feng shui. Żaden ze sklepów nie wygląda na zbyt wąski czy ściśnięty. Chi płynie łagodnie z piętra na piętro, a ruchome schody prowadzące na wyższe kondygnacje nie są skierowane bezpośrednio na drzwi wejściowe do całego kompleksu.

143

144

Część V. Feng shui biznesu

ZORIENTOWANIE BUDYNKÓW

12. Feng shui biznesu

By poznać swoje korzystne i niekorzystne kierunki geograficzne związane z datą urodzenia, sięgnij po moją drugą książkę, zatytułowaną Feng shui Szkoły Kompasu, którą w całości poświęcono temu aspektowi feng shui. Możemy podsumować wskazania dotyczące zorientokierunkowi, lub przynajmniej powinny unikać budynków wania budynków w następujący sposób: bądź biur, do których wchodzi się z niekorzystnych dla • idealnie byłoby, gdyby teren i budynki po lewej stronie nich kierunków. drzwi frontowych wznosiły się wyżej aniżeli teren i budynki po stronie prawej; • wejście frontowe do budynku nie powinno być zwrócone bezpośrednio na zbieg ulic w kształcie litery T; • wejście frontowe do budynku nie powinno być zwrócone w stronę wzgórz lub masywnej, nieproporcjonalnie dużej konstrukcji; • jeśli to możliwe, tani, gdzie w pobliżu występują rzeki lub inne cieki wodne, drzwi frontowe powinny być skierowane ku nim; • w idealnych warunkach tył budynku powinien otrzymywać „wsparcie" od wzgórza lub wyższego budynku; • należy unikać budynków, które skierowane są ku estakadom zakręcającym w ich stronę lub zdającym się w nie „wcinać". Aby użytkownicy budynku mogli się cieszyć sukcesami i pomyślnością, powinien on, jeśli to możliwe, być zorientowany w zgodzie z horoskopem głównego właściciela lub najstarszej z zarządzających budynkiem osób. Jednakże korzyści z lego możemy czerpać dopiero wówczas, gdy zastosujemy się do przedstawionych powyżej, głównych wskazań. Wtedy to miejsce na frontowe drzwi budynku wyznaczymy tak, by uwzględnić najbardziej korzystną dla właściciela budynku stronę świata. W podobny sposób właściciel budynku powinien zaplanować swoje prywatne biuro. Także osoby, które wynajmują całe biurowce lub tylko poszczególne biura, powinny wybrać takie lokale, których główne wejście wychodzi na stronę świata odpowiadającą ich najlepszemu

145

Niektórzy eksperci feng shui orientują budynki w zależności od roku ich budowy. Stosujący tę metodę odwołują się do techniki feng shui zwanej „latającą gwiazdą", która również należy do Szkoły Kompasu. Technika ta odwołuje się do działania nieuchwytnych sił pojawiających się w efekcie „latania" czy „wędrowania" pewnych liczb związanych z datą powstania budynku. Ta gałąź feng shui jest szeroko praktykowana w Hongkongu, gdzie na początku każdego roku księżycowego mistrzowie z upodobaniem wyliczają, jak dużym powodzeniem będą się cieszyły poszczególne budynki*. Są też tacy eksperci, którzy kierują się przyjętymi przez feng shui wskazaniami uznającymi za najlepszy kierunek południe, za kierunki niekorzystne zaś - północny zachód i południowy zachód. Generalnie rzecz ujmując, Chińczycy wierzą, że szczęśliwe i nieszczęśliwe kierunki zmieniają się każdego roku. Osobom, które chcą je dokładnie poznać, poleca się zatem bądź to sięgnięcie do almanachu Tong Shu, przedstawiającego korzystne kierunki dla każdego roku, bądź też do I Ching, która to księga, gdy się do niej uciekamy, często wskazuje odpowiednie kierunki. Tong Shu, uaktualniany co roku chiński almanach, zawiera wszystkie informacje niezbędne do podjęcia wszelkiego rodzaju wróżebnych analiz opierających się na chińskich koncepcjach żywiołów i dat. / Ching to księ* Szczególny nacisk na kwestię czasu w feng shui położyłam w mojej czwartej książce, zatytułowanej Chińska numerologia w feng shui. Należy podkreślić raz jeszcze, że jest to bardzo zaawansowana szkoła praktyki feng shui i początkującym radzi się, by zanim podejmą trud rysowania wykresów urodzeniowych domów i biur, zaznajomili się najpierw z podstawowymi i zasadniczymi koncepcjami feng

146

Część V. Fong shui bi/nnsu

ga wróżebna, a w jej sześćdziesięciu czterech heksagramach odnaleźć można wszelkiego rodzaju wskazówki, w tym także dotyczące feng shui. Są one niezwykle ważne dla feng shui, tak że należy się nauczyć, w jaki sposób je rozpoznawać. W wypadku ZATRUTE STRZAŁY domów i bloków mieszkalnych konieczne jest bardzo dokładne zbadanie otoczenia budynku. Czasami zatrute strzały są ukryte lub na pierwszy rzut oka niewidoczne, trudno je zatem odkryć, lecz wysyłane przez nie zabójcze sha chi może być niezmiernie groźne, trzeba więc wykazać dużą czujność. Niosą one nieszczęście mogące spowodować krach w interesach, który może nastąpić bądź to z powodu odpływu pieniędzy, bądź też z jakiejkolwiek innej przyczyny. Na co zatem należy zwrócić uwagę? Jakie konstrukcje lub obiekty mogą ranić budynki? Feng shui domów o niewielkich rozmiarach zwykle poważnie naruszają takie obiekty jak maszty, słupy oświetleniowe, a także drzewa. Jednakże w wypadku obiektów handlowych, fabryk i innych większych budowli stworzonych przez człowieka zagrożenie to nie jest tak poważne. Nawet jeśli obiekty te znajdują się tuż przed ich głównym wejściem, tracą wiele ze swej siły. Naprawdę zranić te budowle mogą jedynie ostre, godzące kształty i krawędzie dachów, szczególnie wówczas, kiedy połacie dachowe stykają się i tworzą ostro zakończony trójkąt. Im linie są dłuższe i bardziej ostre, tym bardziej niebezpieczne staje się płynące z ich strony zagrożenie. Ranią również rogi sąsiednich budynków, a szczególnie tych masywnych. Jeszcze gorzej, gdy któryś z ich rogów jest bezpośrednio wymierzony we front lub w tablicę z nazwą naszego budynku. W Malezji, w mieście Shali Alam, leżącym przy autostradzie wiodącej do Port Klang, znajduje się pewien potężny budynek. Jest tak zorientowany, że jego ostro narożniki wysyłają bardzo silną zatrutą strzałę na drugą

12. Fong shui biznesu

brycznego UMW zlokalizowanego w przemysłowej części lego miasta. Skutki oddziaływania tej strzały były szczególnie dotkliwe dla UMW w połowie lat osiemdziesiątych. Dziś wciąż jeszcze można dostrzec tę zatrutą strzałę z autostrady, jednakże jej oddziaływanie zostało całkowicie zneutralizowane dzięki posadzeniu drzew. Ich soczysta zieleń skutecznie blokuje sha chi, wciąż próbujące się przedrzeć do UMW. Niekiedy w pobliżu mogą się czaić inne obiekty wysyłające złe chi w stronę niczego nie spodziewających się mieszkańców. W Malezji należą do nich stare armaty, które dla ich walorów estetycznych ustawia się przed budynkami. Niosą one wielkie zagrożenie. Przykładem tego może być armata wycelowana w budynek Apera w Jalan Rają Chulan. Nie oddziałuje ona na cały budynek, lecz jedynie do wysokości piątego piętra. Ludzie mieszkający w jej zasięgu mogą doświadczać nieszczęść wywołanych jej obecnością. Inne obiekty dekoracyjne, jak rzeźby z metalu lub rzeźby nowoczesne, także mogą reprezentować wrogie moce. Czasami jestem zdumiona, dlaczego przed niektórymi dużymi kompleksami budynków ustawia się potężne rzeźby, których ostre krawędzie godzą w wejścia. Oczywiście są one uznawane za dzieła sztuki, lecz doprawdy warto im się jeszcze raz przyjrzeć. Widziałam także inne tak zwane dzieła sztuki przypominające grobowce i ustawione dokładnie na wprost frontu budynku. I znów nie mogłam się nadziwić, jak można dopuścić do tak niekorzystnej aranżacji przestrzeni. Bądź zatem czujny, dokonując wyboru budynku. Za złe uznaje się wszystko, co jest kanciaste, przypomina nóż lub ma ostre krawędzie. KSZTAŁTY I FORMY Zasadniczo w feng shui niemal zawsze przedkłada się kształty regularne nad nieregularne, a formy symetryczne uznaje za bardziej korzystne aniżeli niesymetryczne. Dlatego też przyjmuje się, że dobre są kwadraty, prostokąty, kształty okrągłe, a także ośmiobok pna kua. W bu-

147

r 148

Część V. Feng shui biznesu

dynkach na takim planie zazwyczaj nie występują problemy z feng shui. Nie oznacza to jednak, że przy projektowaniu budynku, któremu chcemy zapewnić dobre feng shui, nie ma miejsca na kreatywność. Nie oznacza to też, że wszystkie inne kształty automatycznie owocują złym feng shui. Feng shui kładzie nacisk przede wszystkim na harmonię, którą osiąga się dzięki zachowaniu równowagi rozmiarów, przestrzeni użytkowej, kolorów, światła, temperatury, łagodnych linii yin i twardych linii yang. Całość musi wyglądać na zrównoważoną, a zatem przestrzeń, forma i proporcje są starannie dobierane, tak by stworzyć wrażenie ładu i równowagi. Dlatego z reguły wyrobienie sobie opinii o symetrii jest pierwszym krokiem w ocenie harmonii określonej budowli. Niekiedy harmonijną całość mogą tworzyć różne formy geometryczne, na przykład budynek na planie okręgu może idealnie pasować do obiektu o podstawie kwadratowej lub prostokątnej. HARMONIJNE ŁĄCZENIE BRYŁ

Pokazano tutaj trzy popularne połączenia brył uznane za dość korzystne. Bryła A składa się jakby z dwóch skrzydeł, które zdają się zapraszać przechodzące nieopodal szczęście. Jeżeli umiejscowimy wejście w środku tej konfiguracji, wówczas będzie ona przypominała niezwykle korzystny układ zielonego smoka i białego tygrysa. Bryła B to piramida. W kategoriach feng shui piramidę postrzega się jako trójkąt wycelowany w górę, co ozna-

12. Feng shui biznesu

149

cza wzrost, a zatem jest korzystne. Wejście do budynku o tym kształcie może się znajdować po jego dowolnej stronie. Ponieważ grobowce starożytnych królów Egiptu miały kształt piramidy, feng shui widzi w niej strukturę typu yin. Powinno się ją zatem równoważyć cechami yang, na przykład jasnym oświetleniem. Stojąca przed paryskim Luwrem piramida jest idealnie zrównoważona dzięki zastosowaniu szkła, które pozwala wprowadzić do budowli światło słoneczne. Od chwili jej otwarcia Luwr zaczął się cieszyć niezwykłym powodzeniem. Bryła C jest bardzo regularną i symetryczną formą stworzoną z prostokątnych bloków. Połączenie części o podobnych kształtach jest bardzo bezpieczne, a z punktu widzenia feng shui stanowi łatwą do ożywienia formę. Jeżeli interesuje cię budynek o takim kształcie, upewnij się, że ma on wyraźnie zaznaczone główne wejście. Dobrze jest też sprawdzić symboliczną wymowę całej konfiguracji. Przedstawiona tutaj symbolika nawiązuje do chińskich wyobrażeń o tym, co jest dobre, a co złe, szczęśliwe lub nieszczęśliwe, korzystne lub niekorzystne. Dlatego budynki przypominające chińskie ideogramy o korzystnej wymowie uznaje się za dobre, a te, które kojarzą się z ideogramami opisującymi rzeczy negatywne, są niepomyślne. DOBRE I ZŁE KSZTAŁTY ___________ NAWIĄZUJĄCE DO CHIŃSKICH IDEOGRAMÓW

Budynki przypominającej słowo xia, oznaczające ruch w dół, lub słowo xiong, czyli nieszczęście, są oczywiście złe. Zgodnie z tym tokiem rozumowania budynki „przyozdobione" skierowanymi ku górze strzałami są dobre, gdy zaś strzały skierowane są w dół, budynki uznaje się za zło. Niekorzystna jest również każda forma, którą można interpretować jako niekompletną. Budynki w kształcie półkola, schodów, litery T lub L uznać należy zatem za niekorzystne, ponieważ sprawiają wrażenie, jakby im czegoś brakowało.

150

Część V. Feng shui biznesu Wing (król) DOBRY

// (szczęście) DOBRY

12. Feng shui biznesu

przepływ chi. Obowiązuje tu generalna zasada, wedle której betonowe konstrukcje mają charakter yang, podczas gdy rośliny, kwiaty i krzewy charakter yin. Dlatego wprowadzanie roślinności jest pierwszym krokiem na

Xia (dół) ZŁY

Xiong (nieszczęście) ZŁY

Niektóre figury geometryczne wydają się dla Chińczyków przeklęte - jak na przykład krzyże i trójkąty. Można przypuszczać, że budynki o takich kształtach będą przysparzały problemów ludziom, którzy prowadzą w nich interesy. Najsłynniejszym tego przykładem jest budynek Bank of China w Hongkongu. Mistrzowie feng shui różnie go oceniają, jednakże zgodni są co do tego, że układ otaczających budynek dróg jest bardzo korzystny i że on sam ma dobre feng shui. Wielu z nich przyznaje, że feng shui Bank of China zdecydowanie źle wpływa na sąsiadów, szczególnie na stojący tuż obok dom gubernatora. Interesujące jest też to, że wznoszący się w sąsiedztwie hotel Hilton został zburzony, by stworzyć miejsce na nowy biurowiec. Można się spodziewać, że losy tego nowego budynku nie potoczą się najlepiej. Istnieje też symbolika nawiązująca do świata zwierząt. Dobrą wróżbą jest, gdy twój budynek przypomina smoka, złą, gdy przypomina motyla, jako że owad ten krótko żyje. Dbanie o krajobraz jest obecnie najskuteczniejszym sposobem zapewnienia budynkom handlowym w miaROLA KRAJOBRAZU

stach równowagi yin i yang, która pozwala na swobodny

151

długiej drodze równoważenia charakterystycznego dla miast krajobrazu natury yang. Pełne zieleni podwórka wewnątrz budynków lub w obrębie kompleksów handlowych wytwarzają dużą ilość zdrowego chi, niezwykle korzystnego dla interesów. Jest wiele elementów, które można wkomponować w otoczenie budynku, by przyciągnąć dobre chi. Należą do nich: • Małe strumyczki i cieki wodne, które leniwie wiją się w labiryncie roślin i drzew. Strumyki niosą powodzenie prowadzonym w okolicy interesom. • Fontanny, szczególnie okrągłe, które wytwarzają duże ilości szczęśliwego chi i wzmagają ruch w interesie. • Stawy, w których trzyma się karpie i żółwie szczęścia oraz kwitnące lotosy. Symbolizują one sukces, pomyślność i płynność w interesach. • Fragmenty skał i pagórki, które reprezentują wzgórza i góry, zapewniają ochronę przed nieszczęściem i pechem. • Rośliny i kwiaty, które symbolizują aktywny rozwój i ekspansję. • Drzewa symbolizujące moc i jedność. • Kwiaty, które symbolizują szczęście i dobrą wolę użytkowników budynku. Wszystkie te elementy można stosować jednocześnie i tworzyć z nich harmonijne kompozycje. Mogą one być wykorzystane w dowolnej, przyjemnej dla oka kombinacji. Obowiązuje tu jednak pewne tabu, które musimy uwzględnić: • Po pierwsze - trzeba zachować równowagę nie tylko w kształtach, lecz także w rozmiarach. Dlatego nie

152

Część V. Feng shui biznesu

ma sensu sadzenie wyjątkowo potężnych drzew, przy których wszystko wydaje się mniejsze, niż jest naprawdę - nie ma zatem harmonii. • Po drugie - najlepiej, jeśli wybudowana sadzawka ma zaokrąglony kształt i wygląda, jakby brała budynek w objęcia. I ponownie, aby skutecznie oddziaływała, nie może być zbyt duża, gdyż zdominuje całe otoczenie, ani też zbyt mała, gdyż w nim zginie. Zadbaj, aby woda w sadzawce była czysta, a jeśli hodujesz ryby, staraj się, aby były zdrowe i regularnie karmione. Kiedy sadzawka jest zaniedbana, woda staje się mętna i brudna i wytwarza sha chi, czyli zatruty oddech. • Po trzecie - strumyki powinny się wić leniwie, nigdy zaś płynąć w linii prostej. Ta sama reguła dotyczy ścieżek. Według wielu Chińczyków, feng shui poprawiają też dekoracyjne wizerunki zwierząt symbolizujących pomyślność, szczęście lub pieniądze. Często w osiągnięciu szczęścia pomagają wykonane z porcelany lub z drewna czerwone nietoperze, żółwie, feniksy i smoki. Spiżowe wyobrażenia saren, koni, lwów i jednorożców symbolizują szczęście, moc i ochronę. Zanim zajmiemy się wnętrzami biur, sklepów i nieruSZYLDY, ZNAKI FIRMOWE I LICZBY chomości, w których prowadzi się interesy, zwróćmy uwagę na pewien ważny aspekt odnoszący się do feng shui biznesu - na szyld i znak firmowy, to znaczy na ich projekt, wielkość i umiejscowienie. Chińczycy są także bardzo drobiazgowi, jeśli chodzi o nazwę firmy, i hołdują wielu przesądom związanym z liczbą kresek, które się na nią składają oraz na jej symbolikę. Nie należy to wszakże do ścisłej praktyki feng shui. Szyldy i znaki firmowe uznaje się za ważną część feng shui biznesu i należy im poświęcić uwagę. Rozmiary szyldów powinny pozostawać w zgodzie z generalnymi zasadami feng shui dotyczącymi harmonii i równowagi

12. Feng shui biznesu

Na dodatek, jeżeli wykona się je w korzystnych wymiarach feng shui, przyniesie to podwójny zysk. W wyrazistości słów i znaków, jak również w wielkości liter, zawsze powinniśmy odnaleźć równowagę. Wybierając kolorystykę szyldów, eksperci feng shui zalecają analizę żywiołu właściciela interesu. W zależności od tego, czy urodził się w roku drzewa, ognia, wody, metalu czy ziemi, powinien wybrać kolor odpowiadający żywiołowi zgodnemu z jego własnym. Jeżeli urodziłeś się w roku panowania żywiołu drzewa, wówczas będziesz wspierał ogień, czyli kolor czerwony. Dlatego na twoim szyldzie powinna dominować czerwień. Jeśli urodziłeś się w roku wody, wówczas czerpie z ciebie korzyści drzewo, a kolor zielony w twoim szyldzie będzie oznaczał, że przyczynisz się do sukcesu swojej firmy i tak dalej. Pamiętaj, że szyld reprezentuje firmę, a ty jesteś osobą, która ją prowadzi, to ty więc musisz służyć firmie, nigdy zaś odwrotnie. Niektórzy zwolennicy feng shui czują, że pewne kolory w sposób oczywisty są odpowiednie dla określonych rodzajów interesów, jak kolory złoty i czerwony dla restauracji - ponieważ by przygotować pożywienie, potrzebny jest ogień - a biel dla sklepów jubilerskich, gdyż reprezentuje - podobnie jak złoty - metal i tak dalej. Chińczycy wierzą także w siłę światła. Jasne, kolorowe oświetlenie, szczególnie w restauracjach, przyciąga klientów. By zrozumieć magię świateł neonowych, wystarczy wspomnieć barwne, jaskrawe światła tokijskiej Ginzy. Amerykańskie miasto hazardu, Las Yegas, wybudowano na pustyni. Ci, którzy je odwiedzili, nigdy nie zapomną jasnych świateł świadczących o nieustannej aktywności, trwającej zarówno w dzień, jak i w nocy. Bliższymi mi przykładami są jasno oświetlone, każdej nocy tętniące życiem restauracje Kuala Lumpur i innych dużych miast w Malezji. Wybór wzornictwa, które chcemy wykorzystać w logo firmy, jest nieco bardziej skomplikowany. Choć nie obowiązują tu ścisłe zasady, pamiętaj, że niektóre kształty są bardziej korzystne aniżeli inne. Unikać należy wszyst-

153

154

Część V. Feng shui biznesu

kiego, co wydaje się niezrównoważone, niekompletne, co stwarza wrażenie dysharmonii lub przypomina niepomyślne symbole. Nie poleca się krzyży i trójkątów ani skierowanych w dół strzał. ZAOKRĄGLONE KSZTAŁTY IDEALNE NA LOGO Jeżeli projektując znak firmowy, chcemy wprowadzić określone kształty, pamiętajmy, że za korzystne uznaje się kwadraty i koła. Popularne jest także wykorzystywanie chińskich ideogramów zawierających szczęśliwe słowa, ponieważ wierzy się, że zapowiadają one powodzenie. Należą do nich znaki: „podwójne szczęście", „rozwój" czy „powodzenie".

Wiele chińskich firm zamieszcza w swoim znaku firmowym smoka, gdyż uważa się go za przychylne stwoSMOK I INNE ZWIERZĘTA rzenie, które symbolizuje siłę, władzę, witalność i odwagę. Rzeczywiście, smok jest najpowszechniej używanym przez Chińczyków symbolem i w chińskich dzielnicach miast leżących w różnych częściach świata stworzenie to wznosi dumnie głowę, przyjmując wielorakie postacie i kształty - zarówno na wiszących na zewnątrz szyldach, jak i stanowiąc część dekoracji i wystroju siedzib firm. Za symbole szczęścia uznaje się także feniksa, żółwia, nietoperza i sarnę. Nadają się one idealnie na znak firmowy, gdyż reprezentują ciągłość, siłę, determinację oraz powodzenie materialne.

155

12. Feng shui biznesu

Ukazane tutaj logo było znakiem mojej firmy Dragon Seed. Kiedy w 1987 roku przejęłam funkcję prezesa tej sieci sklepów w Hongkongu, pierwsze, co zrobiłam, to zmieniłam znak firmowy. Potrzebowałam czegoś, co ożywiłoby tę senną firmę, która miała doskonałą markę i cieszyła się uznaniem bogatych pań domu, lecz pogrążona była w całkowitym letargu. Zależało mi bardzo na tym, by dodać życia jej wizerunkowi. Symbol smoka nie budził wątpliwości, lecz jaki on miał być? Ponieważ handlowaliśmy luksusowymi dobrami, zdecydowałam, że potrzebujemy czegoś, co sugerowałoby wysoką klasę i prestiż, a cóż może być w tym wypadku lepsze od korony? Jednocześnie chciałam zachować smoka i wprowadzić jakieś atrybuty pomyślności. A więc wymyśliliśmy szczęśliwego, bawiącego się smoka! Przyjęliśmy za nasze kolory srebrny i purpurowy, gdyż w dialekcie kantońskim brzmią one ngan chee (ngan to srebro, a chee - purpura), co znaczy „pieniądze". Logo firmy Dragon Seed

znak firmowy, który okaże się wyjątkowo niekorzystny. Za przykład może posłużyć logo korporacji Supreme, które przywodzi na myśl złamane pa kua, co ma bardzo niekorzystną wymowę. Dzieje się tak dlatego, że pa kua zawsze symbolizuje obiekt służący ochronie i jest szeroko stosowane przez zwolenników feng shui do odbijania zatrutych strzał i innych niebezpieczeństw, będących przyczyną powstania sha chi. W tym wypadku złamanie sugeruje, że pa kua uległo sile złego chi. LICZBY

WZORY GEOMETRYCZNE I ABSTRAKCYJNE Co się tyczy wzorów geometrycznych i abstrakcyj-

nych, należy zachować niezwykłą ostrożność. Niekiedy,

nie zdając sobie z tego sprawy, można zaprojektować

A teraz kilka uwag na temat liczb. Według Chińczyków, zwłaszcza tych z Hongkongu, niektóre liczby są szczególnie korzystne. Pierwszą pozycję na liście liczb idealnych zajmuje dziewiątka. Dzie-

156

Część V. Feng shui biznesu

więc symbolizuje pełnię niebios i ziemi. Jest to największa cyfra i nieważne, czy będzie to jedna dziewiątka, czy też trzy lub cztery, gdyż dodane cyfry składające się na ich sumę zawsze dadzą dziewięć, co sprawia, że liczba ta pełna jest magicznych treści. Na przykład 9+9 = 18, 1 + 8 zaś daje dziewięć. Dodaj trzy dziewiątki, a dadzą w sumie 27 - suma tych dwóch cyfr zaś znów wyniesie dziewięć. Dickson Poon należy do tych ludzi interesu, którzy odnieśli największe sukcesy. Jego rolls-royce ma numer rejestracyjny 9999, za który, jak mi powiedział, zapłacił milion dolarów. Przez lata śledziłam karierę tego człowieka i widziałam, jak jego powodzenie wciąż rośnie. Rok po roku omijały go kryzysy. Zawsze zdarzało się coś, co ratowało jego majątek przed zjedzeniem przez odsetki bankowe. Kiedy go poznałam, wynajmował piętnaście butików. Dzisiaj jest prezesem Dickson Concepts Limited, firmy obracającej milionami dolarów, do której należą paryski ST Du Pont wraz z całą jego światową siecią butików oraz luksusowy londyński dom towarowy, Harvey Nichols. Nigdy nie zapomnę, co Dickson Poon powiedział mi na temat swego samochodu o numerze rejestracyjnym 9999. Stwierdził, że przyniósł mu on wielkie szczęście i ogromną fortunę. Inne jego samochody, a posiada ich wiele - lamborghini, porsche, corniche'e oraz mercedesy mają tablice rejestracyjne z numerami 928, co stanowi idealną kombinację cyfr, która dosłownie znaczy „niepohamowany, swobodny rozwój i ekspansja". Znaczenie to wynika z brzmienia nazw wymienionych cyfr w dialekcie kantońskim. Najbliższa dziewiątce jest oczywiście ósemka. Niektórzy wierzą, że ma ona nawet wyższą rangę aniżeli dziewiątka. Gdy zestawimy ją z innymi cyframi, okaże się, że liczba 48 jest dobra, gdyż oznacza „dynamiczny rozwój", podobnie 28, gdyż oznacza „swobodny rozwój", 58 zaś nie jest dobra, ponieważ oznacza „brak rozwoju". Trójkę także uważa się za korzystną, gdyż niesie w sobie znaczenie „rozpoczynania na nowo". Nie jest ona jednak tak bardzo pożądana jak ósemka. Według Chińczyków należy za wszelka cenę unikać

12. Fong shui biznesu

157

czwórki, ponieważ dosłownie znaczy „śmierć". Dlatego też powinno się unikać liczby 24, tłumaczonej jako „łatwo pojawiająca się śmierć", a szczególnie 174, która oznacza „wszyscy razem umierają". Znaczenie mają liczby znajdujące się na tablicach rejestracyjnych twojego samochodu, ostatnie cyfry numeru telefonu lub faksu, cyfry w twoim adresie lub ostatnie cyfry numeru twojej karty kredytowej lub konta bankowego. Ludzie biznesu, którzy kierują się feng shui, są zwykle bardzo drobiazgowi, jeśli chodzi o liczby związane z ich interesami. Właśnie z tego powodu większość banków ma na względzie to przeczulenie swych bogatych, chińskich klientów i chętnie zmienia numery, których nie chcą oni zaakceptować. Szczególnie uczynne są w tym względzie przedsiębiorstwa telekomunikacyjne. Malezyjski Telekoms jest jednak znacznie mniej tolerancyjny wobec tego rodzaju uprzedzeń, nazywając je po prostu zabobonami.

158

13. Wnętrza firm

ROZKŁAD BIUR

Część V. Feng shui biznesu

O tym, że dobre feng shui daje określonym przedsiębiorstwom to, co najbardziej pożądane, a więc przewagę w walce z konkurencją, najłatwiej się przekonać, analizując wystrój biur. Odnosi się to przede wszystkim do Hongkongu, gdzie architekci wnętrz znają dokładnie podstawy feng shui. Są oni także przyzwyczajeni do logo, że ich projekty wykonywane na zlecenie międzynarodowych korporacji i banków, które chcą założyć w tym mieście swoje przedstawicielstwa, są uważnie analizowane przez znawców feng shui. Słyszałam, że Rothschild, Ci-tibank, Chase, a nawet „Wall Street Journal" zasięgają rady ekspertów feng shui, gdy w swych azjatyckich przedstawicielstwach dokonują jakichkolwiek reorganizacji i przesunięć wśród pracowników, co zwykle oznacza zmianę aranżacji biur. Feng shui wnętrza zaczyna się od rozplanowania biura, a przede wszystkim od ulokowania i zorientowania biura osoby zarządzającej firmą lub głównego szefa. Może to być prezes, dyrektor, naczelnik lub osoba na podobnym stanowisku. Feng shui jej biura ma ogromny wpływ na powodzenie interesów firmy, którą zarządza. Szef musi siedzieć w najbardziej korzystnym i najlepszym do zarządzania miejscu w całym biurze. Można tu wprowadzić pojęcia władzy i siły, gdyż zgodnie z feng shui dotyczą one rogów najbardziej oddalonych od drzwi wejściowych do siedziby firmy. Usytuowanie biura szefa w rogu po przekątnej od wejścia daje mu najlepszą możliwość kontroli, ułatwia koncentrację i zapewnia powodzenie.

159

13. Wnętrza firm

Nikt nie zakwestionuje jego władzy, a jego decyzje będą przemyślane i sprzyjające powodzeniu firmy. Róg po przekątnej jest także miejscem, w którym znajduje się źródło możliwości największego rozwoju, oraz rejonem, gdzie chi jest zrównoważone. Kiedy w biurach miejsca tego nie zajmuje szef, powodzeniem będzie się cieszyć osoba, która tam pracuje, chociaż Szef powinien siedzieć w rogu biura. niekoniecznie musi się to okazać korzystne dla firmy. Dostęp do ulokowanego w narożniku biurka nie powinien być utrudniony. Biurka stojące bliżej drzwi, zwykle zajmowane przez sekretarki i niższy personel, należy ustawić tak, by nie blokowały przepływu chi. Generalnie oznacza to, że żadne biurko nie powinno zagradzać szefowi drogi do drzwi wejściowych. ZAWSZE SIEDŹ TWARZĄ DO DRZWI Znam bardzo uzdolnioną kobietę, która w prowadzonym przez siebie biurze doradztwa borykała się z niezliczonymi problemami. Z punktu widzenia feng shui było w siedzibie jej firmy kilka niekorzystnych rozwiązań, lecz najpoważniejszym błędem okazało się to, że siedziała tyłem do drzwi. Przez ostatnie dwa lata miała problemy z nieuczciwym personelem, który nieustannie coś robił za jej plecami, podkradał pomysły, klientów, a ostatnio nawet

Zawsze siedź twarzą do drzwi.

pieniądze. Wiele może się dziać za plecami

160

Czgść V. Feng shui biznesu

człowieka, a siedzenie tyłem do drzwi oznacza, że nie potrafimy zapanować nad pojawiającymi się wtedy oszustwami i nieuczciwością. Menedżerowie, którzy mają własne biura, powinni ustawić swe biurko w rogu po przekątnej od drzwi, skąd mogliby ogarnąć wzrokiem całe wejście. Ustaw swe biurko tak, by nie przylegało do żadnej ściany i by w czasie pracy mogło dookoła niego płynąć chi. Ustawiając biurko, powinniśmy też unikać siedzenia plecami do okna. Taka pozycja sugeruje brak wsparcia, brak ochrony pleców. Biura, z których okien rozciąga się atrakcyjny widok, cieszą się wielką popularnością wśród większości menedżerów firm. Mogą się one jednakże stać źródłem niekorzystnych wpływów. Dlatego toż zaleca się dokładną ocenę budynków, konstrukcji i Krajobrazu widocznego z biura. Przez okna może także wpadać oślepiający blask popołudniowego słońca, co nie jest dobrym feng shui. Jeżeli w biuro godzą ostro zakończone narożniki, zaleca się przysłonić ten widok, wieszając w oknach kotary. Podobnie postępuje się w wypadku oślepiającego blasku słońca, chociaż wspaniałą alternatywę stanowi tutaj powieszenie kryształowych kulek rozszczepiających promienie słoneczne na kolory tęczy i tworzących dobre chi. Widok wzgórz w oddali lub przyjemny krajobraz jest bardzo korzystny dla biura. Jeżeli na zewnątrz znajdują się cieki wodne lub bujna roślinność, to przyciągnięcie tych korzystnych symboli za pomocą luster uczyni cuda dla feng shui biura. Ogólny rozkład biura również powinien być wierny zasadom feng shui, dlatego też biurka nigdy nie powinny być usytuowane tak, by Rozkład tego biura jest okropny! Pracownicy siedzą plecami do wejścia, biurka stoją zbyt blisko drzwi, a pomieszczenie jest zbyt małe.

13. Wnętrza firm siedzący przy nich byli zwróceni plecami do wejścia. Jeśli to tylko możliwe, każdy pracownik powinien dobrze widzieć drzwi frontowe. Tak naprawdę człowiek nigdy nie powinien być zwrócony plecami w kierunku drzwi, nawet gdyby miało to być wyjście ewakuacyjne. W przeciwnym razie będzie to najkrótsza droga do utraty harmonii. W biurze pojawią się nieuczciwość i zła atmosfera, a to doprowadzi do uszczypliwości i wielu kłótni. Biurka nie powinny stać zbyt blisko drzwi, gdyż zachęca to do absencji i nieustannego spoglądania na zegarek. Nie jest także zalecane ustawianie biurek w taki sposób, jak ławek w szkolnych salach. Wtedy bowiem przełożony siedzi naprzeciwko swoich pracowników, niejako w konfrontacji z nimi, co wywołuje negatywne wibracje. Kiedy pojawiają się jakiekolwiek problemy związane z brakiem równowagi, feng shui zaleca stosowanie kwiatów, roślin, a nawet kryształów (przycisków do papieru, wazonów), które dzięki swemu charakterowi yin łagodzą nastrój. Najbardziej cenionym układem biurek dla wszystkich pracowników, szczególnie w wypadku małych pomieszczeń, jest typ pa kua. Oznacza to, że biurka ustawiamy po przekątnych, symulując w ten sposób boki pa kua. Taki układ stwarza harmonijne relacje pomiędzy pracownikami i zapewnia powodzenie firmie i jej interesom. Kiedy biurka znajdują się w linii zagrożenia płynącego z prostych korytarzy lub innych niekorzystnych obiektów, jak

161

sterczące rogi, wyeksponowane belki czy drzwi toalety, w rozproszeniu złego chi cuda może zdziałać skorzystanie z żywych roślin. Rośliny chronią przed złym chi, które płynie do biura z korytarza.

162

Część V. Feng shui bi/nesu

Kryształki i dzwonki wietrzne także tutaj są skutecznym środkiem zaradczym, podobnie jak wazony z ciętymi kwiatami, a nawet akwaria ze złotymi rybkami. W rozkładzie sklepów i restauracji najważniejszym ROZKŁAD SKLEPÓW I RESTAURACJI zadaniem dobrego feng shui jest skuteczne przyciąganie klientów i radosne pobrzękiwanie kasy, wskazujące na dobry interes. Dlatego też dla biznesu zorientowanego na klientów priorytetem okazuje się zapraszający wystrój zewnętrzny. Sklep powinien być tak zaaranżowany, by osoby obsługujące klientów były zwrócone twarzą do drzwi. Również produkty należy tak ułożyć, aby były dobrze widoczne, a dzięki temu zachęcały klientów do zakupów. Miejsca sprzedaży detalicznej powinny być dobrze oświetlone, by przyciągnąć do sklepu strumień chi. Zalecane jest także stosowanie wielu luster, ponieważ optycznie pomnażają towary i powiększają przestrzeń, dzięki czemu stwarzają wrażenie dostatku i powodzenia. Właściciele wielu sklepów przekonali się już, że ustawienie akwariów z rybami i małych fontann dobrze wpływa na biznes. Przede wszystkim jednak to właściciele restauracji lubią akwaria, w których trzymają drogie karpie i inne żywe przysmaki. Służy to dwóm celom: poprawia feng shui, które uznaje wodę za korzystny element, oraz pozwala wykazać, że podawane w restauracji ryby i owoce morza są świeże. Właściciele nowoczesnych chińskich restauracji nie przepadają już za czerwonymi i złotymi dekoracjami. Wielu z nich odrzuciło nawet symbol wijącego się smoka, który był tak bardzo popularny w starych restauracjach. W zamian stosuje się teraz delikatne, zgaszone kolory, okrągłe i kwadratowe stoły oraz znacznie ogranicza się liczbę stołów, by poprawić przepływ chi w restauracji.

163

i;i. Wnętrza firm

KASA Jest to najważniejszy element umeblowania każdego sklepu lub restauracji. Jej umiejscowienie może zapewnić wyjątkowe powodzenie lub stać się przyczyną nieszczęścia. Należy ją zatem ustawić ze szczególną pieczołowitością. Wynika to z tego, że lada z kasą jest miejscem, przez które napływają pieniądze. Im korzystniej jest ustawiona, tym więcej pieniędzy przyciągnie. • Po pierwsze - kasjer musi stać za ladą w taki sposób, by dobrze widzieć drzwi wejściowe. Nie trzeba chyba przypominać, że nie może być zwrócony plecami ku drzwiom. Jednakże sama lada kasowa nie powinna być skierowana bezpośrednio ku wejściu, lecz należy ją ustawić w stosunku do niego pod pewnym kątem. • Po drugie - ani kasjer, ani kasa nie powinni znajdować się bezpośrednio pod wyeksponowaną belką stropową, ponieważ może to wywołać problemy i bóle głowy. • Po trzecie - żadne ostre krawędzie lub rogi nie powinny godzić w kasę. Może sprowadzić to nieszczęście i wywołać brak płynności finansowej. Wpływ usytuowania kasy na biznes można wzmocnić na kilka sposobów i wielu ludzi interesu swobodnie korzysta z poniższych wskazań feng shui, które zdają się znakomicie sprawdzać w wielu różnych dziedzinach. POWIEŚ LUSTRO. Bardzo korzystnie jest powiesić lustro obok lub za ladą kasową. Lustro takie działa nie tylko jako element przyciągający, lecz symbolizuje także podwajanie codziennych wpływów. ZAWIEŚ DZWONKI WIETRZNE. Powieszenie dzwonków wietrznych nad kasą sprawia, że chi wzrasta, dzięki czemu dobrze idą interesy. Dzwonki wietrzne zrobione z rurek uznawane są za najkorzystniejsze, ponieważ wytwarzają odpowiednie ilości dobrego chi. POSTAW KRYSZTAŁOWY WAZON. Umieszczenie obok kasy przewiązanego czerwoną wstążką kryształowego wazonu także symbolizuje płynność w biznesie oraz przychylność usatysfakcjonowanych klientów, którzy z pewnością powrócą.

13. Wnętrza firm

ZAWIEŚ BAMBUSOWE FLETY. Niektórzy eksperci feng shui zalecają wieszanie nad kasą bambusowych fletów przewiązanych czerwoną wstążką, gdyż działają one jako przewodnik wznoszącego się chi, co sprawia, że rośnie wsparcie ze strony klientów. Flety muszą być skierowane ku górze, gdyż w przeciwnym razie chi będzie płynąć w dół, wywołując zachwiania w interesach. Oprócz szczegółowych wskazań feng shui względem ZALECENIA OGÓLNE form i lokalizacji budynków, miejsc pracy i rozkładu mebli, równie ważne jest zadbanie o ogólny na strój lokalu sprzyjał tworzeniu się, przepływowi i ruchowi chi. Oznacza to, że pomieszczenia muszą być czyste, cechować się harmonią yin i yang oraz mieć dobre oświetlenie. • Ciemne, źle oświetlone miejsca wywołują zastój i zmęczenie chi, co przynosi niepowodzenie w inte resach. Ważnym aspektem feng shui, któremu nale ży poświęcić szczególną uwagę, jest dobre, lecz nie oślepiające oświetlenie miejsca pracy. • Rejony wilgotne dostarczają dobrej pożywki dla pleśni i są źródłem złowrogiego chi. Wywołuje to problemy i kryzysy, powtarzające się z dużą regularnością. • W miejscach narażonych na dokuczliwy blask popołudniowego słońca gromadzi się niszczycielskie chi, które sprowadza przykrości i niepowodzenia. Jeżeli słońce jest zbyt jaskrawe, można skorzystać z lustrzanych szyb, zasłon lub zawiesić w oknach kryształki. • Brak życia w biurach i lokalach handlowych prowadzi do stagnacji. Zbyt spokojne i chłodne biuro wskazuje na istnienie złych wibracji. Należy wprowadzić do niego życie za pomocą muzyki, komputerów, stukających maszyn do pisania lub ryb pływających w akwarium. Ospałość biura lub sklepu wywołuje stagnację chi, co nie jest korzystne dla powodzenia firmy. Ważne jest też wietrzenie lokali. Nawet odrobina świeżego powietrza może zrobić wiele dobrego, jeśli

idzie o tworzenie chi. Lokale, których ściany pokryte są wilgocią wywołaną pracą urządzeń klimatyzacyjnych, nieustannie wykorzystujących to samo powietrze, również nie służą interesom. • To, co najbardziej wartościowe w każdej firmie (może to być sejf zawierający papiery wartościowe, cenne wyroby ze złota, skarbce bankowe lub biuro menedżera albo szefa korporacji), zawsze powinno znajdować się w rejonie o dobrym chi, to znaczy w miejscu odległym od drzwi wejściowych. • Rośliny w biurach, sklepach lub lokalach, w których prowadzi się interesy, powinno się troskliwie pielęgnować i nie dopuszczać, by marniały, usychały lub więdły, a jeśli tak się dzieje, jest to wskazówka, że chi uległo zastojowi i zostało pozbawione życia. To samo odnosi się do hodowli rybek w biurze. Muszą być one zdrowe, woda zaś dotleniona i czysta. Jeżeli rybki zdychają jedna po drugiej, to nieomylny znak, że zaczyna się źle dziać. • Nigdy nie wolno dopuścić do tego, by w lokalach biurowych panował przykry zapach, gdyż jego obecność wytwarza złe wibracje. Toalety powinny być zatem z dala od głównego biura, aby nie docierały do niego płynące stamtąd zapachy. Resztki przynoszonego do biura jedzenia należy przed wyjściem szczelnie zawinąć, a zarządzający biurem powinien dbać o systematyczne usuwanie odpadków i śmieci. • Ciągi komunikacyjne w miejscu pracy powinny być nie zablokowane i łatwo dostępne. Wszelkie zatory wynikające ze złego ustawienia biurka lub bezmyślnego składowania kartonów i papierów nie sprzyjają ustabilizowanemu przepływowi chi. Stwarza to niesnaski w miejscu pracy. • Wreszcie nierny hałas w lokalu, w którym prowadzi się interesy, wywołany bądź to nazbyt głośną muzyką czy hukiem maszyn z pobliskiej fabryki, bądź - co gorsza - głośnym zachowaniem personelu, wywołuje silne zawirowania chi i jest zły dla feng shui. Rezultatem jest często nerwowość, niska wydajność pracy i brak harmonii wśród personelu.

166____________________________Część V. Feng shui biznesu ZGODNOŚĆ HOROSKOPOWA ______________________ Ponieważ sprawne zarządzanie firmą w dużej mierze zależy od pracowników, niektórzy zwolennicy feng shui sugerują, aby zapewnić zgodność i usprawnić współpracę pomiędzy zatrudnionymi osobami, organizując grupy ludzi o zgodnych horoskopach.

CZĘŚĆ SZÓSTA

Sposoby rozwązywana problemów feng shui

Nagle z niebios spadł deszcz. Z gór spływa woda i wypełnia rzeki oraz jeziora Zapowiada to obfite zbiory.

171

14. Sposoby rozwiązywania ___ problemów feng shui

Do feng shui można podejść na dwa sposoby. Pierwszy z nich jest racjonalny, logiczny i praktyczny. Kiedy żalom pojawia się problem feng shui, racjonalny umysł natychmiast podsuwa wiele środków zaradczych lub rozwiązań. Na przykład jeżeli feng shui głosi, że musimy się strzec przed obiektami wymierzonymi w nasze drzwi frontowe, racjonalnym rozwiązaniem jest próba zasłonięcia takich zagrażających elementów. Rozwiązania proponowane przez mistrzów tej sztuki opierają się na logice, dzięki czemu wydają się przemyślane i oczywiste. Wielu powiedziałoby, że są zgodne ze zdrowym rozsądkiem. Istnieje jednakże drugie podejście do feng shui - mniej racjonalne, które często bliższe jest mistycyzmowi aniżeli zdrowemu rozsądkowi. Kiedy pojawiają się problemy w interesach, specjaliści feng shui mogą po prostu zalecić zmianę ustawienia mebli i - voila! - wszystko znów jest dobrze! Wzywani konsultanci często unikają tłumaczenia swego postępowania. Obcując przez wiele lat z ekspertami feng shui, zauważyłam, że zapytani o wyjaśnienie, dlaczego zastosowali określone rozwiązanie, stają się małomówni. Zamiast rzeczowo odpowiadać na pytanie, wolą stwarzać wrażenie, że kieruje nimi tajemnicza intuicyjna wiedza. Zdecydowanie opowiadam się za pierwszym podejściem. Wierzę i wiem, że jeśli zna się podstawowe wskazania i koncepcje, które składają się na praktykę feng shui, nietrudno ją zrozumieć i stosować. Krótko mówiąc, wolę przemyśleć pewne sprawy. Wolę podchodzić do feng shui jak do nauki. Praktyczne, logiczne podejście do problemów w interesach wymaga oceny metod zarządzania, niekiedy analizy finansów firmy, sprawdzenia ksiąg rachunkowych

172

Część VI. Sposoby rozwiązywania problemów feng shui

i tak dalej. Tak samo jest z feng shui. Jeśli jesteśmy przekonani, że wiele naszych problemów wynika z oddziaływania złowrogich sił, które są wynikiem złego feng shui, możemy spróbować dociec, skąd one pochodzą. A później możemy poczynić odpowiednie kroki, by się z nimi uporać. Wynika z tego, że pojawienie się nieuczciwych pracowników, nieustanny pech, ciągłe zmiany personelu i podobne kłopoty można niekiedy przypisać złemu feng shui biura. Tym, którzy wierzą w feng shui oparte wyłącznie na intuicji, lub tym, których przekonuje pozornie powszechne i skuteczne jego praktykowanie w Hongkongu i Singapurze, a którzy chcą się zapoznać z zalecanymi środkami zaradczymi, chcę raz jeszcze przypomnieć, że feng shui zajmuje się ukierunkowaniem, zrównoważeniem i wzmocnienie m p r z e p ł ywu chi. Właśnie to jest podstawą praktyki feng shui. Wedle założeń teorii przepływu chi, jeśli żyje się w harmonii z własnym otoczeniem, wówczas clii rośnie, wzmacnia się i rozprzestrzenia. Te z kolei usprawnia przepływ chi w naszych ciałach, co w efekcie daje pełnię zdrowia, wielkie szczęście i powodzenie. Krótko mówiąc, wszystko wówczas układa się pomyślnie. Oczywiście rzadko się zdarza, aby otoczenie było idealne. Tylko nielicznym przypada doskonałe siedlisko, w którym wybudują doskonały dom. Gdyby to było łatwe, wszyscy bylibyśmy bogaci jak Krezus i spełnieni jak Budda. Jednakże czymś innym jest dążenie do osiągnięcia możliwie najpełniejszej harmonii. Przecież można znaleźć całkiem niezłą lokalizację dla domu, a dom wybudować tak, by spełniał wymogi feng shui. Gdy zaś okaże się, że trzeba coś przystosować, zmienić lub przerobić, można się odwołać do najróżniejszych antidotów feng shui. Używam określenia „antidota", gdyż taki właśnie charakter mają środki zaradcze feng shui. Używa się ich, by przeciwdziałać specyficznym problemom feng shui. Często korzysta się nie z jednego, lecz z wielu antidotów. Zła lokalizacja, kiepski kształt działki lub budynku,złe

14. Sposoby rozwiązywania problemów feng shui

173

METODA PRZEPŁYWÓW

METODA RÓWNOWAŻENIA

METODA WZMACNIANIA

ich ukierunkowanie względem stron świata, zastoje w przepływach chi i wszystkie inne nieprawidłowości możemy skorygować na różne sposoby. W tym i następnym rozdziale przedstawiam pokrótce najważniejsze antidota wykorzystywane przez zwolenników feng shui. W zależności od stosowanej metody można je podzielić na trzy grupy. Opiera się ona na idei ścieżek, kanałów i kanalików, które pozwalają chi płynąć z ziemi lub z nieba ku badanemu siedlisku lub domowi. W metodzie tej stosuje się wydrążone tyczki, światła lub różnego rodzaju ścieżki. Założeniem jest dotarcie w głąb ziemi, by sięgnąć do chi i wydobyć je na powierzchnię lub by połączyć miejsce o dobrym chi z miejscem, które jest go pozbawione. Metoda przepływów najlepiej sprawdza się w wypadku kompensowania „niekompletnych" kształtów budynków. Jest podstawą feng shui, a polega na wprowadzeniu do otoczenia i krajobrazu harmonii. Domy o nieregularnych kształtach mogą zyskać pewną harmonię dzięki wprowadzeniu zmian architektonicznych czy też skał lub drzew. Równowaga znaczy tyle co symetria, zatem budynki, którym brakuje symetrii, należy przebudować lub skompensować ich mankamenty, wykorzystując elementy, które wprowadzają równowagę do rozkładu domu i jego wymiarów. Zakłada ona wprowadzenie określonych zmian architektonicznych lub zastosowanie elementów albo obiektów, które przynosząc dobre chi, mogą wzmocnić lokalne feng shui. Pomogą one chi płynąć lub rozproszą je,

174

175

Część VI. Sposoby rozwiązywania problemów feng shui

gdy będzie nazbyt silne, a nawet wytworzą chi tam, gdzie go brakuje. W metodzie tej wykorzystuje się światła, fontanny, akwaria, dzwonki, wiatraczki, dzwonki wietrzne, lustra i kryształki, i wiele innych rzeczy pomagających aktywizować przepływy chi w określonych rejonach domu. Metodę tę można połączyć z metodami innych szkół feng shui. Analizując rozkład pokoi według pa kua, przypisujesz narożnikom domu różne sytuacje życiowe, a później odwołujesz się do metody wzmacniania określonej części domu, co wniesie do twojego życia szczęście. Wynika z tego, że metodę wzmacniania można połączyć z metodami feng shui Szkoły Kompasu. Jest to też skuteczny sposób przekonania się, czy takie obiekty, jak dzwonki wietrzne czy rośliny, stosowane dla uaktywnienia jakiejś części domu, pozostają z nią w zgodzie. W feng shui krajobrazu zazwyczaj stosuje się dwie pierwsze metody. Właśnie one zostały opisane w tym rozdziale. W feng shui wnętrz natomiast korzysta się z metody wzmacniania, a stosowane przez jej praktyków antidota przedstawione zostały w następnym rozdziale.

15. Środki zaradcze na problemy ________ płynące z zewnątrz Drzewa, rośliny i krzewy są prawdopodobnie najczęściej stosowanymi i najbardziej skutecznymi remediami DRZEWA I ROŚLINY na złe chi, a co za tym idzie - złe feng shui. Często stosuje się je dla stworzenia równowagi yin i yang, a ponieważ sq obiektami żywymi, mogą wzmocnić feng shui siedliska lub domu. Drzewa bardzo skutecznie odgradzają od zatrutych strzał, szczególnie tych wysyłanych przez proste, ostre drogi, budynki lub inne obiekty. Doskonale także zasłaniają niepożądane i „agresywne" obiekty - jak głazy, których kształty przywołują na myśl niebezpieczne stworzenia lub zwierzęta, armaty, estakady przypominające kosy, ostre i złowrogie krawędzie wysokich budynków, a nawet inne drzewa, które mogą bezpośrednio blokować drzwi frontowe i wytwarzać potężne ilości sha chi. Drzewa posadzone rzędem, przypominając żywopłot, mogą odgrywać rolę naturalnej przegrody i strzec przed złym i nie zrównoważonym chi. W dawnych czasach w wielu wsiach południowo-wschodnich Chin na tyłach domostw zakładano gaje bambusowe. Mieszkańcy domów wybudowanych na zupełnie płaskich terenach często sadzili drzewa, które miały stanowić odpowiednik tradycyjnych ochronnych elementów krajobrazu, jak wzgórza i pasma górskie. Drzewom, które stosuje się w feng shui jako element ochronny, pozwala się rosnąć w sposób naturalny, nie przycina się ich ani nie podwiązuje. Powinny to być drzewa bujnie się rozrastające i najlepiej wiecznie zielone, gdyż symbolizują one obfitość i powodzenie. Poruszane wiatrem zielone liście są zwykle oznaką dobrego feng shui

176

Część VI. Sposoby rozwiązywania problemów feng shui

Ogólna zasada głosi, że drzewa posadzone w pobliżu budynku zawsze dają dobre feng shui, szczególnie wówczas, gdy rosną na jego tyłach. Warto jednakże wiedzieć, że nie powinny one rosnąć zbyt blisko. Jeśli ich gałęzie blokują dostęp światła słonecznego do domu, mieszkańcy cierpią, ponieważ drzewa powstrzymują dopływ chi. Może się też pojawić inny problem. Drzewom i roślinom przypisuje się naturę yin, a kiedy yin dławi światło słoneczne, które ma charakter yang, brak jest równowagi. Należy się tu kierować własnym osądem. Drzewo, które budzi twą sympatię i wydaje ci się piękne, jest korzystne. Jeśli natomiast wydaje ci się uciążliwe, lękasz się go lub całkowicie zasłania słońce, lepiej je ściąć i posadzić nowe. Tak właśnie często dzieje się w tropikach, gdzie drzewa rosną niezwykle szybko i zdarza się, że osiągając ogromne rozmiary, przytłaczają dom, choć posadzono je, by go chroniły. Wreszcie, kiedy drzewa i rośliny wykazują oznaki gnicia, obumierania lub wyglądają, jakby usychały, lepiej je usunąć i zastąpić nowymi. Gnijące lub niszczejące rośliny i drzewa wysyłają trujące chi, które czyni wiele szkody okolicznym mieszkańcom.

Drzewa chronią przed oddziaływaniem wieży znajdującej się po drugie stronie ulicyj

15. Środki zaradcze na problemy płynące z zewnątrz

Drzewa jako ochrona przed porywistymi wiatrami. Kiedy domy są wybudowane na szczytach wzgórz, drzewa sadzi się od strony, z której wieją porywiste wiatry, zapewniając tym sposobem ochronę mieszkańcom. Drzewa jako ochrona przed hałasem. Budynki zlokalizowane w centrach miast i otoczone zewsząd ruchliwymi, hałaśliwymi ulicami pełnymi spalin można osłonić rzędami drzew, które ku pożytkowi mieszkańców potrafią zneutralizować źródło skażenia i hałasu. Drzewa jako ochrona przed skażeniem i wstrętnymi zapachami. Kiedy dom posadowiony jest tuż obok niedrożnego kanału, w którym gromadzą się śmieci, posadzone w odpowiednim miejscu drzewa ochronią mieszkańców przed zatrutym chi wytworzonym przez wstrętne zapachy. Drzewa wykorzystuje się także jako ekran chroniący przed niekorzystnymi wpływami pobliskich cmentarzy. Drzewa jako ochrona przed prostymi drogami „wysyłającymi zatrute chi". Jak widać na poniższym rysunku, w celu uniknięcia złego oddziaływania drogi godzącej w dom, można przesunąć jego wejście bądź posadzić w odpowiednim miejscu szereg drzew lub żywopłot, który da mieszkańcom ochronę na przyszłość. Drzewa jako ochrona przed krzyżami i wieżami kościelnymi. Domy, które są zwrócone w kierunku kościołów lub świątyń, nie pozostają obojętne wobec cierpienia osób biorących udział w pogrzebach i w odprawianych za zmarłych mszach. Wierzy się, że krzy-

177

178

Część VI. Sposoby rozwiązywania problemów feng shui

że źle oddziałują na znajdujące się naprzeciw budynki. Także i w tym wypadku (pokazanym na poprzedniej stronie) drzewa posadzone blisko domu zapewnią mieszkańcom ochronę. • Drzewa jako ochrona przed estakadami, tak powszechnymi w stosowanych obecnie rozwiązaniach komunikacyjnych. Najodpowiedniejsze w tym wypadku są drzewa pokryte bujnym listowiem. Poleca się je jako skuteczną ochronę przed wszelkiego rodzaju niekorzystnymi wpływami złego chi, wytwarzanego przez hałaśliwe ulice. • Drzewa jako ochrona przed krawędziami i ostrymi liniami dachów. Jest to często występująca sytuacja, gdyż wiele budynków ma właśnie takie linie dachów, które - choć to efekt najczęściej nie zamierzony - mogą zagrażać otoczeniu. Kiedy tak się zdarza, idealnym rozwiązaniem okazuje się posadzenie drzew. • Drzewa jako ochrona przed słupami telegraficznymi, masztami linii przesyłowych i wszelkimi obiektami, które mogą godzić we frontowe drzwi. Drzewo rosnące na linii wysyłanych przez nie zatrutych strzał może skutecznie ochronić mieszkańców przed ich oddziaływaniem. • Drzewa można także wykorzystać do zrównoważenia domów i budynków, które pozbawione są narożników, przez co wydają się niekompletne. Sadząc w odpowiednim miejscu drzewo, można sprawić, by pokazaW tym miejscu posadzono drzewo.

15. Środki zaradcze na problemy płynące z zewnątrz____________179

ny tutaj dom wybudowany na planie litery L stal się kompletny. Równoważy to kształt domu. • Drzewo jako ochrona przed innym potężnym drzewem rosnącym bezpośrednio przed drzwiami frontowymi i przytłaczającym dom złym chi. W takiej sytuacji najlepszym rozwiązaniem jest, jak to ukazano tutaj, posadzenie dwóch innych drzew w taki sposób, by razem tworzyły trójkąt skierowany na zewnątrz. Rozprasza to całe niekorzystne chi wysyłane w kierunku domu przez atakujące drzewo. CIEKI I ZBIORNIKI WODNE

Woda w najróżniejszych formach niemal zawsze niesie dobre feng shui. Pomaga osiągnąć powodzenie, ponieważ symbolizuje pieniądze. Należy więc dbać o to, aby woda była czysta, świeża i by płynęła. Zastała i cuchnąca woda jest znacznie gorsza aniżeli zupełny jej brak. Jeśli wybudowałeś w pobliżu domu basen lub sadzawkę i nadal bez przerwy nękają cię nieszczęścia, sprawdź, czy woda jest czysta. W wielu domostwach baseny pływackie wybudowane w przypływie entuzjazmu są później zaniedbywane, gdyż rzadko się z nich korzysta lub dzieci wyjeżdżają na studia za granicę. W takich wypadkach albo rozbierz basen, albo dbaj, aby był czysty. To samo odnosi się do sadzawek z rybami i małych strumyków, które są budowane z wielkim entuzjazmem, lecz z czasem, z powodu braku opieki, stają się brudne, błotniste i zamulone. Jeszcze gorzej, gdy zastała woda nabiera ciemnej barwy. Wywołuje to nieszczęścia i przysparza mieszkańcom problemów w interesach oraz staje się przyczyną braku powodzenia. Wodę można wykorzystać jako środek zaradczy w wypadku, gdy domy i budynki cierpią z powodu niaru obiektów yang. W miastach i miasteczkach, gdzie dominują ciężki beton i cegła, stworzony przez człowieka pieniący się wodospad, basen czy piękna fontanna w otoczeniu roślinności niosą powodzenie i szczęście, ponieważ tworzą harmonię, a tym samym aktywizują szczęśliwe chi. .

180__________Część VI. Sposoby rozwiązywania problemów feng shui

światła basen równoważące basen

15. Środki zaradcze na problemy płynące z zewnątrz____________181

JMk drzewo równoważące basen

Nieproporcjonalnie duży basen zrównoważony został drzewem posadzonym po drugiej stronic domu. Światła z tyłu kompensują z kolei zbyt bliskie domu położenie basenu.

Należy się jednak upewnić, że te „obiekty wodne" nie są zbyt duże ani nie znajdują się zbyt blisko budynku. Z powodu niaru clii o charakterze yin może to wywołać dysharmonię, a co za tym idzie, przytłumić powodzenie i szczęście mieszkańców. Pamiętaj, że jeżeli masz taki problem, możesz go rozwiązać na wiele różnych sposobów. Jeżeli basen jest zbyt duży, po każdej jego stronie posadź drzewo, by „poszerzyć rejon domu". Jeżeli basen znajduje się zbyt blisko domu, można poprowadzić od basenu do domu nawet przesadnie krętą ścieżkę, by tym sposobem zwiększyć dystans, lub można zainstalować lampy w dwóch narożnikach domu lub budynku, co wydaje się jeszcze łatwiejsze. W każdym zaś wypadku światła na rogach działki, na której usytuowano dom lub budynek, zawsze zapewniają dobre feng shui, gdyż wprowadzają równowagę. • Fontanny pozwalają skompensować niar elementów yang występujących w otoczeniu. Jeżeli fontanna otoczona jest roślinami, wywołuje, ku pożytkowi mieszkańców, dobre wibracje chi. • Baseny uformowane w laki sposób, że pozwalają wodzie „obejmować" dom, niosą powodzenie i są wspaniałą pomocą dla tych, którzy narzekają nn brak „przynoszącego pieniądze chi".

ŚWIATŁA Jednym z najskuteczniejszych środków zaradczych polecanych przez ekspertów feng shui są światła. Ulokowane w odpowiednich miejscach lampy i reflektory czynią cuda, zapewniając szczęście mieszkańcom. Zainstalowanie świateł w rogach posesji jest najlepszym sposobem poradzenia sobie z nieregularnym kształtem działki lub budynku. Światła można także wykorzystać do zrównoważenia domów wielopoziomowych. Działanie świateł polega na „podnoszeniu chi w kierunku niebios", a raczej na „zachęcaniu" go do wznoszenia się. Dlatego, aby wzmocnić szczęście domu, zwolennicy feng shui instalują dwa światła z przodu budynku, po jednym na k;r/.tlym rogu oraz jedno pośrodku, na jego tyłach. Dzięki temu można skorygować każdy błąd w usytuowaniu domu, ponieważ światła zapewnią potrzebną mieszkańcom równowagę. Światła, które mają służyć wzmocnieniu feng shui domu, powinno się umieszczać na wysokości kalenicy. • Światła zapewniają równowagę mieszkańcom, których dom jest wybudowany albo zbyt blisko, albo zbyt daleko od wejścia na posesję. Gdy dom nie jest usytuowany w centrum działki, zainstalowanie świateł natychmiast poprawia sytuację.

Światło na działce o nieregularnym kształcie.

182

Część VI. Sposoby rozwiązywania problemów fong shui

• Światła'można wykorzystać do „zrównoważenia" działki o niekompletnych kształtach, tak jak w wypadku działki w kształcie litery L. W takiej sytuacji zainstaluj światło na rogu i skieruj je na brakujący fragment. Tę samą metodę można zastosować dla domu na planie w kształcie litery L. Zwykle odradza się budowę i zasiedlenie takich domów, jednakże dla osób, które już je zamieszkują, postawienie słupa z lampą stanowi dobre rozwiązanie. Wszelkie inne nieregularne kształty działek można poprawić, umieszczając latarnie z tyłu domu. • Światła można wykorzystać do rozwiązywania problemów, jakich przysparzają wąskie ścieżki. Zainstalowanie wzdłuż nich lamp spotęguje powodzenie mieszkańców. Jeżeli na jakimś odcinku ścieżka zwęża się, ustaw tam latarnię. • Światła mogą także posłużyć do skorygowania złego usytuowania zbiorników wodnych. Ukazana tutaj sadzawka, choć ma korzystny kształt nerki, jest usytuowana źle, bo na tyłach domu. Taka konfiguracja nie przynosi powodzenia, a nawet sprawia, że powodzenie odpływa. By naprawić tę sytuację, zainstaluj dwa reflektory w dwóch rogach frontu domu.

Światła z przodu domu korygują złe usytuowanie

15. Środki zaradcze na problemy płynące z zewnątrz_________________183

__________________________ ZWIERCIADŁO PA KUA Ośmiokątne zwierciadło pa kua jest jednym z najpotężniejszych antidotów chroniących domostwa przed złowrogim chi wytwarzanym przez zewnętrzne obiekty, na które nie możemy mieć wpływu. Jest ono także jednym z najbardziej tajemniczych symboli stosowanych w praktyce feng shui. Zwierciadło pa kua bez trudu można kupić w chińskich świątyniach lub sklepach handlujących dewocjonaliami związanymi z praktykami taoistycznymi i buddyjskimi. Nie zaleca się jednak stosowania pa kua bez uprzedniego zasięgnięcia porady świątynnego kapłana lub mnicha, gdyż jak wierzą Chińczycy, musi być ono najpierw pobłogosławione. Kapłan, odśpiewując odpowiednie mantry, nada mu taką moc, by strzegło przed złymi wpływami. Historię śmierci Bruce'a Lee w Hongkongu wiąże się z pa kua. Podobno Bruce Lee, nazywając siebie Małym Smokiem, rozdrażnił dziewięć smoków Kowloonu. Gdy się o tym dowiedział, dla obrony zainstalował na rosnącym w pobliżu domu drzewie zwierciadło pa kua. Jednakże w czasie tajfunu (niewątpliwie wywołanego przez smoki) pa kua strącił wiatr, a to dlatego, że wcześniej nie zostało pobłogosławione. Nie miało mocy, która mogłaby się przeciwstawić złości smoków. W taki oto sposób zginął Bruce Lee. Kiedy po raz pierwszy przybyłam do Hongkongu, zamieszkałam w apartamencie na Peak, skąd rozciągał się wspaniały widok na port, ale przed moimi oknami wznosił się słynny okrągły budynek Hopewell Centre. Mówiono o nim, że jest źródłem złego feng shui dla wszystkiego, co go otacza, ponieważ wygląda jak laseczka kadzidła palonego w świątyniach. Polecono mi powieszenie zwierciadła pa kua, które miało mnie ochronić przed emanującym z niego złym chi. Wielokrotnie ponawiałam próbę zamocowania pa kua, lecz za każdym razem odpadało, co świadczyło o tym, że znak nie ma wystarczającej mocy. Co gorsza, zawsze wtedy zapadałam na zdrowiu. Wreszcie miejscowy mistrz feng shui zalecił powieszenie nie jednego, lecz trzech, godziwej wielkości, zwier-

184

Część VI. Sposoby rozwiązywania problemów feng shui

ciadeł pa kua, po jednym na każdym z trzech okien wychodzących na ten budynek. Pa kua zostały też pobłogosławione w słynnej świątyni Wong Thye Sin w Kowlooriie. Dopiero wtedy zwierciadła przestały odpadać. Dlatego nie zalecam stosowania zwierciadeł pa kua, chyba że twoim domem zajmie się najpierw ekspert feng shui. Zwierciadło pa kua uznaje się za bardzo silne antidotum na zatrute strzały, lecz gdy stosuje się je w niewłaściwy sposób, ono samo może się stać źródłem zagrożenia. Dzieje się tak dlatego, że pa kua, które swą moc czerpie z narysowanych na nim ośmiu trygramów, wysyła określone wibracje, które - nieodpowiednio zogniskowane - mogą przynieść więcej szkody niż pożytku. Najbardziej drastycznym sposobem poprawy złego usy-

ZMIANA ORIENTACJI DRZWI tuowania drzwi frontowych jest po prostu jego zmiana. Niekiedy może to być jedyna możliwość uporania się ze złowrogimi siłami zatrutych strzał wysyłanych przez wspomniane wcześniej obiekty. Czasami konieczność laka może wynikać z tr"/?, że zorientowanie drzwi frontowych nie współgra z kierunkami geograficznymi korzystnymi dla głowy rodziny (sięgnij po inną moją książkę, Feng shui Szkoły Kompasu). Jeżeli stwierdzono, żo przyczyną nieustających nieszczęść są zatrute strzały, należy tak zmienić usytuowanie drzwi frontowych, aby wychodziły na inną stronę aniżeli ta, z której pojawiło się zagrożenie. Być może najsłynniejszym przykładem zastosowania tej metody jest historia singapurskiego hotelu Hyatt, mieszczącego się przy Scotts Road. Gdy tylko zmieniono rozmieszczenie wszystkich drzwi prowadzących do hotelu, Hyatt znów zaczął być dochodowy i do dziś świetnie prosperuje.

16. Środki zaradcze feng shui wnętrz

185

16. Środki zaradcze feng shui wnętrz

Ponieważ na całym świecie coraz modniejsze i powszechniejsze stają się mieszkania w blokach i kompleksach mieszkaniowych, rośnie zainteresowanie feng shui wnętrz. Nowej wymowy nabrało projektowanie pokoi, kolorystyka oraz stosowanie obiektów wzmacniających chi. Ważną częścią feng shui wnętrz stało się także całościowe projektowanie biur. W poprzednich rozdziałach szczegółowo omówiłam wiele aspektów feng shui, które należy uwzględnić, gdy analizuje się uk'ad pokoi, kształty i lokalizację ważnych stref przeznaczonych dla głowy rodziny lub właściciela interesu. Nawet jeśli nie jesteś głową rodziny lub szefem czy właścicielem firmy, praktyka, którą nazywam defen-

sywnym feng shui, działać może wyłącznie na twoją korzyść. Najlepiej, jeśli czytelnik w pełni decyduje o feng shui swego domu i biura, w rzeczywistości jednak niestety nie zawsze tak jest. Często pokój, dom lub biuro są nam przydzielane i stajemy przed faktem dokonanym. Czasami po prostu nie jesteśmy wystarczająco zamożni, by pozwolić sobie na luksus bycia wybrednym lub kapryśnym. Niemniej jednak radzę, by robić, co w naszej mocy! Poświęćmy więc szczególną uwagę temu, co w feng shui zwie się „strefami zagrożenia". W rozdziale tym przedstawiam także kilka sposobów wzmacniania chi domu i biura. Środki zaradcze feng shui wnętrz zwykle rozpraszają złe chi, a często, dzięki intensyfikacji przepływu chi przez dom, wzmacniają szczęście.

186

Część VI. Sposoby rozwiązywania problemów feng shui

Sposoby te, stosowane z właściwym zrozumieniem filozofii feng shui, pozwalają likwidować zaburzenia harmonii w domu lub biurze oraz tak pobudzić powstawanie i przepływ chi, by działało ono na korzyść człowieka.

16. Środki zaradcze feng shui wnętrz

187

bójczego chi wysyłanego przez proslą drogę lub krawędź dachu godzącą w czyjś pokój lub dom. Jednocześnie cudowny, bambusowy flet staje się drogą dla chi, które płynie bez przeszkód, omijając ciężkie, wiszące pod sufitem belki, rozpraszając ich przytłaczające oddziaływanie.

ŚWIATŁA I PRZEDMIOTY ODBIJAJĄCE ŚWIATŁO OSIEM ŚRODKÓW ZARADCZYCH Na podstawie mojej wieloletniej praktyki feng shui wyróżniam osiem kategorii środków zaradczych. Są to: • Światła i przedmioty odbijające światło. Do tej kategorii należą: światła, lustra, przedmioty z litego kryształu i kryształowe kulki. • Obiekty żywe lub sprawiające wrażenie żywych. Należą do nich: rośliny, akwaria z rybkami, małe żółwie lub obrazy czy figurki tego wszystkiego. • Obiekty wydające przyjemne dźwięki, takie jak: pobrzękujące przy każdym powiewie dzwonki wietrzne, dzwonki wszelkich kształtów i rozmiarów, gongi i cymbały. • Obiekty, dla których charakterystyczny jest ruch kolisty. Kategoria ta obejmuje przyjemne dla oka mobile, wiatraki, drzwi obrotowe, miniaturowe fontanny, jak również wentylatory - sufitowe lub przenośne. • Ciężkie obiekty mające cechy yang, takie jak głazy i rzeźby. • Urządzenia elektroniczne, które stwarzają wrażenie obecności życia i generują dźwięki, takie jak: gramofony, magnetofony, radia i telewizory. • Długie i wydrążone przedmioty, takie jak: flely- najlepiej bambusowe - i nowoczesne dzwonki wietrzne wykonane z rur. • Kolory stosowane w harmonijnym układzie zgodnym z chińską koncepcją żywiołów. Każda z wymienionych rzeczy lub dowolna ich kombinacja ma niepowtarzalne właściwości, które'sprawiają, że są one skuteczne bądź to w zwalczaniu zlowro-giego

chi, bądź to w tworzeniu dobrego chi. Dlatego też obrotowe drzwi lub wiatrak mają moc rozpraszania za-

Do kategorii tej należą: światła, lustra, przedmioty z kryształu i kryształowe kulki. ŚWIATŁA to: lampy z abażurami, reflektory, kryształowe żyrandole i inne formy oświetlenia. Skorzystaj z nich, by ożywić mroczne zakątki pomieszczeń, dodać wnętrzom stabilności i stworzyć w nich przyjemny nastrój. Światła okazują się też przydatne do ozdobienia tych stref pokoju, mieszkania czy biura, które odpowiadają sytuacji życiowej symbolizującej to, co chcemy wzmocnić. Powróćmy do ostatniej części trzeciego rozdziału, w którym opisałam osiem sytuacji życiowych pa kua. Nanieś osiem sytuacji życiowych na diagram z rozkładem twego domu lub biura i zdecyduj, którą z jego części chcesz wzmocnić lub ożywić. Dla wygody w powyższym diagramie przedstawiłam pa kua podzielone na osiem stref. A oto odpowiadające im sytuacje życiowe: • POŁUDNIE symbolizuje SŁAWĘ, UZNANIE, SZACUNEK. • PÓŁNOC symbolizuje KARIERĘ, PRACĘ, MOŻLIWOŚCI ROZWOJU. • ZACHÓD symbolizuje DZIECI, POTOMSTWO, SYNÓW. • WSCHÓD symbolizuje ZWIĄZKI RODZINNE. • POŁUDNIOWY WSCHÓD symbolizuje DOSTATEK, PIENIĄDZE, POWODZENIE, ZYSK. • POŁUDNIOWY ZACHÓD symbolizuje PERSPEKTYWĘ MAŁŻEŃSTWA, SZCZĘŚCIE. • PÓŁNOCNY WSCHÓD symbolizuje WYCHOWANIE, STUDIA I WIEDZĘ. • PÓŁNOCNY ZACHÓD symbolizuje DORADCÓW I POMOCNYCH LUDZI.

188

Część VI. Sposoby rozwiązywania problemów feng shui

Południe

Jeśli chcesz

bardzo ci zależy na pobudzeniu określonej strefy, możesz użyć więcej niż jednego środka. Jednakże jedną z najpotężniejszych metod jest zainstalowanie jasnego światła. Ponieważ sama jestem trochę zachłanna, systematycznie aktywizuję każdy rejon we wszystkich pokojach w moim domu. Ponadto staram się korzystać tylko z niektórych toalet i zadbaToalety w strefie małżeństwa lub dostatku mogq wypłukać całe szczęście przypisane, danemu rogowi, W dawnych Chinach z\vy\de w domach nie było toalet

pobudzić strefę mał żeństwa, ustal, która część twojego domu znajduje się od południowego zachodu. Właśnie ona reprezentuje twoje perspektywy małżeńskie. Mo żesz ją wzmacniać, najpierw jednak upewnij się, że nie ma tam toalety, gdyż twoje nadzieje związane z mał żeństwem zostaną „spłukane". Powinieneś wzmocnić tę część domu za pomocą pięknych, kryształowych żyrandoli, pamiętając jednak, aby światło paliło się przez całą noc. Jeżeli nie stać cię na żyrandol, zainstaluj reflektory lub Północ lampę z pięknym, jasnym abażurem. Możesz też tam umieścić naturalii} kryształ, by reprezentował żywioł ziemi, lub powiesić ; ymbole małżeństwa albo miłości. Skutecznymi stymulatorami mogą być obrazy przedstawiające papużki chińskie, sploty małżeńskie wykonane z czerwonego sznurka, które okazują się szczególnie skuteczne w wypadku osób chcących nieco ożywić swe nudne życie towarzyskie, czy wreszcie symbol podwójnego szczęścia. Tak samo, korzystając z tej metody, możesz wzmocnić rejony: doradców, rodziny, dostatku, kariery, sławy, dzieci lub wiedzy. Wszystkie części domu można obudzić lub zasilić równinż wieloma innymi „wzmacniaczami" feng shui, które po kolei omówimy. Niekiedy, jeśli

189

190

16. Środki zaradcze feng shui wnętrz

łam o to, by żadna z nich nie znalazła się ani w strefie dzieci, ani w strefie dostatku, gdyż wysoko cenię te aspekty mego życia. LUSTRA są niezwykłym „superśrodkiem" pomocnym w wielu kłopotliwych, z punktu widzenia feng shui, sytuacjach. Lustra mogą odbić

niemalże wszystko, co wywołuje problemy - zarówno prostą drogę, jak i stertę śmieci. Po prostu wieszamy zwykłe lustro tak, by chroniło dom, odbijając atakujące obiekty, choć najskuteczniejsze jest chińskie zwierciadło z ośmiobocznym pa kua. Lustra pełniące funkcję ochronną mogą mieć dowolne rozmiary i nawet małe lusterka służą magii feng shui. Istnieje wiele innych zastosowań luster w domu czy też w biurze. Zazwyczaj im większe lustro, tym lepiej. Powinno ono być jedną dużą taflą, a nie składać się z lustrzanych płytek. Jako elementy wzornictwa są one niekorzystne, gdyż wykazują tendencję do zniekształcania odbicia, co wywołuje złe chi. Lustra powinny być umocowane w taki sposób, by nie „cięły" ani nóg, ani głów mieszkańców. Ma to niekorzystny wpływ na ich zdrowie i z tego powodu jest zdecydowanie odradzane. Wieszając lustra, należy mieć na uwadze wzrost mieszkańców. Zaleca się lustra sięgające aż do podłogi. W feng shui za korzystne uznaje się wieszanie luster w określonych pomieszczeniach, takich jak na przykład jadalnia, na dwóch sąsiednich ścianach, gdyż „pomnażają" pożywienie, a co za tym idzie - fortunę rodziny. Wieszając lustra w taki sposób, ideę „pomnażania" można przenieść na dowolną strefę domu. Zauważ, że wiele restauracji i barów ma całe lustrzane ściany, co symbolizuje pomnożenie liczby klientów! Bardzo popularną praktyką jest mocowanie luster w taki sposób, by odbijały kasę. W tym wypadku chodzi o symboliczne pomnażanie dochodów firmy. Zwykle w lokalu handlowym kasę umieszcza się w pobliżu wejścia. Zawieś lustro tak, by odbijało tylko kasę, nie zaś drzwi wejściowe. Jest to ulubiona metoda chińskich sklepikarzy na całym świecie. Gdy następnym razem wejdziesz do chińskiej restauracji, zwróć uwagę na te właśnie elementy feng shui!

Część VI. Sposoby rozwiązywania problemów feng shui

191 16. Środki zaradcze feng shui wnętrz

Za wie szo ne w pob liżu okn a prz edm ioty z oszl ifo waneg o krys ztał u chw ytaj ą świ atlo shn ecz ne i two rzą w don ni tęcz ę. Bar dzo kor zyst ne roz wią zani e!

tra sięgające od podłogi do sufitu yciqgajq do pokoju widok wody. dzo korzystne rozwiqzanie!

Lustra są także doskonałym rozwiązaniem dla pokoi o nieregularnych kształtach, gdyż umieszczenie lustra na wystającej ścianie nadaje jej głębi i stwarza złudzenie większej przestrzeni. Lustra mogą powiększyć zbyt ciasny pokój, hol wejściowy lub poszerzyć zbyt wąski korytarz. Uznaje się za korzystne wieszanie ich na sufitach gabinetów i biur, gdyż symbolizuje to „sięganie w górę". Kiedy w domu lub w miejscu pracy mamy do czynienia z niosącymi zagrożenie filarami, które we wszystkich kierunkach wysyłają zabójcze chi, obudowanie ich lustrami rozproszy całe śmiercionośne chi i zmieni na dobre feng shui tego odpychającego obiektu. Żadnych wątpliwości nie wzbudza stosowanie luster w celu przyciągnięcia do domu każdego widoku, który reprezentuje dobre feng shui. Może to być widok wody, rzeki, strumienia, basenu, fontanny lub łagodnie pofałdowanych wzgórz odpowiadających smokowi. Odbijając piękny widok, lustro symbolicznie przyciąga do domu dobre chi z jego otoczenia.

YSZTAŁY __________________________________

Piękno i siła wykonanych przez człowieka kryształowych wazonów, przycisków do papieru, kieliszków i przedmiotów dekoracyjnych sprawiają, że są one niezwykle popularnymi prezentami. Feng shui niemal każdego pokoju można poprawić dzięki wstawieniu kryształowego przedmiotu, a kiedy połączy się go ze

w wypadku żyrandoli, niezwykle silnie wspomoże to przepływ dobrego chi. światłem, jak wazy ze świeżymi kwiatami Kryształowe również dostarczają doskonałego zdrowego chi, a leżące na biurku kryształowe przyciski do przyciągają dobre wibracje. Warto wspomnieć, że kryształowe kulki o wielopłaszczyznowym szlifie, podobne do kryształków, z jakich zbudowane są żyrandole, doskonale wzmacniają feng shui, szczególnie gdy powiesi się je w słonecznym oknie. Szlifowane kryształy rozszczepiają promienie ne, dając refleksy w kolorach tęczy. Przemieniają płynące ze światła słonecznego mocne yang w niosące przychylny los chi, które wypełnia cały pokój, rozpraszając dominujące Szlifowane kryształy powieszone na belkach wych sprawiają, że chi się wznosi, a umieszczone w stwarzającym zagrożenie przejściu (na przykład troje drzwi w jednej osi) rozpraszają złowrogie chi. W ostatnich latach do wzmocnienia feng shui używa się także naturalnych kryształów górskich, które się tnie, by nadać im kształt obelisków, piramid i sze-ściobocznych „różdżek". Powinno się je umieszczać w odpowiadających żywiołowi ziemi rogach lub pokoju lub domu, to znaczy w sektorach południowo--zachodnim lub północnowschodnim. Niektórzy zwolennicy feng shui umieszczają także kryształy na swych rodzinnych ołtarzach, wierząc, że mają one moc pomnażania błogosławieństw otrzymywanych od Buddy i bogini Kuan Jin. To rytualne stosowanie kryształów dziej dotyczy życia duchowego aniżeli wierzeń feng shui.

192

Część VI. Sposoby rozwiązywania problemów feng shui

OBIEKTY ŻYWE Do tej kategorii należą rośliny i ryby. ŻYWE ROŚLINY zawsze świadczą o dobrym feng shui, szczególnie kiedy wyglądają na zdrowe, silne i są soczyście zielone. Rośliny, które dobrze się rozwijają w dowolnym rejonie twojego ogrodu, wewnątrz domu lub biura, są idealnymi wskaźnikami obecności zdrowego chi. Wynika z tego, że jeśli rośliny z jakiegokolwiek powodu chorują, gniją lub więdną, koniecznie trzeba natychmiast coś z tym zrobić. Należy poszukać powodów tego stanu rzeczy, a może wystarczy jedynie przestawić rośliny lub je nawieźć. Niezdrowo wyglądające liście i gnijące gałązki są najpewniejszą oznaką złego chi. Rośliny usychające lub gubiące liście także są symbolem śmierci i dlatngo należy ich unikać. Z tego powodu niezwykle popularne stały się obecnie sztuczne drzewka, rośliny, a nawet kwiaty, szczególnie te wysokiej jakości, importowane z Filipin i Tajlandii, których wykonane z jedwabiu listki starannie mocuje się do naturalnych łodyżek i gałęzi pokrytych korą, tak by przypominały żywe rośliny. Sztuczne rośliny oddziałują równie dobrze jak żywe, a dodatkowo mają tę przewagę, że nie wymagają opieki i uwagi. Rośliny są niezawodnymi środkami wzmacniania feng shui, gdyż symbolizują życie, naturę i rozwój. Mają zdolność wprowadzania życiodajnego chi do domów i biur, a gdy postawi się je przy wejściach, przyciągają strumień chi niosący powodzenie. Skutecznie przywracają też równowagę zaburzoną wszelkimi narożnikami, filarami, wolno stojącymi słupami konstrukcyjnymi i ostrymi krawędziami. Rysunek ukazuje, jak pomysłowo wykorzystać roślinę, by ukryć

16. Środki zaradcze feng shui wnętrz

193

ostrą krawędź narożnego filaru. W dodatku żywe rośliny, wesołe, świeże kwiaty cięte lub nawet sztuczne skutecznie rozszerzają strumień silnego chi płynącego przez pokoje. Po-

RYBY I ŻÓŁWIE

wszechny na całym świecie zwyczaj przysyłania kwiatów chorym przyjaciołom, by ich rozweselić, jest według feng shui dobrą praktyką, ponieważ kwiaty rzeczywiście przyciągają zdrowe, żywotne chi. Feng shui usilnie nakłania do tego, by trzymać w domach i biurach świeże kwiaty o jasnych kolorach. Kwiaty są szczególnie przydatne do aktywizowania stref rodziny i doradców w układzie sytuacji życiowych według pa kua. Jeżeli chcesz harmonii pomiędzy domownikami, ustaw duży bukiet kwiatów w tej części pokoju lub domu, która odpowiada strefie rodziny, gdy zaś chcesz uzyskać pomoc lub wsparcie ważnych osób, zrób to w strefie pomocnych ludzi i doradców. Podobnie jak rośliny, symbolizują życie. Jeśli są zdrowe, żywotne i dobrze się czują w domu, uznaje się je za świetne stymulatory feng shui. Miniaturowe żółwiki są szczególnie popularne w wielu chińskich domach, gdyż stworzenia te w kulturze Chin mają specjalne miejsce. Żółw symbolizuje bowiem długie życie i ogromne szczęście. Charakterystyczne, że ryby i żółwie są stworzeniami wodnymi, a woda jest wielkim symbolem powodzenia. Omówiliśmy już jej wspaniałe właściwości feng shui (we wszystkich jej formach i konfiguracjach) oraz jak bardzo może być przydatna do wzmacniania feng shui domu lub miejsca pracy. Jeśli w ogrodzie lub w domu masz sadzawkę, nie wzbraniaj się przed trzymaniem w niej ryb lub żółwi. Jeśli chcesz, możesz też uprawiać lilie wodne lub lotosy (jeśli to możliwe). Te dwa kwiaty są korzystnymi symbolami oznaczającymi szczęście i powodzenie. Kiedy nie można mieć widoku wody ani wybudować stawu w ogrodzie, feng shui zaleca korzystanie z akwariów i kulistych waz z rybami. W Hongkongu są one bardzo rozpowszechnione. Możesz też podjąć próbę wyszukania najważniejszej dla feng shui ryby – arrowany!

194

Część VI. Sposoby rozwiązywania problemów feng shui

Oprócz dostatku ryba symbolizuje też sukcesy na egzaminach i w karierze zawodowej. Jedna z chińskich legend mówi, że karp płynie pod prąd w górę rzeki, a gdy dociera do Złotych Wrót, przeskakuje przez nie i przemienia się w niebiańskiego smoka. Obrazuje to przejście przez egzaminy na dworze cesarskim i rozpoczęcie pełnego dostatków i sukcesów życia cesarskiego urzędnika. Ryba symbolizuje więc zdobywanie, zatem obrazki i figurki rybaków są popularnymi sposobami przedstawiania osiągnięć i zwycięstw. Bez trudu odnajdziemy je w chińskich domach, a na chińskich kartkach noworocznych widuje się wiele ryb i rybaków. Hodowanie rybek w akwariach z filtrem powietrza stymuluje powstawanie chi. Pływające ryby pobudzają żywotność i aktywność i są wskaźnikami sukcesów w handlu i biznesie. W Hongkongu mistrzowie feng shui zalecają hodowanie złotych rybek. Szczególnie wskazane jest posiadanie ośmiu rybek w kolorze złotym lub czerwonym oraz jednej czarnej, co w sumie daje dziewięć - największą liczbę. Osiem złotych rybek symbolizuje rozwój, podczas gdy jedna czarna - ochronę. Chińczycy wierzą, że kiedy nieszczęście nawiedza dom lub biuro, ryby „absorbując" wszelkie przeciwności losu, chronią mieszkańców lub pracowników. Kiedy zdycha czarna rybka, oznacza to, że udało się uniknąć wypadku lub dramatycznego wydarzenia. W Malezji i Singapurze popularnym hobby jest hodowanie drogiego japońskiego karpia zwanego koi, a wielu potentatów biznesu zrobi wszystko, by zdobyć złote lub czerwone arrowany. Są to pełne wdzięku „ryby-smoki", znane także jako „ryby feng shui". Zazwyczaj mają srebrzyste łuski, a ich naturalnym środowiskiem są głębokie rzeki śródlądowe Pahangu i części Indonezji. Jeśli zamierzasz hodować złote rybki ze względu na feng shui, zaleca się, abyś miał ich dziewięć, osiem w kolorze złotym lub czerwonym i jedną czarną; zapewnia to szczęście i jednocześnie daje ochronę.

16. Środki zaradcze feng shui wnętrz

195

Wierzy się, że arrowana zmienia kolor na czerwony lub złoty, kiedy jej właściciela spotka wielka pomyślność. Efektem tego są niebotyczne ceny tych ryb. Zwykle hoduje się je pojedynczo bądź po pięć lub dziewięć. Sama w holu mego domu hodowałam pięć arrowan, które rosnąc, stawały się różowe. Kiedy wyjeżdżałam z Hongkongu, by powrócić do Malezji, wypuściłam je do Basenu Stanleya. ŻÓŁWIE także uważane są za symbol szczęścia. Wierzy się, że trygramy i heksagramy / Ching zostały odczytane po raz pierwszy przez cesarza Fu Hsi (twórcę / Ching) ze skorupy żółwia morskiego. Żółwie wodne są miniaturami żółwi morskich i symbolizują mądrość oraz stabilność. Hodowanie ich obrazuje stały i stabilny rozwój oraz rosnące bogactwo domu. Najlepiej, jeśli akwaria, sadzawki z rybami i baseniki z żółwiami znajdują się w tej części domu lub biura, która w układzie życiowych sytuacji pa kua reprezentuje dostatek. Umieszczenie ich w strefie bogactwa wznosi chi, co wspiera pomyślność i zapewnia powodzenie finansowe pracownikom i mieszkańcom. PRZEDMIOTY WYDAJĄCE PRZYJEMNE DŹWIĘKI Do kategorii tej zalicza się: dzwonki wietrzne, gongi i dzwoneczki. DZWONKI WIETRZNE należą do najbardziej wdzięcznych i popularnych środków zaradczych feng shui. Występują różne ich typy wykonane z metalu, bambusa lub drzewa. Wiesza się je w przejściach i długich korytarzach oraz w wejściach, dzięki czemu dźwięczą przy każdym ruchu powietrza. Najbardziej popularne są niedrogie dzwonki, zrobione z lekkich złoconych blaszek, jakie znaleźć można w chińskich domach handlowych i świątyniach. Z punktu widzenia feng shui są bardzo skutecznymi środkami, ponieważ w powiewach wiatru, kiedy delikatnie się poruszają, dźwięcznie pobrzękują. Powieś je na stwarzających zagrożenie belkach sufitowych lub w drzwiach, by rozproszyć złowrogie chi. Dzwonki wietrz-

196__________Część VI. Sposoby rozwiązywania problemów feng shui

ne są dobrym środkiem zaradczym na takie tabu feng shui, jak troje drzwi w jednym rzędzie, drzwi różnej wielkości lub zbyt wiele drzwi wychodzących na korytarz. Dzwonki są czymś więcej aniżeli tylko znaczącymi środkami zaradczymi służącymi rozwiązywaniu problemów. Ich pobrzękiwanie symbolizuje chwytanie chi niesionego przez wiatr i zatrzymywanie go, co zapewnia mieszkańcom szczęście. Wykonane z miedzianych lub bambusowych rurek, obrazują wznoszące się chi. Pustka wewnątrz rurki umożliwia chi płynne wznoszenie się, co przyciąga szczęście. GONGI I DZWONECZKI

Symbolizują ważne zdnrzenia i szczęśliwe okoliczności. Ich obecność w domu i w biurze mówi o nadejściu dobrych wieści. W dawnych czasach dzwonki i dzwony wieszano w wejściach do domów lub na szczytach wież strażniczych, by ostrzegały mieszkańców przed niebezpieczeństwem. Z tego powodu kojarzą się z ochroną. Wieszając dzwonek przed wejściem, domownicy są przeświadczeni, że zawsze zostaną uprzedzeni o każdym grożącym im kryzysie czy katastrofie, co pozwoli im się uzbroić przeciwko nim. We współczesnym feng shui dzwoneczki nie są używane tak często jak dzwonki wietrzne. Biznesmeni stawiają niekiedy symboliczny gong w swoich jadalniach. W Hongkongu, w wielu domach należących do cieszących się powodzeniem potentatów finansowych sama widywałam piękne, stare gongi zamknięte w szklanych szafkach. Powiedziano mi, że gongi te symbolizują uwiecznienie rodzinnego szczęścia przechodzącego z jednego pokolenia na drugie, a umieszczenie ich w jadalni przypuszczalnie oznacza nieustającą obfitość jedzenia dla kolejnych generacji.

16. Środki zaradcze feng shui wnętrz

197

OBIEKTY OBRACAJĄCE SIĘ Do tej kategorii należą wiatraki, drzwi obrotowe, fontanny i wentylatory. Ruch obrotowy symbolizuje przepływ chi, a więc obiekty te są szczególnie pomocne w rozpraszaniu złowrogiego chi, które płynie z ostrych krawędzi i rogów. W stolicy Tajwanu, Tajpej, można zauważyć, że wiele budynków ma obrotowe drzwi. Jak się dowiedziałam, nie tylko przyciągają one strumienie dobrego chi, lecz także skutecznie chronią, rozpraszają i odchylają całe sha chi, które mogą wytwarzać ostro zakończone zatrute strzały wysyłane przez sąsiednie budynki znajdujące się po drugiej stronie ulicy. Drzwi obrotowe są bardzo skutecznym środkiem zwalczania wszelkich zatrutych strzał wysyłanych przez długie korytarze oraz konstrukcje na zewnątrz budynku, które zagrażają wejściu. WENTYLATORY skutecznie zapobiegają stagnacji chi w domu, szczególnie jeśli niektóre jego rzadko używane części są zawilgocone i panuje w nich przykry zapach. FONTANNY niemal zawsze symbolizują dobre chi i mają szerokie zastosowanie w kształtowaniu otoczenia. Dzięki temu, że przyciągają dobre chi do budynków, służą okolicznym mieszkańcom. Zastosowanie miniaturowych fontann o zamkniętym obiegu w biurach i w domach uznaje się za bardzo pomocne w tworzeniu powodzenia i zwiększaniu obrotów firmy. Wiele banków inwestycyjnych z Anglii i ze Stanów Zjednoczonych zamontowało te urocze fontanny w swych biurowcach w Hongkongu, a niektórzy ich wyżsi urzędnicy przenieśli tę praktykę do swych domów. Fontanny symbolizują „krążenie" wody (pieniędzy), dlatego uważa się, że przynoszą dobre feng shui bankom i innym instytucjom finansowym. Łatwo zainstalować fontannę w domu, szczególni(3 w strefie dostatku. Jest to południowo-wschodnia część każdego domu, mieszkania czy pokoju. Udaj się do jednej z wielu firm ogrodniczych, których liczba w ostatnich latach gwałtownie wzrosła. Fontanny robione przez nie na zamówienie można bez trudu zaprojektować tak, by pasowały do wystroju twojego domu lub biura.

198

Część VI. Sposoby rozwiązywania problemów feng shui

Kilka lat temu powstała jedna z najbardziej dynamicznych i osiągających sukcesy finansowe spółek banków inwestycyjnych. Została utworzona w efekcie połączenia się czterech znakomitych banków oraz towarzystwa Prudential ze Stanów Zjednoczonych. Spółka ta dobrze wystartowała niemalże od pierwszego dnia. Miałam to szczęście, że byłam ich pierwszą udaną „transakcją", i pamiętam, jak wpatrywałam się w okrągłą, trzydziestocentymetrową fontannę zainstalowaną w holu wejściowym. „To feng shui" - wyjaśnił ktoś z zarządu firmy! Fontanna stoi tam do dziś, a firma bardzo się rozwinęła. Stała się jedną z cieszących się największymi sukcesami w Hongkongu firm zajmujących się inwestycjami bankowymi i przedsięwzięciami kapitałowymi.

199

16. Środki zaradcze feng shui wnętrz

być odpowiednio ustawione, czyli tak, by domownicy nie patrzyli na nie z góry. Jeśli to możliwe, ustaw je przynajmniej na wysokości oczu. Po drugie, zanim je kupisz, dowiedz się, jakie jest ich pochodzenie. Ja na przykład wolę nowe figurki, ponieważ nigdy nie jestem pewna, jakie okoliczności towarzyszyły podróży antyków ze świątyń Birmy, Tajlandii i Indii. Wolę nie podejmować ryzyka wynikającego z tego, że z antycznymi przedmiotami wiążą się tajemnicze, duchowe siły. W końcu pamiętaj, że każdy budda jest istotą świętą, którą trzeba otaczać najwyższym szacunkiem. Człowiek „zaprasza" buddę do swego domu, nie zaś „kolekcjonuje" czy „kupuje" buddów.

NOWOCZESNE URZĄDZENIA ELEKTRYCZNE CIĘŻKIE OBIEKTY YANG Kategoria ta obejmuje posągi, kamienie, głazy i tak naprawdę wszystko, co przywodzi na myśl siłę i stabilność. Niekiedy ich obecność w domu lub biurze jest niezbędna do skompensowania niaru yin. Objawem takiej sytuacji jest wrażenie, że wszystko jest niestabilne i niepewne, że mieszkający lub pracujący tu ludzie nie mogą utrzymać się na swych posadach, nazbyt często zmieniają się pracownicy, a w domu pomiędzy mężem a żoną dochodzi do nieustannych sprzeczek z powodu wyimaginowanych lub rzeczywistych osób trzecich. W sytuacjach konfliktowych posąg lub rzeźba może dokonać cudów. Zadaj sobie pytanie, jakiej sytuacji życiowej opisanej w układzie pa kua odpowiada określony problem. Później postaw ciężki postument z rzeźbą w odpowiednim miejscu, na przykład w strefie małżeństwa, kiedy pomiędzy mężem a żoną pojawiają się nieporozumienia. Jeśli zaś ktoś ma trudności z karierą, pomoże z pewnością postawienie w odpowiadającym jej rejonie stabilnego i solidnego obiektu. Do osób, które kolekcjonują posążki buddów, niezwykle popularne wśród chińskich uchodźców, adresuję kilka słów

przestrogi. Po pierwsze, choć oczywiście wspaniale jest mieć w domu takie figurki, muszą one zawsze

DŁUGIE, WYDRĄŻONE PRZEDMIOTY

Eksperci feng shui podążają z duchem czasu. Niedawno dowiedziałam się, że współczesne wynalazki, takie jak radio, telewizor, a nawet komputer, mogą z powodzeniem służyć wzmocnieniu feng shui domu lub biura. Urządzenia naśladujące i odtwarzające dźwięki, życie i kolory są doskonałymi stymulatorami niosącego obfitość i pomnażającego powodzenie chi. Ustawione w odpowiedniej strefie związanej z układem ośmiu sytuacji życiowych pa kua radio lub telewizor mogą zwiększyć czyjeś możliwości zawodowe, wnieść szczęście, ożywić związki rodzinne i perspektywy małżeńskie, stworzyć wspaniałe okazje do pomnożenia pomyślności, rozszerzyć pomoc doradców, zapewnić sukces dzieciom i zwiększyć szansę na sławę i uznanie. Tłumaczy się to tym, że urządzenia elektryczne trafiają w wibracje wszechświata, dzięki czemu są zestrojone z zawirowaniami energii środowiska, które tworzą przepływy chi. Najważniejszymi obiektami należącymi do tej kategorii są flety lub inne przedmioty wykonane z bambusa. Chińczycy od wieków grają na fletach, które symbolizu-

200

Część VI. Sposoby rozwiązywania problemów feng shui

ją stabilność, pokój i szr/nście. Wierzą, że kiedy gra się ria flecie, jego czyste dźwięki podnoszą ducha i morale mieszkańców, wnosząc w ten sposób pokój, zaufanie, poczucie bezpieczeństwa i pewności. Wierzy się, że w wykonanych z bambusa fletach tkwią tajemnicze, duchowe siły i jeśli powiesi się je w odpowiedni sposób, mogą wzmocnić chi człowieka. Poprawne ich zastosowanie wymaga przewiązania dwóch bambusowych fletów czerwoną wstążką oraz powieszenia ich pod pewnym kątem w stosunku do siebie, ustnikami w dół, tak by naśladowały układ górnej połowy pa kua. Umieszczenie fletów w taki sposób na wystającej belce stropowej łagodzi wraź- nie jej naporu, a powieszenie obok kasy zwiększa dochody. Panuje przekonanie, że bambusowe flety powielone w taki sposób mają moc odwodzenia włamywacz y od ich zamiarów, a przyciągania dobrze nastawionych klientów i przyjaciół. KOLORY Podejście praktyków fong shui do kolorów jest bardzo różne. Na przykład zazwyczaj unika się koloru czarnego, gdyż stanowi przeciwieństwo światła, które uznaje się za sedno dobrego feng sbui. Czarny jednakże jest symbolem wody, która z kolei symbolizuje pieniądze. Dlatego czerń można uznać za dobry kolor. Z kolei biały jest dla Chińczyków symbolem śmierci, kolorem żałoby. Jest jednak także symbolem światła, które wnosi dobre feng shui. Poszukując jednoznac/nych stwierdzeń feng shui na temat kolorów, odkryłam, że najlepszym podejściem jest powrót do podstaw harn>onii, to znaczy równowagi yin i ynng, a także do koncepcji żywiołów, w ramach której ustala się własny żywio! (zależnie od roku urodzenia można być drzewem, zinmią, ogniem, wodą lub metalem), a później wybiera si

16. Środki zaradcze feng shui wnętrz

201

Czarny symbolizuje wodę, czerwony - ogień, zielony - drzewo, biały - metal, a żółty - ziemię. harmonią”, można zaakceptować. Jeśli urodziłeś się w roku

drzewa, wówczas kolor czarny, woda, jest dla ciebie korzystny. W każdy dowolny sposób wykorzystuj czarny jako twój dominujący kolor, a z pewnością będzie ci się dobrze wiodło. Znam restauratora urodzonego w roku żywiołu drzewa, który swe dwie eleganckie chińskie restauracje w Nowym Jorku pomalował na różne odcienie czerni i, co ciekawe, do dziś dobrze prosperuje. Z drugiej strony, jeżeli urodziłeś się w roku żywiołu ognia, to kolor czarny (woda) może być dla ciebie dosłownie niszczący. Unikaj go, ponieważ woda, która żywi rośliny (drzewo), gasi ogień. Kolory mogą odgrywać dużą rolę w kształtowaniu otoczenia człowieka. Przy wyborze barw, obok „podejścia żywiołowego", należy też uwzględnić tradycyjne znaczenie kolorów. Na przykład czerwony jest pomyślnym kolorem yang symbolizującym szczęście, powodzenie, ogień i ciepło. Kolor ten służy głównie do przyciągnięcia dobrego losu i sprzyjających okoliczności. Podczas Księżycowego Nowego Roku na Wschodzie rozdaje się hojnie dzieciom i pracownikom czerwone paczuszki (zwane w Malezji ang pows, a w Hongkongu Lai See) jako oznakę życzliwości i dobrych intencji. W dniu ślubu chińska panna młoda powinna przywdziać szkarłat, by przyciągnąć przychylność niebios, a kiedy nowo narodzone dziecko kończy pierwszy miesiąc swego życia, czci się to rozdawaniem barwionych na czerwono jajek. Gdy chcemy przyciągnąć pomyślność, czerwony jest uważany za kolor „bezpieczny", z wyjątkiem osób, których żywioł pozostaje w opozycji do ognia symbolizowanego przez czerwień. Ludzie żywiołu drzewa nie powinni zatem mieć w swoim otoczeniu zbyt dużo czerwieni, gdyż ogień może zniszczyć drzewo. Do innych szczęśliwych kolorów należą złoty (żółty) i zielony. Pierwszy z nich reprezentuje słońce i chińską

202__________Część VI. Sposoby rozwiązywania problemów feng shui rodzinę cesarską, dzięki czemu przynosi blask i wysokie zaszczyty. Zielony natomiast symbolizuje wiosnę, początek i czas rozwoju. Jest kolorem yin.

Na koniec słowo ostrzeżenia na temat kolorów sufitów. Zdecydowanie nieodpowiednie są ciemne kolory, szczególnie jeśli sufit przypomina zasłonę chmur wiszących nad pokojem. Często przynosi to utratę szczęścia, ponieważ wznoszące się chi zostaje zablokowane i nie może krążyć.

CZĘŚĆ SIÓDMA

Symbole i znaki szczęścia

Poranek zrasza kwiaty. Wyschnięta ziemia chłonie wodę. Wszystko przychodzi z cudowna lekkością.

207

17. Symbole i znaki szczęścia

Chińskie wierzenia pełne są różnych wyobrażeń i funkcjonujących od pokoleń zabobonów. Ich odzwierciedleniem jest szeroka gama symboli szczęścia i znaków powodzenia. U podstaw tych wierzeń leżą stare legendy, folklor, tradycyjne obrządki, taoizm, buddyzm, konfucjanizm i cała wielka spisana historia liczącej co najmniej 4500 lat cywilizacji chińskiej. Według Chińczyków, symbole przenikają do wszystkich dziedzin codziennego życia. Towarzyszą każdemu ważniejszemu życiowemu wydarzeniu, począwszy od świąt, poprzez zawieranie małżeństw, narodziny, śmierć, pogrzeby, aż po wszelkie aspekty życia religijnego człowieka. Chińskiej symbolice można by poświęcić całą encyklopedię, a wciąż jeszcze nie wyczerpałoby się tematu. Jednakże dla potrzeb tej książki wybrałam tylko bardziej popularne symbole szczęścia, które uwiecznione są na obrazach, parawanach, rzeźbach, ceramice, szatach, kostiumach i na wszelkiego rodzaju przedmiotach dekoracyjnych wykonanych z kości słoniowej, laki, drzewa, jadeitu i innych materiałów. Mogą one być umieszczane -i tak się często dzieje - w domach i w miejscach pracy, z wiarą, że zapewnią powodzenie. W feng shui przy interpretacji krajobrazu wykorzystuje się symbole do ustalenia, jakie jego cechy są „dobre", a jakie „złe". Dla gospodarstw domowych i miejsc pracy symbole powodzenia i szczęścia są nie mniej ważne i stanowią doskonałe uzupełnienie praktyki feng shui. Większość Chińczyków wierzy, że w ich domostwach powinno znaleźć się co najmniej kilka takich symboli. W rozumieniu mieszkańców Kraju Środka szczęście to nie tylko materialne powodzenie, czyli dostatek, lecz także dobre, długie, zdrowe życie, to znaczy długowiecz-

Część VII. Symbole i znaki szczęścia

ność, wielu męskich potomków zapewniających zachowanie nazwiska rodowego, władza i autorytet, honor i sława w życiu zawodowym, a także spokój w domu i harmonia w rodzinie. Chińska mitologia obfituje w zwierzęta, kwiaty, owoce i rośliny, które symbolizują różne rodzaje szczęścia, i panuje przekonanie, że powieszenie takich symboli w domu lub w miejscu pracy zwiększa prawdopodobieństwo pojawienia się szczęścia. Trzeba też dodać, że Chińczycy często czczą wielu bogów naraz, przypisując każdemu z nich określone moce. Bóstwa mogą zatem strzec lub obdarzać dostatkiem, zdrowiem, niebiańskimi błogosławieństwami, długowiecznością, odwagą, wiedzą i tak dalej. Dlatego przedstawię tu niektóre popularne chińskie zwierzęta mityczne, bogów, bodhisattwów i buddów, których postacie i wizerunki wystawiane są jako niebiańskie i święte symbole w chińskich domach w całej Azji i w chińskich społecznościach rozproszonych po świecie. CZTERY NIEBIAŃSKIE STWORZENIA Cztery niebiańskie stworzenia to: smok, feniks, jednorożec i żółw. Uznaje się, że posiadają święte i duchowe moce. Symbolizują różne aspekty powodzenia. Najpowszechniejsze na najróżniejszych przedmiotach jest wyobrażenie smoka. SMOK jest symbolem wszystkich Chińczyków i jak wiemy, odgrywa ważną rolę w symbolice feng shui, nieustannie obracającego się wokół poszukiwania smoka oraz uchwycenia jego kosmicznego tchnienia - chi. Smok, po chińsku lung, symbolizuje siłę i dobroć, odwagę i determinację, waleczność i wytrwałość. Ucieleśnia ducha zmiany i odrodzenia. Przynosi życiodajny deszcz, a więc symbolizuje twórcze siły natury. Smok jest także symbolem czujności i bezpieczeństwa. Będąc królem wszystkich pokrytych łuskami zwierząt wszechświata i najbardziej niebiańskim ze stworzeń, zajmuje w chińskiej mitologii najwyższą pozycję. Zamieszkuje morza i lądy, nie mając skrzydeł, wznosi

17. Symbole i znaki szczęścia

się do niebios, może być malutki jak jedwabnik lub potężny jak nieboskłon. Lecz nic jest bogiem i bez względu na to, czy naprawdę uznamy jego istnienie, czy też pozostanie dla nas stworzeniem mitycznym, zawsze będzie nieznany. Dla Chińczyków smok jest symbolem wielu aspektów szczęścia, zatem wiele firm umieszcza go na swym logo. Jego wyobrażenia są szeroko stosowane do dekorowania lokali, gdyż przyciągają szczęście. W historycznych czasach świetności smok był także symbolem cesarskiej siły i chińskich cesarzy porównywano do smoków. Ściany, sufity, drzwi i cesarskie trony w wielkich pawilonach i pałacach Zakazanego Miasta w Pekinie ozdabiają tysiące wijących się smoków*. Symbol smoka jest także często wykorzystywany w Malezji. Za swój przyjnłn go korporacja Hong Leong. Tacy potentaci jak Tan Sri Yincent Tan, szef korporacji Berjaya, także umieszczają w swych biurach wizerunki smoków, aby przynosiły im szczęście. W Hongkongu równie sławny człowiek interesu, zmarły niedawno sir Y. K. Pao, używał smoka jako znaku swych nowych linii lotniczych, którym nadał nazwę Dragon Air. Wizerunki smoka są szczególnie korzystne dla ludzi urodzonych w roku Koguta. Wierzy się, że ci spośród nich, którzy osiągną największy sukces, przemienia się w feniksa, naturalnego towarzysza smoka. Istotnie, smok i feniks są opisane tak pochlebnie w chińskiej mitologii, że zajmują najważniejsze miejsce w całej symbolice Kraju Środka. FENIKS, po chińsku feng huang, jest królem wszystkich stworzeń pokrytych piórami i przypisuje mu się wszystkie najpiękniejsze atrybuty ptaków całego świata. Wierzy się, że feniks pojawia się tylko w czasach pokoju i pomyślności. Symbolizuje ciepło słońca, lata i ognia. Obdarzony jest mocą niesienia pomocy bezdzietnym parom, a kiedy w czasie uroczystości weselnych jego * Tym, którzy chcą się dowiedzieć o tym stworzeniu czegoś więcej, a szczególnie osobom urodzonym w roku Smoka, polecam napisaną przeze mnie i wydaną w 1988 roku książkę zatytułowaną Chiński smok

209

210

Część VII. Symbole i znaki szczęścia

wizerunek pojawia się obok wizerunku smoka, wróży lo nowożeńcom liczne i zdrowe potomstwo. W feng shui feniks reprezentuje południe i wierzy się, że domy skierowane „na feniksa" cieszą się szczęściem, ponieważ kierunkowi temu odpowiada lato, ciepło, życie i czas zbiorów. Trzecie niebiańskie stworzenie, JEDNOROŻEC, w języku chińskim chi lin, jest baśniowym zwiastunem dobra. Symbolizuje długowieczność, majestat, radość, wybitnych potomków i mądrość. Niekiedy nazywany koniem-smokiem, jednorożec ma łagodny charakter i jest pełen dobrej woli i przychylności wobec wszystkich żywych istot. Chińczycy wierzą, że chi lin zawsze żyje samotnie i pojawia się jedynie wówczas, gdy na tronie zasiada szczególnie łaskawy władca lub rodzi się prawdziwy mędrzec. Wierzy się, że podobizna jednorożca, czy to na obrazie, czy płaskorzeźbie, użycza mieszkańcom łaskawości i mądrości. Zwiększa też nadzieje na męskie potomstwo, któremu pisane będą wielkie sukcesy. ŻÓŁW, czwarte niebiańskie stworzenie, powszechnie jest uważany za zwierzę święte. Jest symbolem długowieczności, siły i wytrwałości. W feng shui żółw związany jest z północą oraz ziemią. Panuje przekonanie, że jest nieśmiertelny, i krąży na jego temat wiele mitów i opowieści. Zwolennicy feng shui wierzą, że trzymanie żółwia służy chwalebnym celom. Zwierzęta te cieszą się ogromną popularnością wśród osób chcących żyć długo i zdrowo. Dla Chińczyków jednym z najważniejszych aspektów ZWIERZĘTA SYMBOLIZUJĄCE DŁUGOWIECZNOŚĆ szczęścia jest dotrwanie do późnych lal w pełnym zdrowiu. Ciesząc się szacunkiem, można wówczas, jako szacowny starzec, zbierać owoce całego życia. Tylko len sposób pozwala dostąpić błogosławieństwa i daru wielkiego szczęścia, jakim jest radość oglądania potomków przynoszących honor i szacunek nazwisku rodziny. Z tego powodu długowieczność uznaje się za bardzo ważny aspekt szczęścia.

17. Symbole i znaki szczęścia Obok żółwia i jednorożca jeszcze kilka innych stworzeń symbolizuje długowieczność. Są to: nietoperz, jeleń, zając, cykada i żuraw.

NIETOPERZ jest ucieleśnieniem długowieczności, a także szczęścia. Źródeł tego wierzenia szukać należy głównie w chińskiej nazwie nietoperza, fu, która brzmi tak samo jak słowo „szczęście". Gdy wykorzystuje się go jako symbol szczęścia, malowany jest na czerwono, w kolorze radości. Nietoperz był ważnym motywem zdobiącym szaty chińskich urzędników dworskich i często wyszywano go tak starannie, że przypominał motyla. Często też pojawiał się na wyrobach ceramicznych i obrazach. Nietoperze malowano po pięć, co obrazuje pięć błogosławieństw - podeszły wiek, dostatek, zdrowie, cnotę i śmierć naturalną. Dla Chińczyków owe pięć błogosławieństw składało się w sumie na pełne szczęście. JELEŃ, jak wierzą Chińczycy, jest jedynym zwierzęciem, które odnalazło święty grzybek nieśmiertelności. Symbolizuje długie życie, a Bóg Długowieczności zawsze przedstawiany jest z jeleniem. Podobnie jak jeleń, również ZAJĄC uznawany jest za symbol długowieczności, a kiedy przedstawia się go w kolorze czerwonym, za zwierzę nadprzyrodzone i bardzo korzystny znak. CYKADA, owad, którego „śpiew" podziwiają Chińczycy podczas letnich miesięcy, uznana została za symbol nieśmiertelności i odrodzenia. W przeszłości wielu zamożnych Chińczyków lubowało się w wyrzeźbionych w jadeicie cykadach, które tuż przed pochówkiem umieszczano w ustach zmarłego, by zapewnić mu życie wieczne. Są one także symbolem szczęścia i wiecznej młodości, gdyż żyją niezwykle długo, bo jako jedyne owady ponad siedemnaście lat. Cykady z jadeitu są niezwykle popularne wśród Chińczyków z Hongkongu, gdyż te drobne stworzenia, według tamtejszych wierzeń, pobudzają do tworzenia wielkich idei i symbolizują siłę myśli. Wreszcie piękny ŻURAW, ptak niezmienne popularny, bardzo często malowany na obrazach, wachlarzach i na innych chińskich wyrobach artystycznych. Panuje przekonanie, iż żuraw ma wiele mitycznych cech i atry-

211

212

Część VII. Symbole i znaki szczęścia

butów, z których najważniejszym jest długie życie. Żuraw to jeden z najczęściej spotykanych i cieszących się największą popularnością symboli długowieczności. Na obrazach często umieszcza się go pod sosną - innym symbolem długowieczności. Biały żuraw, symbolizujący także czystość, jest często ważnym motywem zdobniczym parawanów z laki, powszechnie używanych do przegradzania pokoi w chińskich domach. Są też inne zwierzęta zajmujące ważne pozycje wśród chińskich symboli, warto więc zrozumieć, jaką rolę odZWIERZĘTA DAJĄCE OCHRONĘ grywają w feng shui. Niektóre z nich symbolizują ochronę domu, inne zaś wytrwałość i odwagę. Przedstawiam tu niedźwiedzia, tygrysa, słonia, konia, lamparta i lwa. NIEDŹWIEDŹ jest symbolem waleczności i siły, a Chińczycy wierzą, że jego wizerunek powieszony w pobliżu wejścia do domu stanowi potężny amulet chroniący przed włamywaczami. TYGRYS symbolizuje męstwo wojownika i uznaje się go za postać, która napełnia przerażeniem demony i zuchwałe duchy. Jego wyobrażenia służą do odstraszania złośliwych, błąkających się duchów. Tygrys odgrywa wybitną rolę w feng shui, gdzie opisuje się go jako pięćsetletniego białego tygrysa splecionego w miłosnym uścisku z zielonym smokiem, w wyniku czego powstają ogromne ilości kosmicznego chi. Do tygrysiej symboliki nałoży się uciekać z wielką ostrożnością, gdyż zwierzę to jest wyjąlkowo dzikie i może nawet „pożreć" szukających jego pomocy. Rodziny, które chcą dla ochrony zawiesić jego wizerunki, muszą zachować ostrożność i upewnić się, czy

17. Symbolo i znaki szczęścia

żaden z domowników nie urodził się w latach takich zwierząt, jak Kogut, Zając, Świnia czy inne, które mogłyby dla tygrysa stanowić „pożywienie". Wiara w dziką naturę tygrysa jest bardzo silna i większość matek, których synowie urodzili się w latach reprezentowanych przez małe zwierzęta, stanowczo się sprzeciwia, gdy mają oni zamiar poślubić dziewczynę urodzoną w roku Tygrysa, wierząc, że taka żona z pewnością przyczyni się do przedwczesnej śmierci syna. Podobnie większość rodziców zdecydowanie odradza zamężnym córkom urodzonym w latach „małych zwierząt" mieć potomstwo w latach Tygrysa, obawiając się, że niemowlę „tygrys" łatwo może „połknąć" matkę w czasie porodu. Mimo wszystko wielu Chińczyków mocno wierzy, że duch tygrysa jest tak silny, iż stanowi jeden z najlepszych symboli chroniących przed złymi intencjami obcych ludzi. SŁOŃ, choć nie tak często przedstawiany w sztuce chińskiej, jest jednakże uznawany za symbol siły, bystrości i mądrości. Jest jednym z Siedmiu Skarbów Buddyzmu i w krajach takich jak Tajlandia i Indie, gdzie buddyzm jest szeroko rozpowszechniony, słonia uznaje się za święte zwierzę. Według Chińczyków, słoń jako stworzenie obdarzone siłą i energią, jest skutecznym obrońcą przed groźnymi duchami. Drogi prowadzące do znajdujących się niedaleko Pekinu grobowców Mingów strzeżone są przez stojące i kl orzące potężne, kamienne słonie. Jedna z popularnych historyjek głosi, że bezdzietne kobiety często się do nich modlą, prosząc o męskiego potomka. KOŃ, podobnie jak słoń, także jest zaliczany do Siedmiu Skarbów Buddyzmu. Symbolizuje szybkość i wytrwałość, a chińskie rodziny często porównują bystre dzieci do źrebiąt. Koń nie należy do niebiańskich stworzeń, lecz ze względu na swe szlachetne cechy jest wśród Chińczyków bardzo popularnym symbolem. LAMPART symbolizuje brawurę i dzikość w walce, LEW natomiast jest uosobioniom energii i waleczności. Kamienne lwv często ustawia się przy wejściach do światyń i rezydencji. Widzi się w nich świetnych obroń-

213

214

Część VII. Symbole; i znaki szczęścia

ców posiadłości i miejsc publicznych przed demonami i złowrogimi duchami. W buddyzmie lwa uznaje się za święte zwierzę, a na chińskie święta specjalnie przygotowuje się tańce lwa, którym towarzyszy głośna muzyka. Chińczycy wierzą, że odstraszają one nieprzyjazne duchy i nieszczęścia, a jednocześnie przyciągają powodzenie. PTAKI PRZYNOSZĄCE RADOŚĆ I SZCZĘŚCIE Obok feniksa i żurawia także inne skrzydlate stworzenia symbolizują radość, piękno i szczęście. Najważniejsze spośród nich to: bażant, paw, kogut i kaczka. BAŻANT jest powszechnie uznawany za ucieleśnienie piękna i powodzenia, podczas gdy PAW oprócz piękna symbolizuje również dostojeństwo. Przez wieki mieniące się kolorami pióra pawiego ogona stały się, szczególnie za panowania dynastii Ming, symbolem rangi urzędnika. Wachlarze z pawich piór są elementem dekoracyjnym, który wiesza się w chińskich domach. KACZKI MANDARYŃSKIE symbolizują małżeńską wierność i szczęście..Chińczycy wierzą, że ta przepiękna odmiana jest najcenniejsza wśród całej rodziny tych ptaków. Figurki kaczek umieszczone w domach nowożeńców symbolizują wieczne szczęście i błogość. KOGUT otoczony jest szacunkiem jako najważniejszy symbol pierwiastka yang i Chińczycy wierzą, że len domowy ptak ma wiele zalet. Grzebień na jego głowie jest oznaką talentu literackiego, ostrogi - waleczności i odwagi. Instynkt opiekuńczy, jaki wrykazuje wobec kur, świadczy o jego wspaniałomyślności, a cod/.icnne poranne pianie symbolizuje rzetelność. Chińczycy wierzą, że obrazek czerwonego koguta w domu lub w biurze chroni przed ogniem, wizerunek białego koguta zaś jest skuteczną ochroną przed demonami nocy.

17. Symbole i znaki szczęścia

DRZEWA I OWOCE DŁUGOWIECZNOŚCI Istnieją cztery najważniejsze roślinne symbole długowieczności. Są to: bambus, sosna, śliwa i brzoskwinia. BAMBUS od dawna jest ulubionym motywem malarstwa i poezji chińskiej. Bambus jest symbolem długowieczności, wytrwałości i wytrzymałości. Jest wiecznie zielony i co roku bardzo bujnie się rozrasta. Chińczycy wierzą w jego mistyczne moce i w to, że powieszenie go w domu zapewni ochronę przed złośliwymi duchami. Jest szeroko zalecany przez ekspertów feng shui, uznaje się na przykład, iż bambusowe dzwonki wietrzne i flety tworzą dobre chi. SOSNA jest najbardziej znanym symbolem długowieczności, przede wszystkim dlatego, że jest wiecznie zielona. Sadzi się ją często obok CYPRYSU, a ponieważ obydwa te gatunki nie zrzucają zielonej szaty nawet podczas najsroższych zim, wspólnie symbolizują wieczną przyjaźń, która trwa niezmiennie wbrew wszelkim przeciwnościom. Sosny są niezwykle popularnym motywem malarstwa pejzażowego oraz poezji mówiącej o wierności i lojalności. Kwiat ŚLIWY wraz z piwonią, lotosem i chryzantemą symbolizuje cztery pory roku i jest przyporządkowany zimie. W równym stopniu ceni się kwiat i owoc śliwy, pierwszy za jego zapach i czystość, drugi za soczystość, sam widok śliwy sprawia, że ślina napływa do ust. Śliwę uznaje się za ważny symbol długowieczności, ponieważ jej kwiaty pojawiają się na pozornie jałowych i uschniętych gałęziach, nawet kiedy drzewo osiągnęło już zaawansowany wiek. Twórca taoizmu, Lao Tzu, urodził się właśnie pod drzewem śliwy. Kolejnym z symboli długowieczności jest rosnące wiele lat drzewko BRZOSKWINI.

KWIATY NIOSĄCE BŁOGĄ RADOŚĆ

Chińczycy mają pięć ulubionych kwiatów. Kojarzą je z różnymi szczęśliwymi sytuacjami i powodzeniem, a przy

215

uroczystych okazjach ozdabiają nimi domy. Do

216

Część VII. Symbole i znaki szczęścia

kwiatów tych należą: piwonia, chryzantema, lotos, magnolia i orchidea. Chińczycy wysoko cenią PIWONIĘ, uznając ją za królową kwiatów. Jest też znana jako kwiat bogactwa i zaszczytu. Piwonia, po chińsku mou tan, co dosłownie znaczy „męski cynober", jest elementem yang związanym z wiosną. Symbolizuje miłość i uczucie, a także uosabia kobiece piękno. Krzew piwonii najpierw jest obsypany pięknym kwieciem, potem zaś soczyście zielonymi liśćmi. Uważa się go za zwiastuna niezwykle przychylnego losu. Kultywujące stare tradycje chińskie rodziny, szczególnie te, w których żyje jeszcze babcia, z upodobaniem wieszają jaskrawe obrazy przedstawiające mou tan w pełnym rozkwicie. Jest to też ulubiony motyw wielkich artystów. CHRYZANTEMA, podobnie jak piwonia, cieszy się w Chinach wielkim szacunkiem za różnorodność i bogactwo kolorów. Kwiat ten symbolizuje jesień, lecz także radość i szczęście i zazwyczaj kojarzony jest z beztroskim życiem. Chińczycy podczas ważniejszych świąt szczególnie lubią ozdabiać domy żółtymi chryzantemami, gdyż wierzą, że zapewnią one wielkie szczęście i miłą atmosferę. Święty LOTOS zajmuje szczególne miejsce w sercach Chińczyków, zwłaszcza tych praktykujących buddyzm. Wiele wspaniałych cech przypisuje się temu zachwycającemu i wrażliwemu kwiatowi, który wyłania się z mętnej, błotnistej wody, co oznacza nieskazitelną czystość pośród pełnego brudu otoczenia. Lotos symbolizuje także owocne życie. Jest kwiatem lata, na którym siedzi Budda Śakjamuni, a także uważany przez Tybetańczy-ków za drugiego buddę Pasambhawa, dosłownie „zrodzony z lotosu". Dla chińskich rodzin kwiat ten jest symbolem pokoju i odpoczynku, jak również doskonalenia duchowej świadomości. Inny piękny kwiat, biała MAGNOLIA, symbolizuje słodycz, podczas gdy wrażliwa ORCHIDEA - miłość i wyrafinowanie. Obydwa często można spotkać w domach chińskich rodzin dbających o feng słmi swego otoczenia.

217

17. Symbole i znaki szczęścia

OWOCE POWODZENIA

Brzoskwinia, pomarańcza, granat i persymona (hurma) mają niezwykle korzystne znaczenie. Każdy z nich jest wychwalany i uwielbiany z różnych powodów. BRZOSKWINIA jest chińskim symbolem nieśmiertelności i małżeństwa. Jedna z legend starożytnych Chin mówi o boskim drzewie brzoskwini, które rosło w ogrodzie Królowej Zachodu, Hsi Wang Mu, i raz na trzy tysiące lat wydawało owoce wiecznego życia. Ten właśnie owoc dał wieczne życie Ośmiorgu Nieśmiertelnym i panuje przekonanie, że sam Bóg Nieśmiertelności wyłonił się z brzoskwini nieśmiertelności. Obrazy przedstawiające to zdarzenie i Boga Nieśmiertelności (Sau Seng K'unga) trzymającego brzoskwinię i niosącego obietnicę wiecznego życia są popularnymi prezentami, którymi obdarza się patriarchów rodziny. POMARAŃCZA to ucieleśnienie pomyślności, wielkiego powodzenia, szczęścia i dostatku. Chińczycy jedzą dużo pomarańczy, otrzymywanych w prezencie i rozstawianych po całym domu podczas święta Nowego Roku Księżycowego. W tym okresie spokrewnione z pomarańczami mandarynki traktowane są jako symboliczne złoto, nie tylko z powodu swej nazwy, kum, która brzmi podobnie jak chińska nazwa tego kruszcu, lecz także dzięki złocistemu i soczystemu miąższowi. Wreszcie GRANAT symbolizuje liczne, kochające, męskie potomstwo, które osiągnie sławę, zaszczyty i sukcesy, a PERSYMONA (HURMA WSCHODNIA) o jasnopomarańczowej lub jasnoczerwonej barwie oznacza radość.

CZĘŚĆ ÓSMA

Chiński panteon

Spragniony smok znajduje wodę. Los mu sprzyja. Szczęście malują się na jego obliczu.

221

18. Chiński panteon

Chińskie praktyki religijne to mozaika buddyzmu, taoizmu i przesądów. Panteon Kraju Środka jest ogromny. Poznanie wszystkich chińskich bogów wymagałoby poszerzonych studiów. Występuje tu też zjawisko „pokrywania się" najbardziej popularnych bóstw, szczególnie tani, gdzie praktykuje się różne odmiany buddyzmu. Stąd wielu z omówionych tutaj bogów, buddów i bodhisattwów pojawia siy w różnych formach w zależności od kultury, w której funkcjonują. Na przykład bodhisattwowie Kuan Jin (Awalokiteśwara), Pu Hsien i Wen Shu przyjmują tak wiele najróżniejszych postaci, że nie sposób wspomnieć o wszystkich. Omówieni tutaj bogowie należą do bardziej popularnych i według wierzeń Chińczyków przynoszą domowi szczęście i pomyślność oraz zapewniają bezpieczeństwo. FU, LU, SHOU Ich figurki znajdziemy wszędzie, w każdym chińskim domu na świecie. Otacza się ich czcią, sławi i wznosi do nich modły. Są to trzej Gwiezdni Bogowie, najważniejsi, a zarazem najpopularniejsi z całego chińskiego panteonu. Są to: • Bóg Szczęścia (Fu), stojący zawsze pośrodku i o głowę wyżej od pozostałych; • Bóg Wysokiej Pozycji Społecznej i Dostatku (Lu), trzymający berło władzy i autorytetu;

• Bóg Długowieczności (Shou), z wysklepionym wysoko czołem, trz.ymnjący w jednej ręce brzoskwinię, w drugiej zaś kostur i mający za towarzysza jelenia. Fu, Lu i Shou stoją zawsze razem i symbolizują trzy najważniejsze aspekty powodzenia. Ich obecność w domu

222

CxęśY: VIII. Chiński panloon

BOGOWIE POWODZENIA

zapewnia także dostatek, męskich potomków, którym będzie się dobrze wiodło, spokój umysiu, zdrowie i obfitość jedzenia. Trudno sobie wyobrazić chiński dom bez tych trzech bogów, przedstawianych w niezliczonych formach i wielkościach. Zamożne rodziny zwykle zlecają rzemieślnikom wykonanie ogromnych rozmiarów figur Fushona, Lushena i Shoushena, by postawić je w specjalnie dla nich zaprojektowanych holach. Przedstawiciele klasy średniej często posiadają figury wykonane z porcelany i pomalowane na jaskrawe kolory i umieszczają jo na wysokich siołach w pokojach dziennych lub w jadalniach. Rzadko stawia się je na ołtarzach i oddaje cześć, paląc kadzidła i świece. Zupełnie wystarczy, jeśli ich figury po prostu stoją w domu.

18. Chiński panteon

Jest wielu bogów powodzenia, lecz największą popularnością cieszy się Tsai Shen Yeh. Jest czczony w świątyniach, a poświęcone mu kapliczki spotyka się na każdym kroku. Bóg Powodzenia jest często przedstawiany pod dwiema postaciami - pierwsza z nich to Cywilny, druga zaś Wojskowy Bóg Powodzenia. Pierwowzorami tego bóstwa są dwaj śmiertelnicy - Chao Kung Ming i Pi Kań. Jeszcze innym bogiem powodzenia jest Wong Choy San. Chińczycy wierzą, że jest on niezwykle łaskawy dla otaczających go czcią rodzin. Wong Choy Sana często przedstawia się ze szczurem w dłoniach i sztabkami złota u stóp. ŚMIEJĄCY SIĘ BUDDA Jest to Majtreja, zwany „buddą przyszłości" lub „nadchodzącym buddą". Majtreja jest niezmiernie popularny wśród Chińczyków, którzy wierzą, że jego śmiejąca się posiać z wielkim brzuchem najlepiej symbolizuje powodzenie i szczęście. Przedstawiany jest z wzniesionymi nad głowę rękoma lub siedzący w pozycji lotosu, śmiejący się radośnie i otoczony pięciorgiem dzieci. Jest on uosobieniem szczęścia. Pogłaskanie przynajmniej raz dziennie jego wielkiego brzucha, który według Chińczyków jest przepełniony powodzeniem,

223

powinno

224

Część VIII. Chiński panteon

zapewnić pomyślność, a spoglądanie na jego oblicze czyni człowieka szczęśliwym. Figurki Majtreji rzeźbi się w kości słoniowej, drewnie lub jadeicie, spotyka się też wykonane z ceramiki lub laki. Chińczycy wierzą, że zaproszony do domu lub do miejsca pracy wnosi dobre wibracje zapewniające szczęście i powodzenie.

225

18. Chiński panteon

Budda Śakjamuni jest czczony w wielu krajach, a jego wizerunek zajmuje najważniejszą pozycję na rodzinnych ołtarzach i ma zapewniać opiekę i błogosławieństwo. Wierzy się, że w domach, do których go „zaproszono", mieszkańcy cieszą się spokojnym, pogodnym życiem, a ich kariera zawodowa i interesy rozwijają się bez przeszkód.

BUDDAAMITABHA

Budda ów, którego imię znaczy „Bezgraniczna Światłość", władca Czystej Krainy, nazywanej też Zachodnim Rajem. Arnitabha niesie pogodne i spokojne życie wszystkim tym, którzy oddają mu cześć. Według Chińczyków, budda ten był poprzednikiem Buddy Śakjamuniego. Wezwanie go na pomoc zapewnia „łatwą ścieżkę" do oświecenia, a jego dwiema najważniejszymi spadkobierczyniami duchowymi są boginie Kuan Jin i Ta Shih Chi. Rodziny, które na swych ołtarzach trzymają jego wizerunki, są zazwyczaj wyznawcami buddyzmu mahajany.

BUDDA ŚAKJAMUNI

Zwany także Gautamą Buddą, założyciel buddyzmu, twórca Ośmiorakiej Ścieżki i Sutry diamentowej. Wierzy się, że Budda Śakjamuni urodził się w 560 roku p.n.e. jako syn księcia z rodu Śakjów, władcy państwa leżącego blisko granicy Nepalu. Porzucił swą rodzinę, by podążyć drogą skrajnego ascetyzmu. Pewnego dnia, siedząc pod drzewem bodhi, doznał oświcenia

BÓG MAŁPA

Uznaje się, że Bóg Małpa - zwany także Małpim Królem, jest obdarzony wielką przebiegłością i męstwem. Za swą pomysłowość czci się go jako boga, który potrafi ro/.wiązać każdy problem i znaleźć sposób na pokonanie każdej trudności. Legenda związana z Bogiem Małpą jest prawdopodobnie jedną z najbardziej interesujących i zawiłych, gdyż nie tylko prowadził on w różnych okresach wojny z innymi bogami, lecz także towarzyszył mnichowi Tripitace w jego słynnej wyprawie w poszukiwaniu świętych pism buddyjskich. Bóg Małpa jest niezmiernie popularny wśród osób zajmujących się interesami, w których dużą rolę odgrywa umiejętność spekulacji, to jest grami hazardowymi, grą na giełdzie oraz handlem, i słynie z tego, że służy wsparciem w trudnych, BODHISATTWA MANDŹUŚRI

ryzykownych sytuacjach. Bodhisattwa mądrości uznany

także jako bóg Wen Shu, jedna z trzech wielkich istot buddyjskiego pantoneonu. Mandźuśri jest bogiem mądrości i wiedzy, której symbo-

226

Część VIII. Chiński panteon

le trzyma w dłoniach - w prawej miecz, w lewej zaś księgę, nawet jeśli siedzi ze skrzyżowanymi nogami w pozycji lotosu. Wierzy się, że Mandźuśri, wyjątkowo popularny w Nepalu i Tybecie, potrafi oczyścić umysł i przekazać mądrość nawet małemu dziecku. W Chinach często przedstawia się go, jak trzyma księgę mądrości i WSPÓŁCZUCIA KUAN JIN, BOGINI dosiada zielonego lwa.

Kuan Jin, bogini miłosierdzia, jest najbardziej umiłowaną boginią Chińczyków i właśnie do niej najczęściej wznoszą oni modły. Jej wizerunki i figury można spotkać niemalże w każdym chińskim domu, a wiele rodzin ma poświęcone jej ołtarze. Widzimy tu jedno z najbardziej popularnych jej przedstawień. Kuan Jin każdemu okazuje swe współczucie. Mówi się, że wysłuchuje wszystkich modłów i przybywa na pomoc potrzebującym. Przyjmuje wiele postaci, lecz Chiń-

18. Chiński panteon

czycy przedstawiają ją jako kobietę stojącą lub siedzącą, odzianą w białą szatę i trzymającą gałązkę wierzby lub róży oraz flakon z eliksirem. Jest ona żeńską postacią bodhisattwy Awalokiteśwary, często przedstawianego jako czteroręka postać, która przyjmuje pozycję siedzącą i podczas gdy dwie ręce składa do modlitwy, w dwóch pozostałych trzyma kwiat lotosu i różę.

227

228

Część VIII. Chiński panteon

19. Bogowie zapewniający ochronę

Chińczycy, oprócz tego, że wznoszą modły o pomyślność, sukcesy i szczęście, wierzą także, że każdy dom i miejsce pracy powinny być chronione przed zewnętrznymi siłami i niekorzystnymi wpływami. Przekonani są, że najlepsze zabezpieczenie zapewnią im bogowie, a w szczególności Bóg Wojny. KUAN K'UNG

Najsłynniejszym i najbardziej popularnym bóstwem zapewniającym ochronę jest bóg Kuan K'ung (znany także jako Kuan Ti), olbrzym o czerwonym obliczu, który jest także słynnym Bogiem Wojny. Mówi się, że jeśli stoi on przy wejściu do domu, to jego sroga twarz odstrasza demony i złe duchy i nie ośmielają się one przekroczyć progu. Historia Kuan K'unga jest dokładnie opisana w Opowieściach Trzech Królestw. Dziś jest lak popularny, że uznaje się go za patrona nie tylko wojska, lecz także policji, triad, cechów i różnych innych grup ludzi interesu, w tym właścicieli restauracji i lombardów, jak również handlarzy antykami. Niektórzy Chińczycy czczą go jako Boga Pomyślności. Chińskie rodziny umieszczają wizerunek Kuan K'unga w pokoju dziennym w takim miejscu, aby był on zwrócony ku drzwiom i by każda wchodząca osoba mogła złożyć mu najpierw wyrazy szacunku

229

19. Bogowie zapewniający ochronę

CHUNG KUEI

Bóstwo to, często przedstawiane z baryłką wina, uznaje się za najbardziej skutecznego egzorcystę. Uwielbia pić i najczęściej jest pijany, lecz Chińczycy widzą w nim wspaniałego obrońcę przed chcącymi wtargnąć do domu, przynoszącymi nieszczęście duchami. Wizerunki Chung Kueia można bez trudu kupić w chińskich sklepach.

230

20. Mędrcy

FUHSI

KONFUCJUSZ

Część VIII. Chiński panteon

Fu Hsi jest powszechnie uznawany za twórcę / Ching (Księgiprzemian). Urodził się 4800 lat temu i był pierwszym z Pięciu Cesarzy tamtego legendarnego okresu. Nauczył swych poddanych polować, łowić ryby i hodować bydło. Pokazał im, jak wznosić domy, obrabiać drewno, tkać i grać na instrumentach. Pamięta się jed-nak o nim raczej jako o twórcy I Ching, księgi, która przez stulecia formowała zręby myśli chińskiej. Rzeczywiście wszyscy mędrcy, którzy pojawili się później, a w szczególności Konfucjusz, przez całe życie studiowali / Ching, wierząc, że zawarta w niej mądrość jest niezwykle głęboka. To właśnie przekonanie skłoniło Konfucjusza do wyrażenia opinii, że nawet gdyby przyszło mu przeżyć życie raz jeszcze, nie byłby zdolny w pełni pojąć mądrości Zasady Zmiany. Wizerunki Fu Hsi rzadko spotyka się w chińskich domach, jednakże naukowcy wieszają obrazy przedstawiające go otoczonego Ośmioma Trygra-mami pa kua, by inspirowały ich do pogłębiania wiedzy. Prawdopodobnie najbardziej znany chiński filozof. Żył około pięćsetnego roku przed naszą erą i do dziś uznawany jest przez Chińczyków za autora Dialogów i być może największego mędrca, jaki kiedykolwiek pojawił się na ziemi. Nauczał, że w chwili narodzin człowiek jest czysty i szlachetny, lecz z czasem za sprawą pełnego niegodziwości otoczenia ulega deprawacji. Konfucjusz twierdził, że osoby o wysokim morale cechuje wrodzona szlachetność i wzniosłe zasady. Człowiek

20. Mędrcy

musi studiować nauki starożytnych i dobrze znać moralne zasady postępowania, a nade wszystko powinien kultywować pięć cnót: łaskawość, sprawiedliwość, przyzwoitość, mądrość i szczerość. Konfucjusz zajmuje w chińskich domach honorowe miejsce, a wystawienie jego wizerunku jest oznaką szacunku, jakim Chińczycy otaczają jego nauki. Taoiści wierzą, że był on „wywyższony przez niebiosa" i sprawił, że rozkwitła literatura, a świat zaczął się wspaniale rozwijać. LAO TZU Wierzy się, że przywódcy krajów lub wielkich korporacji przesiąkają mądrością Konfucjusza, gdy wieszają jego wizerunki w swych gabinetach lub oddają mu cześć na rodzinnych ołtarzach.

231

Ten twórca taoizmu żył około 600 roku p.n.e., a swe imię, które znaczy Starzec, zawdzięcza temu, że urodził się z szokująco białymi włosami. Lao Tzu nauczał, że nied/iałanie jest lepsze od działania i że wszystko wokół dzieje się bez specjalnego wysiłku. „Pozwólmy sprawom biec ich naturalnym torem". Taoizm rozkwitł dzięki poparciu cesarza Shih Huang Ti, który uznał za porywającą taoistyczną teorię nieśmiertelności. We współczesnej praktyce taoistycznej znalazło się wielo buddyjskich rytuałów i obrzędów. Interesujące jest też taoistyczne spojrzenie na raj - nazywany zwykle W/górzami Długowieczności i przedstawiany jako górzy-sla kraina, w której spotkać można jeziora, strumienie, mosty i pawilony, sosny i drzewa brzoskwiniowe oraz wszystko, co tradycyjnie kojarzy się z feng shui.

232

Część VIII. Chiński panteon

Lao Tzu nie jest otaczany taką czcią jak Konfucjusz, jednakże taoistyczne historyjki o Ośmiorgu Nieśmiertelnych, eliksirze życia, Bogach Nieśmiertelności i o Królowej Niebios są interesującymi motywami, jakie znaleźć można na parawanach, obrazach i ceramice, które w domach pełnią funkcję symboli powodzenia.

MENCJUSZ

233

Uwagi końcowe

Uwagi końcowe autorki

Mencjusz, jeden z najważniejszych filozofów chińskich, żył około roku 372 p.n.e. Był żarliwym zwolennikiem Konfucjusza i napisał jedną z tak zwanych czterech ksiąg klasycznych. Mencjusz był ministrem skarbu i cieszył się opinią polityka o błyskotliwym umyśle.

Minęły trzy lata, od kiedy zaczęłam pisać o feng shui* . Piurwsza moja książka miała wprowadzić czytelników w tę wspaniałą naukę. Feng shui urzekło mnie od samego początku. W tamtych czas; ich moja wizja feng shui była naiwnie uproszczona. Obietnice, jakie niosło, lekkomyślnie uznawałam za magiczne. Po prostu wybuduj dom zgodnie z zasadami fung shui, a wówczas, jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki, w twym życiu pojawią się dostatek i szczęście. Któż mógłby się oprzeć takiej obietnicy? Od samego początku feng shui zaczęło przynosić mi zdumiewające rezultaty. Wkrótce po ślubie wynajęliśmy z mężem dom w Kenny Hills, na przedmieściach Kuala Lumpur. Oboje bardzo pragnęliśmy stać się pełną rodziną i mieć dziecko, lecz niestety tak się nie stało. Nic nie dały

niezliczone wizyty u lekarza ani codzienne, nużące Pierwsze wydanie tej książki ukazało się w styczniu 1996 roku

234

Uwagi końcowe

notowanie temperatury. W końcu oboje się poddaliśmy. Zaczęliśmy hodować psy. Działo się to w okresie, kiedy podjęliśmy decyzję o budowie własnego domu. Wcześniej już zaznajomiłam się z feng shui i wydało mi się sensowne poprosić o konsultację mojego przyjaciela, który był uznanym mistrzem. Powiedziałam mu, że ponad wszystko pragniemy mieć dziecko. Zwierzyłam mu się także z naszej porażki w tym względzie. Kiedy odwiedził nas w Kenny Hills, natychmiast odkrył przyczynę tego problemu. „Ha! - zawołał triumfalnie. - Przyczyną waszych problemów jest oczywiście kazuaryna!" Drzewo to, potężne, masywne i wysokie, rosło nie dalej niż dziesięć metrów od naszych drzwi frontowych. Nic nie mogliśmy z nim zrobić - nie mogliśmy go ściąć, gdyż dom nie należał do nas. Jednakże w niecałe cztery miesiące po przeprowadzce do nowego domu odkryłam, że jestem w ciąży z Jennifer. Od tamtych czasów kilku mistrzów feng shui stale pokazywało mi, jak wspaniale można pomóc szczęściu i powodzeniu dzięki feng shui. Nie tylko wspierali mnie w ciężkich chwilach, lecz - co według mnie jest jeszcze ważniejsze - zapewnili mi wielkie powodzenie także w dobrych dla mnie latach. Głębszy wgląd w tę starożytną praktykę pozwolił mi dostrzec jej złożoną mądrość, znacznie rozleglojszą, aniżeli mogłoby się wydawać na pierwszy rzut oka. Studiowanie feng shui to fascynująca, odkrywcza podróż, w której przeplatają się różne aspekty chińskiego dziedzictwa kulturowego. Widzę, że dzisiejsze feng shui stanowi zachęcającą kompozycję chińskich wierzeń metafizycznych i nauk astrologicznych, których zestawienie daje nieograniczone możliwości. Nagle znalazłam się w świecie symboli i przesądów, filozoficznych koncepcji i starożytnych mądrości. Wkroczyłam w królestwo smoków, tygrysów, pozytywnych i negatywnych sił, y i n i yang, przepływów energii, kosmicznego chi i wielopłaszczyznowych oddziaływań sil natury podlegających nieustannym zmianom. Zaczęłam interesować się feng shui w latach siedemdziesiątych. W tamtych czasach uczyłam się

Uwagi końcowe

kung-fu

235

u mojego przyjaciela, a zarazem si fu, Yap Cheng Haia. Od niego nauczyłam się wszystkiego o kosmicznym oddechu, o tym, jak dzięki medytacji, postawom i specjalnym ruchom mogę pobudzić chi w moim ciele, by osiągnąć wewnętrzną siłę. W przerwach pomiędzy ćwiczeniami mistrz Yap opowiadał mi fascynujące historyjki o feng shui i o możliwościach wpływania na życie ludzi. W swe opowieści ze swobodą wplatał anegdotki o wpływowych politykach i biznesmenach, którzy osiągnęli sukces, i o tym, jak dobre feng shui ich domów przysporzyło im bogactwa. Połknęłam haczyk. Publikacji o feng shui było wtedy niewiele. Badając ten temat, sięgałam po książki z pokrewnych dziedzin i wkrótce odkryłam, że wszystkie chińskie praktyki (obejmujące także feng shui) są ze sobą ściśle powiązane. Dotyczy to astrologii, I Ching, kosmicznego oddechu, symboliki i tak dalej, a każdą z tych dziedzin należy poznać na tyle głęboko, by zrozumieć filozofię leżącą u podstaw feng shui. Opanowała mnie wtedy wielka pasja poznania i nie opuszcza mnie ona już od osiemnastu lat. Na początku lat osiemdziesiątych przeniosłam się do Hongkongu. Zanurzając się w tym największym chińskim ośrodku biznesu, wkrótce odkryłam, że w tym, co mistrz Yap mówił mi o feng shui, były pewne niedomówienia. Wszyscy mieszkańcy Hongkongu, a w szczególności ludzie interesu, podlegali wpływom feng shui. Zarówno potentat finansowy, jak i taksówkarz przedstawiali hossę i krach w świecie biznesu w kategoriach dobrego i złego feng shui. Wydawało się, że każdy, łącznie z ludnością napływową, zasięga porad konsultanta feng shui. Przed przystąpieniem do budowy największych wieżowców ich projekty były uważnie studiowane przez ekspertów feng shui. Usytuowanie biur i domów, a także daty korzystne dla określonych przedsięwzięć, były z wielką pieczołowitością określane przez si fu. Locz zarówno wtedy, jak i w obecnych czasach nie zawsze udaje się umknąć błędów, gdyż nie każdego stać na najlepszego eksperta. Przykładem skutków takich błędów może być krach finansowy, jaki poprzedził wizytę Margaret Thatcher w Hongkongu w 1993 roku, czy ner-

2.'{6

Uwagi końcowe

wowa atmosfera roku 1997 (upadek korporacji Carrian i załamanie się kilku lokalnych banków). Słyszałam niezliczone historie o tym, jak feng shui różnych osobistości lub korporacji zmieniało się na gorsze. Było to naprawdę niesamowite. Ja sama, gdy byłam członkiem zarządu jednego z większych banków działających w tamtym rejonie, nieustannie słyszałam prośby mych pracowników, bym zadbała o feng shui firmy, co -ich zdaniem - miało pomóc uniknąć problemów, z jakimi borykały sin wtedy inne lokalne banki. Ponieważ nie chciałam kusić losu, posłuchałam ich rad i zaczęłam szukać konsultanta feng shui. Ekspert, którego zatrudniłam, musiał być naprawdę niezły, gdyż mój bank bez szwanku przeszedł p- zez tamten trudny okres powszechnych bankructw i ekonomicznej zapaści. W tym czasie wiele nauczyłam się o praktyce feng shui, szczególnie kiedy ekspert zajął się osobno każdym z dwudziestu trzech oddziałów mego banku. Wtedy zrozumiałam przyczyny problemów i zasadność poleconych środków zaradczych. Dowiedziałam się o pa kua (drewnianym i mcialowym), uczyłam się o zatrutych strzałach, lustrach i roślinach, o dzwonkach wietrznych, bambusowych fletach, kolorach, o tym, jak ustawiać biurka i meble, o wazach ze złotymi rybkami, o fontannach oraz o \vielu innych rzeczach. W Hongkongu nie było trudno zdobyć potrzebne książki, znaleźć osobę, z którą mogłam porozmawiać, czy samemu sprawdzić wiarygodność opowieści na temat feng shui. Hongkong był także cudownym miejscem do studiowania innych chińskich zwyczajów i wierzeń. W związku zaś z moją pracą miałam też okazję kilkakrotnie odwiedzić Tajwan i Chiny, które stały się dla mnie nowymi źródłami informacji. W czasie jednej z wizyt w Pekinie pojechałam zobaczyć grobowce cesarzy epoki Ming, które - jak mi wyjaśniono - zostały wybudowane dokładnie według zasad feng shui. Przy innej okazji pokazano mi Kanton - miasto zaprojektowane w zgodzie ze wskazaniami feng shui. W połowie lat osiemdziesiątych postanowiłam sama zająć się interesami. Udało mi się znaleźć znakomity

Uwagi końcowe

237

apartament wychodzący na południową, bardziej atrakcyjną część wyspy. Widok pofalowanych wzgórz był nie tylko piękny, lecz także korzystny, ponieważ znalazły w nich dla siebie siedlisko smoki i tygrysy. Rzeczywiście, odnalazłam zielonego smoka. Krótko po wprowadzeniu się do tego apartamentu sfinalizowałam transakcję, która umożliwiła mi przejęcie kontroli nad siecią domów towarowych Dragon Seed. Było to jedno z najwspanialszych przedsięwzięć w moim życiu. Jestem głęboko przekonana, że pomogło mi w tym moje dobre feng shui. Dziś widzę w feng shui ważny, uzupełniający instrument zarządzania, który każdy może i powinien poznać. Bez wątpienia na ten mój stosunek miało wpływ to, że w Hongkongu ludzie interesu traktowali tę sztukę jako nieodłączny element swej działalności. Duże znaczenie miał także fakt, że feng shui wniosło w moje życie szczęście i spełnienie, że nie wspomnę o wsparciu, jakim było dla mnie w pracy zawodowej. Mam nadzieję, że i ciebie, czytelniku, spotka nagroda za to, że poświęciłeś feng shui swój czas i wysiłek. Jedna tylko uwaga - nie traktuj go jako panaceum na wszystkie twoje niepowodzenia. Dobre feng shui może przynieść szczęśf ie, nawet niewyobrażalną fortunę, może znacznie poprawić warunki twego życia, lecz nie jest zdolne odmienić twojego losu. Jak mówi starożytna chińska mądrość, życie wciąż ewoluuje, wciąż się zmienia. Mamy swoje dobre i złe okresy. Feng shui nie może całkowicie zmienić twego losu, lecz uspokoi cię i pomoże przetrwać zły czas. A jeśli zastosujesz feng shui, gdy dobrze ci się wiedzie, spotęguje ono pisane ci powodzenie. Jak mówi / Ching, wszechświat nieustannie się zmienia. Człowiek musi żyć z ciągłą świadomością przemian zachod/.ących w jego otoczeniu i tylko wówczas może odnieść korzyści z feng shui.

Lillian Too Kuala Lumpur, 1996